Βεροίας Παντελεημων: Αρχιερατική Λειτουργία στην Ι.Μ Αγίου Αθανασίου Αγκαθιάς

Ο Σεβασμιώτατος Βεροίας στην ομιλία του ανέφερε μεταξύ άλλων: «Γνώμων ἀρετῆς, ὁ ἔνθεος βίος σου, ὡράθη πιστοῖς, ὄντως, Γρη­γόριε».

Ἑορτάζει σήμερα ἡ ἁγία μας Ἐκκλησία τή μνήμη τοῦ μεγάλου πατρός καί θεο­λόγου της, τοῦ ἁγίου Γρηγο­ρίου τοῦ Παλαμᾶ, τόν ὁποῖο τιμᾶ ἰδιαιτέρως μαζί μέ τήν ἁγία οἰκο­γένειά του ἡ τοπική μας Ἐκκλησία, καθώς τόσο ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὅσο καί οἱ ἀδελφοί καί οἱ ἀδελφές του ἔζησαν καί ἀσκήτευσαν στή Σκήτη τῆς Βεροίας ἀλλά καί στήν πόλη τῆς Βεροίας.

Ἑορτάζει καί τιμᾶ τόν ἅγιο Γρη­γόριο ὄχι μόνο ὡς ἕναν μεγάλο θεο­λόγο καί πρόμαχο τῆς ὀρθοδό­ξου πίστεως, ὁ ὁποῖος ἀγωνίσθηκε καί κακοπάθησε ὑπερασπιζόμενος τίς ἄκτιστες ἐνέργειες τοῦ Θεοῦ, διά τῶν ὁποίων ἀξιώνεται ὁ ἄνθρωπος νά ζήσει καί νά δεῖ, ὅσο αὐτό εἶναι δυνατό, τήν ἔλλαμψη τοῦ ἀκτίστου φωτός, ἀλλά καί, ὅπως ψάλλει ὁ ἱερός ὑμνογράφος καί συνέκδημός του, ὁ ἅγιος Φιλόθεος ὁ Κόκκινος, πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως ὡς γνώμονα ἀρετῆς τῶν πιστῶν.

Καί εἶναι πολύ σημαντικό αὐτό, διότι πολλές φορές ἔχουμε τήν ἐντύπωση ὅτι τά ἔργα καί τά συγ­γράμματα τῶν μεγάλων πατέρων τῆς Ἐκκλησίας μας ἀφοροῦν μόνο τούς θεολόγους καί τούς εἰδικούς καί ὅτι ἡ ζωή τους εἶναι κάτι ξένο γιά τούς πιστούς καί ἀπρόσιτο γιά τόν ἄνθρωπο πού ζεῖ μέσα στόν κόσμο.

Ὅμως αὐτό δέν ἰσχύει, διότι ὅπως ἡ ἀληθινή θεολογία δέν εἶναι θεω­ρία καί γνώση, ἀλλά εἶναι ἐμπειρία καί πράξη, ἔτσι καί ἡ ἁγιότητα εἶ­ναι βίωμα, τό ὁποῖο μπροῦμε νά ἀπο­κτήσουμε ὅλοι, ζώντας μέσα στό σῶμα τοῦ Χριστοῦ, ζώντας μέ­σα στήν Ἐκκλησία καί ἀγωνιζό­με­νοι νά βιώσουμε τήν ἐν Χριστῷ ζωή, ἀξιοποιώντας τά μέσα πού μᾶς προσφέρει ἡ Ἐκκλησία μας καί προσπαθώντας νά ἀποκτήσουμε τίς προϋποθέσεις πού εἶχαν οἱ ἅγιοι καί ἐν προκειμένῳ ὁ ἑορτα­ζό­μενος σήμερα ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς.

Ποιές ἦταν ὅμως οἱ προϋποθέσεις τίς ὁποῖες διέθετε ὁ ἅγιος Γρηγό­ριος καί μέ τίς ὁποῖες ἔφθασε σέ μεγάλα ὕψη ἀρετῆς καί ἁγιότητος;

Πρώτη προϋπόθεση εἶναι ἡ ταπει­νο­φροσύνη. Κανείς δέν μπορεῖ νά κάνει τήν παραμικρή πνευματική πρόοδο, ἐάν δέν ἔχει ταπεινό πνεῦ­μα, ἐάν δέν θεωρεῖ τόν ἑαυτό του ἀσθενῆ καί ἀδύναμο πνευματικά καί ἐάν νομί­ζει ὅτι αὐτός εἶναι εὐσεβής καί ἐνά­ρετος καί δέν ἔχει ἀνάγκη νά προσπα­θεῖ καί νά ἀγωνίζεται γιά νά βελτιώσει τόν ἑαυτό του, νά τόν ἀπαλλάξει ἀπό τίς ἀδυναμίες του, νά ξερριζώσει τά πάθη του καί νά καθάρει τήν ψυχή του.

Ἡ ταπείνωση ἦταν αὐτή πού διέ­θετε καί ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλα­μᾶς, ὁ ὁποῖος, παρότι ἀπό παιδί ἀγω­νιζόταν γιά τήν ἀρετή, ἔχο­ντας ὡς πρότυπο τό παράδειγμα τῶν εὐσεβῶν καί ἁγί­ων γονέων του καί τῶν πνευματικῶν, παρότι ζοῦσε μέ ἄσκηση, μέ νη­στεία καί ἐγκράτεια, δέν ἔπαυε ποτέ νά ζητᾶ ἀπό τόν Θεό καί τήν Ὑπεραγία Θεοτόκο νά τοῦ φωτίσει τό σκότος καί νά τοῦ καθάρει τήν ψυχή καί τόν νοῦ.

Δεύτερη προϋπόθεση εἶναι ἡ ἀγά­πη πρός τόν Θεό. Δέν γίνεται νά ἐπιδιώκεις κάτι καί νά προσπαθεῖς γιά κάτι, ἐάν δέν τό ἀγαπᾶς. Δέν γί­νεται νά θυσιάζεις κάτι ἀπό τόν ἑαυτό σου, ἐάν δέν ἀγαπᾶς αὐτόν στόν ὁποῖο τό προσφέρεις. Δέν γί­νε­ται νά ἀγωνίζεσαι γιά νά ζήσεις τήν ἐν Χριστῷ ζωή, ἐάν δέν ἀγαπᾶς τόν Χριστό.

Ἡ ἀγάπη πρός τόν Χριστό ἦταν αὐτή πού ὁδήγησε τόν ἅγιο Γρηγό­ριο τόν Παλαμᾶ νά ἐγκαταλείψει μιά λαμπρή σταδιοδρομία στήν αὐ­τοκρατορική αὐλή τοῦ Βυζαντίου, νά ἐγκαταλείψει τή δόξα καί τίς ἀπο­λαύσεις τοῦ κόσμου, νά ἐγκα­τα­λείψει ἀκόμη καί τούς γονεῖς καί τήν οἰκογένειά του, γιά νά ἀφο­σιω­­θεῖ στόν Θεό ἀπόλυτα καί νά μπο­ρέσει ἀπερίσπαστος νά τόν προ­σεγ­γίσει καί νά ἑνωθεῖ μαζί του, τόσο στό Ἅγιο Ὄρος ὅσο καί στή Σκήτη τῆς Βεροίας.

Καί ἡ τρίτη προϋπόθεση εἶναι ἡ προσήλωση στόν στόχο μας. Ἡ ἐν Χριστῷ ζωή ἀλλά ἀκόμη καί ἡ ἰδιό­τητα τοῦ χριστιανοῦ δέν εἶναι μία εὐκαιριακή ἀπασχόληση. Δέν ση­μαί­νει ἁπλῶς νά ἐκκλησιαζόμαστε, νά προσευχόμαστε ἤ νά μετέχουμε στά ἱερά μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας μας, ὅποτε δέν ἔχουμε νά κάνουμε κάτι ἄλλο ἤ ὅταν ἔχουμε διάθεση. Γιά νά προοδεύσουμε στήν ἐν Χρι­στῷ ζωή, ὅπως καί σέ ὁτιδήποτε ἄλλο στή ζωή μας, πρέπει νά εἴμα­στε προσηλωμένοι σ᾽ αὐτήν. Πρέ­πει νά ἔχουμε διαρκῶς στόν νοῦ μας ποιός εἶναι ὁ στόχος μας, τί θέ­λουμε νά ἐπιτύχουμε, ποιός εἶναι ὁ προορισμός μας, καί μέ βάση αὐτά νά ρυθμίζουμε τή ζωή μας καί νά κάνουμε τίς ἐπιλογές μας.

Ἡ προσήλωση αὐτή διέκρινε καί τόν ἅγιο Γρηγόριο τόν Παλαμᾶ, ὁ ὁποῖος εἶχε διαρκῶς στραμμένο τόν νοῦ καί τήν ψυχή του στόν Θεό, ὄχι μόνο κατά τήν ὥρα τῆς προσευχῆς, ὄχι μόνο στήν καθημε­ρι­νότητά του ἀλλά καί μέχρι τήν τελευταία στιγμή τῆς ζωῆς του, κατά τήν ὁποία ἐπαναλάμβανε συ­νε­χῶς, σύμφωνα μέ τόν ἅγιο Φι­λό­θεο τόν Κόκκινο, τή φράση «τά ἐπουράνια, εἰς τά ἐπουράνια».

Οἱ τρεῖς αὐτές προϋποθέσεις εἶναι ἀπαραίτητες καί γιά τόν δικό μας ἀγώνα. Εἶναι σημαντικές καί γιά τή δική μας πνευματική πορεία καί μπο­­ροῦν μέ τή χάρη τοῦ Θεοῦ νά μᾶς βοηθήσουν νά μιμηθοῦμε τή ζωή τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Πα­λα­μᾶ, τοῦ μεγάλου αὐτοῦ πατρός καί ἁγίου τῆς Ἐκκλησίας μας, ἀλλά καί τῆς οἰκογενείας του, τῶν γονέων καί τῶν ἀδελφῶν του, γιά νά ἀξιωθοῦμε καί ἐμεῖς διά πρε­σβει­ῶν του, καί τῆς αἰωνίου ζωῆς, στήν ὁποία καί ἐκεῖνος εὐφραί­νε­ται ἀτενίζοντας τό ἄρρητο κάλλος τοῦ προσώπου τοῦ Κυρίου μας, τόν ὁποῖο ἀγάπησε σέ ὅλη του τή ζωή  καί τόν ὁποῖο ἀγωνίσθηκε νά πλη­σιάσει καί νά ἑνωθεῖ μαζί του.

Ἄς προσπαθήσουμε νά ἀποκτή­σου­με τίς τρεῖς αὐτές προϋποθέσεις καί ἄς ἀγωνισθοῦμε νά βαδίσουμε στή ζωή μας ἔχοντας ὡς γνώμονα ἀρετῆς τόν μεγάλο αὐτόν ἅγιο τῆς Ἐκκλησίας μας πού ἑορτάζουμε σή­μερα, τόν ἅγιο Γρηγόριο τόν Πα­λαμᾶ.

Χωρίς αὐτές προϋποθέσεις εἶναι ἀδύνατο νά πλησιάσουμε τόν Θεό, ὅπως τόν πλησίασαν καί ὁ ἅγιος Φίλιππος, ὁ ὁποῖος ἦταν μαθητής τοῦ Κυρίου, καί ὁ ἅγιος Κωνσταντίνος ὁ Ὑδραῖος πού ἑορτάζουμε σήμερα, ἕνας νεομάρτυς ἀπό τή Ρόδο, ὁ ὁποῖος τή μία φορά ἀρνήθηκε τόν Χριστό, καί μετά «ἦλθε εἰς ἑαυτόν», κατάλαβε ὅτι πρέπει νά ἐφαρμόσει ὅλα αὐτά, πρωτίστως τήν ἀγάπη γιά τόν Θεό. Κι ἔτσι κέρδισε τήν οὐράνια ζωή, διότι τά πάντα τά θεώρησε σκύβαλα, ἀκόμη καί τή ζωή του, καί μαρτύρησε γιά νά κερδίσει τόν Χριστό.

Ἔχουμε, λοιπόν, σήμερα τρία πρότυπα, τά ὁποῖα μᾶς παρουσιάζει ἡ ἁγία μας Ἐκκλησία. Ὅλα εἶναι γιά νά μᾶς βοηθήσουν, νά μᾶς βοηθήσουν στή δική μας ἐν Χριστῷ ζωή καί στήν ἕνωσή μας μέ τόν Θεό. Ἀμήν.