Δεισιδαιμονίες που σχετίζονται με τον σαραντισμό
Η γυναίκα, έπειτα από την κύηση χρειάζεται ένα διάστημα ώστε να επανέλθει και πάλι στην προ του τοκετού κατάσταση. Ο σαραντισμός είναι μια πανάρχαια λειτουργική πράξη της εκκλησίας μας. Γίνεται σήμερα κατά μίμηση της Υπαπαντής του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού και οι γυναίκες συμβολίζουν την Παναγία, η οποία έφερε στις αγκάλες της τον Υιόν της και τον πρόσφερε στον ναό ως θυσία «ευπρόσδεκτη».
Εδώ θα πρέπει να αναφερθούμε και σε κάποιες δεισιδαιμονίες, που δυστυχώς επικρατούν σε κάποιες περιοχές της Κύπρου και καλό θα ήταν να εκλείψουν. Πρόκειται για κάποια «φυλακτά», που βλέπουμε να συνοδεύουν το βρέφος, ακόμα και όταν προσφέρεται στην Εκκλησία για τον σαραντισμό. Οι ματόπετρες, τα πέταλα, η ένδυση με ανάποδα ρουχαλάκια, για να προστατευτεί τάχα το βρέφος από το κακό, είναι άσχημες συνήθειες, βαθιά όμως ριζωμένες στη συνείδηση του λαού. Τα φαινόμενα αυτά δείχνουν περισσότερο αμάθεια και δυσπιστία. Καλό είναι οι γονείς να συμβουλεύονται τους πνευματικούς τους για τέτοια θέματα και να εμπιστεύονται τον Χριστό, την Παναγία και τους Αγίους της Εκκλησίας και όχι σε “μαγικά”αντικείμενα που παραπέμπουν σε παγανιστικές μεθόδους άλλων εποχών.
Σημαντική επισήμανση
Η Εκκλησία ως μάνα πρόβαλε τον “εγκλεισμό” της λεχώνας για σαράντα ημέρες στο σπίτι για πρακτικούς λόγους και όχι εκκλησιαστικούς ή θεολογικούς.
Ειδικά τα παλαιότερα χρόνια υπήρχε το φαινόμενο να τίκτει η γυναίκα και μετά από μερικές ημέρες ο άνδρας να την καλεί να έρθει να δουλέψει στο χωράφι ή να κάνει βαριές εργασίες σε εξωτερικούς χώρους. Καταλαβαίνουμε ότι η λεχώνα όχι μόνο κινδύνευε από μολύνσεις και κόπωση αλλά απομακρυνόταν και από το νεογέννητο, άφηνε τον θηλασμό, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται προβλήματα υγείας και στην μητέρα αλλά και στο παιδί. Έτσι λοιπόν, οι ιερείς βλέποντας τον κίνδυνο που παραμόνευε για την λεχώνα και το νεογέννητο φτάνανε στο σημείο και παρουσίαζαν ως «εντολή-νόμο του Θεού» την παραμονή για σαράντα ημέρες μέσα στο σπίτι ώστε να προφυλάξουν την οικογένεια από τις επιπτώσεις που μπορεί να έχει η πρόωρη έξοδος της μητέρας από το σπίτι για δουλειά.
Καταλαβαίνουμε λοιπόν ότι ο σαραντισμός έχει να κάνει με τον εκκλησιασμό και όχι με τον “εγκλεισμό” στο σπίτι.
Από τα παραπάνω διαπιστώνουμε ότι η Εκκλησία καθόρισε να παραμένει η λεχώνα σαράντα ημέρες στο σπίτι της ώστε να δυναμώσει η ίδια, για να αποφύγει τις μολύνσεις των μικροβίων, αλλά και την προσβολή της από τη βασκανία του κόσμου.
Αυτό δεν σημαίνει όμως ότι ο πνευματικός της θα την απαγορεύσει να πάει στο γιατρό, εάν χρειαστεί, ή να μετακινηθεί στο εξοχικό της για να αποφύγει τον καύσωνα της πόλης ή και να πάει και στο μπακάλη, εάν δεν υπάρχει άλλη λύση.
Οι πρώτες σαράντα ημέρες είναι σημαντικές για να εδραιωθεί η γαλουχία και να επιτύχει ο θηλασμός, για αυτό και είναι ανάγκη η μητέρα με το βρέφος να βρίσκονται συνεχώς μαζί. Αυτός είναι ένας ακόμα λόγος για να μείνει η μητέρα με το βρέφος στο σπίτι για αυτές τις ημέρες και να αφοσιωθεί στη φροντίδα του και στο θηλασμό.
