Μονή Αγίας Παρασκευής στη Γορτυνία
Η Μονή φαίνεται ότι έπαιξε σημαντικό ρόλο κατά τη διάρκεια της Επανάστασης του 1821. Την περίοδο αυτή αποτέλεσε κρησφύγετο και ορμητήριο των αρματολών και κλεφτών, όπως εξάλλου μαρτυρούν οι υπάρχουσες πολεμίστρες.
Η Ιερά Μονή Αγίας Παρασκευής Βάχλιας βρίσκεται σε υψόμετρο 1.045μ. Νοτιοανατολικά από τους πρόποδες του όρους Αφροδίσιον. Απέχει 5 χιλιόμετρα από το χωριό Βάχλια, 65 χλμ από την Τρίπολη και 68χλμ από τον Πύργο της Ηλείας. Στη μονή οδηγεί δρόμος που ξεκινά 1 χλμ πριν από τη Βάχλια, στο ύψος της αρχαίας πόλης Κώμης.
Η ίδρυση της Μονής, σύμφωνα με εκτιμήσεις ειδικών, χρονολογείται στα μέσα του 16οu αιώνα. Σύμφωνα με την Αρχαιολογική Υπηρεσία, το κτιριακό συγκρότημα της Ιεράς Μονής χαρακτηρίζεται σαν ένα πολύ αξιόλογο ιστορικό μνημείο της Β.Δ. Γορτυνίας.
Το σχήμα του συνόλου των οικοδομημάτων της Μονής είναι τετράπλευρο, αποτελείται από μονόκλιτο ναό, μεγάλο καθιστικό, μαγειρείο και πέντε κελιά. Στο κέντρο υπάρχει το αίθριο με τα υπόστεγα, καταπακτή και σκάλα επικοινωνίας με τους ημιυπόγειους χώρους.
Η Μονή φαίνεται ότι έπαιξε σημαντικό ρόλο κατά τη διάρκεια της Επανάστασης του 1821. Την περίοδο αυτή αποτέλεσε κρησφύγετο και ορμητήριο των αρματολών και κλεφτών, όπως εξάλλου μαρτυρούν οι υπάρχουσες πολεμίστρες.
Στη Μονή, από της ιδρύσεως της μέχρι το τέλος του 1955, υπηρέτησαν κατά καιρούς, άλλοτε μοναχοί και άλλοτε μοναχές. Μάλιστα, στις 31 Οκτωβρίου 1838, οπότε και επρόκειτο να διαλυθεί η Μονή μαζί με άλλες, οκτώ μοναχοί που είχαν εγκατασταθεί εκεί, ζήτησαν με υπόμνημά τους προς την Πολιτεία και την Ιερά Σύνοδο, να μην διαλυθεί η Μονή. Πράγματι, η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδας γνωμοδότησε το 1841 να διατηρηθεί η Μονή και να «εγκαταβιώσωσι εν αυτή οι αναφερόμενοι οκτώ μοναχοί πληρώνοντες κατ΄ έτος εις το δημόσιον κατά τα διατεταγμένα, τα νενομισμένα».
Στις 31-12-1995 στη Μονή ξέσπασε πυρκαγιά που είχε σαν αποτέλεσμα να καταστραφεί η κεντρική πτέρυγα. Σύντομα, όμως, κατορθώθηκε να γίνει αποκατάσταση των ζημιών, με αναστήλωση των καταστραφέντων κελιών, σύμφωνα με τους όρους που υπέδειξε η Αρχαιολογική Υπηρεσία. Κι έτσι, το μοναστήρι διατηρείται σήμερα σε πολύ καλή κατάσταση.
