Σεργκέι Τσαπνίν: Τί συνέβη στην Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία – Βίντεο
Πραγματοποιήθηκε με επιτυχία η έκτη διάλεξη του φετινού κύκλου «Καιρός του ποιήσαι» της Ακαδημίας Θεολογικών Σπουδών Βόλου. Ομιλητής ήταν ο Σεργκέι Τσαπνίν, ανεξάρτητος ορθόδοξος Ρώσος δημοσιογράφος, ο οποίος μίλησε με θέμα «Βαθιά κρίση μετά τη θριαμβευτική αναβίωση. Τι συνέβη στην Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία;».
Η διάλεξη, η οποία ήταν τρίγλωσση (ρωσικά, ελληνικά, αγγλικά) δόθηκε διαδικτυακά με συντονίστρια την Ίγνκα Λεόνοβα, διευθύντρια του ορθόδοξου περιοδικού «The Wheel». Εναρκτήριο χαιρετισμό απηύθυνε ο Διευθυντής της Ακαδημίας, Παντελής Καλαϊτζίδης, ο οποίος αναφέρθηκε στους δεσμούς της Ακαδημίας με τη ρωσική θεολογία και Ορθοδοξία, καθώς και στο ενδιαφέρον της Ακαδημίας για όσα συμβαίνουν στη Ρωσία σήμερα.
Παρουσιάζοντας το θέμα, ο Σεργκέι Τσαπνίν είπε ότι η ρωσική επίθεση στην Ουκρανία άλλαξε τον τρόπο με τον οποίο η Ρωσία και ιδιαίτερα η ρωσική Εκκλησία αντιλαμβάνεται τον εαυτό της. Ενώ στη δεκαετία του 1990 φαινόταν ότι υπήρχε μια άνθιση της θρησκευτικότητας, απεδείχθη τελικά ότι δεν ήταν αναγέννηση αλλά συντήρηση, ή μάλλον ανακατασκευή, που έδινε βάρος όχι στην χριστιανική σκέψη αλλά στην αναζήτηση ενός χρυσού αιώνα της ρωσικής πολιτείας και εκκλησίας. Αντί για τη θεολογία, το βάρος έπεσε στην ιστορία και τη νοσταλγία του παρελθόντος.
Ιδέες προερχόμενες από τον μοναχισμό, όπως η αποποίηση του ιδίου θελήματος και η υπακοή στον γέροντα εξελίχθηκαν σε θεμέλια του ολοκληρωτισμού. Σε αυτά προστέθηκε η κρατική ρητορική, που περιέγραφε τη Ρωσία ως απελευθερωτή της «παρηκμασμένης» Δύσης και επανέφερε στο προσκήνιο μύθους, όπως αυτοί της Τρίτης Ρώμης και της Αγίας Ρωσίας ή εφηύρε καινούργιους όπως αυτός του «Ρωσικού κόσμου» που πρόσφατα καταγγέλθηκε από τη διεθνή «Διακήρυξη» των Ορθοδόξων θεολόγων.
Το αποτέλεσμα ήταν η ανάπτυξη ενός μη-χριστιανικού μυστικισμού, που πυροδότησε εν τέλει και την επίθεση κατά της Ουκρανίας. Καταλήγοντας, ο ομιλητής έθεσε τα προβλήματα που σκιαγραφούνται για την ρωσική Εκκλησία, τώρα που η αξιοπιστία της έχει μειωθεί δραματικά, θέτοντας το ερώτημα αν όλο αυτό το σαθρό, κοσμικό οικοδόμημα έχει ελπίδες διόρθωσης ή πρέπει να ξαναχτιστεί από την αρχή.
Στη συζήτηση που ακολούθησε, τέθηκαν ερωτήματα σχετικά με την ευθυγράμμιση των επισκόπων με την κεντρική γραμμή της ρωσικής Εκκλησίας, την εξάντληση της θρησκευτικότητας σε νομιμοφροσύνη και τυπικότητες, τα παρόμοια φαινόμενα ταύτισης κράτους και Εκκλησίας σε άλλες Ορθόδοξες χώρες, αλλά και τα προβλήματα που διαφαίνονται για την Ουκρανική Εκκλησία του Πατριαρχείου Μόσχας ως κατάληξη της πολεμικής σύρραξης.
fosfanariou.gr
