Η μαρτυρία του Βαπτιστή Ιωάννη (Ιω. 1:18-28)
«Καγώ … μεμαρτύρηκα ότι ούτος έστιν ο υιός του Θεού»
Αυτή τη σαφή και κατηγορηματική μαρτυρία έδωσε για τον Σωτήρα Χριστό, αγαπητοί αδελφοί, ο Πρόδρομος Ιωάννης, ο μέγας αυτός άγγελος της ερήμου, ο κήρυκας της μετανοίας. Είχε αποσταλεί από τον Θεό για να προετοιμάσει τον λαό προς υποδοχή του Μεσσία. Και όταν του δόθηκε από τον Θεό, ως σημείο αναγνωρίσεως του Μεσσία, το εξαιρετικό προνόμιο να «ίδη το Πνεύμα καταβαίνον και μένον επ’ αυτόν» (Ιω. 1:33), αρχίζει αμέσως να διαλαλεί προς τα πλήθη «ότι ούτος έστιν ο υιός του Θεού». Έχει μεγάλη σπουδαιότητα η μαρτυρία αυτή του Βαπτιστή Ιωάννη. Και συγχρόνως αποτελεί και γι’ αυτόν τον ίδιο τίτλο τιμής και πανηγυρικό εγκώμιο.
Η αξία της μαρτυρίας αυτής καταφαίνεται:
Από την ανιδιοτέλεια του Ιωάννη.
Είναι γνωστό πόση σημασία έχει η ανιδιοτέλεια για έναν μάρτυρα που βεβαιώνει κάποιο γεγονός. Θέλετε να δείτε την ανιδιοτέλεια του Ιωάννη; Τη στιγμή που η φήμη του είχε αποκορυφωθεί και ο λαός τον αποθέωνε, έστειλαν οι Ιουδαίοι από τα Ιεροσόλυμα «ιερείς και Λευΐτας, ινα ερωτήσωσιν αυτόν, συ τις ει;» (Ιω. 1:19). Η ερώτηση αυτή οφείλονταν στο ότι είχε γεννηθεί σε πολλούς η ιδέα, μήπως τυχόν ο Ιωάννης ήταν ο Μεσσίας. Και ο ειλικρινής και ακέραιος αυτός άνθρωπος απαντά απερίφραστα, όχι μόνο ότι «ουκ ειμί εγώ ο Χριστός», αλλά και ότι, παρ’ όλη του τη δράση και τη φήμη που τον περιβάλλει, αυτός συγκρινόμενος προς τον Μεσσία, δεν είναι άξιος «ίνα λύση αυτού τον ιμάντα του υποδήματος».
Όσοι δεν είναι ανιδιοτελείς, αλλά αποβλέπουν στα ατομικά τους συμφέροντα και οφέλη, εξυψώνουν πάντοτε τον εαυτό τους, όσο μπορούν περισσότερο, και δεν αποποιούνται τόσο εύκολα έναν μεγάλο κολακευτικό τίτλο που τους αποδίδεται. Αντίθετα ο Ιωάννης παραμερίζει τελείως τον εαυτό του, για να προβάλει με όλη του την αίγλη το πρόσωπο του Σωτήρος Χριστού. «Εκείνον δει αυξάνειν, εμέ δε ελαττούσθαι», τονίζει (Ιω. 3:30). Εγώ, κατά κάποιο τρόπο, λέγει, δεν είμαι παρά ένα ταπεινό λυχνάρι μπροστά στον Ήλιο της δικαιοσύνης. Δεν έχει πλέον καμιά αξία το λυχνάρι, όταν το φως του ήλιου καταυγάζει τον κόσμο.
Αντιλαμβανόμαστε, επομένως, αγαπητοί, ότι, με αυτές τις προϋποθέσεις, η μαρτυρία του Ιωάννη για τον Χριστό «ότι ούτος έστιν ο υιός του Θεού» έχει όλη τη βαρύτητα της μαρτυρίας κατά πάντα αξιόπιστου μάρτυρα.
Αλλά η σημασία της αναδεικνύεται ακόμη περισσότερο:
Από τη ζωή του Ιωάννη.
Ήταν μεγάλο ηθικό ανάστημα ο Τίμιος Πρόδρομος. Από την κοιλιά της μητέρας του ήταν ήδη εκλεκτός του Θεού. «Και πνεύματος αγίου πλησθήσεται έτι εκ κοιλίας μητρός αυτού», βεβαίωσε γι’ αυτόν ο Αρχάγγελος Γαβριήλ (Λουκ. 1:15). Νεώτατος κατόπιν πηγαίνει στην έρημο και εκεί παίρνει την κλήση του Θεού τη μεγάλη (Λουκ. 3:30), για να γίνει πρόδρομος του Μεσσία, δηλαδή να προετοιμάσει τους ανθρώπους να δεχθούν τον Σωτήρα Χριστό. Ως απεσταλμένος πλέον του Θεού «ήλθεν εις πάσαν την περίχωρον του Ιορδάνου κηρύσσων βάπτισμα μετανοίας εις άφεσιν αμαρτιών» (Λουκ. 3:4).
Η ατομική του ζωή είναι πολύ ασκητική. Περιορίζει στο ελάχιστο και αυτά τα πλέον απαραίτητα στον άνθρωπο, την τροφή και το ένδυμα. Η τροφή του είναι ακρίδες (βλαστάρια χόρτων ίσως) και μέλι άγριο. Και το ένδυμά του από ένα σκληρό ύφασμα κατασκευασμένο από τρίχες καμήλας, με μια ζώνη δερμάτινη στη μέση.
Έτσι απέριττος ήταν σ’ όλες τις εκδηλώσεις του. Και ταπεινός στο έπακρο, χωρίς καθόλου να επηρεάζεται από τη μεγάλη φήμη και το κύρος που απέκτησε απέναντι του λαού, σε βαθμό μάλιστα που το υπολόγιζαν σοβαρά και οι Φαρισαίοι και οι αρχιερείς και οι πρεσβύτεροι του λαού «φοβούμενοι τον όχλον, πάντες γαρ έχουσι τον Ιωάννην ως προφήτην» (Ματθ. 21:26).
Γενικά η αγιότητά του ήταν μαρτυρημένη και πανθομολογουμένη, αφού ακόμη και αυτός ο Ηρώδης τον θεωρούσε «άνδρα δίκαιον και άγιον, και συνετήρει αυτόν, και ακούσας αυτού πολλά εποίει και ηδέως αυτού ήκουε» (Μαρκ. 6:20).
Η μαρτυρία όμως του Ιωάννη για τον Ιησού Χριστό είναι μεγάλης σημασίας και για ένα ακόμη σοβαρό λόγο, επειδή επισφραγίστηκε:
Από το ίδιο το αίμα του – μαρτύριό του.
Λίγο χρόνο μετά τη βάπτιση του Κυρίου ο Ιωάννης συλλαμβάνεται και ρίχνεται στη φυλακή από τον Ηρώδη, εξαιτίας της γνωστής Ηρωδιάδας, για την παράνομη σχέση τους, για την οποία τους έλεγξε ο Ιωάννης. Γεγονός που έκανε την Ηρωδιάδα να ζητήσει την κεφαλή του επι πίνακι μετά τους όρκους του Ηρώδη στη Σαλώμη την κόρη της, ως δώρο σ’ αυτήν που τον ευχαρίστησε με τον χορό της! Έτσι, με το αίμα του ο Τίμιος Πρόδρομος επισφραγίζει τους αγώνες του ως μάρτυρας της αλήθειας και της ηθικής και αποδεικνύει ότι είναι αυθεντική και η διακήρυξή του ότι ο Ιησούς Χριστός είναι ο Υιός του Θεού.
Αγαπητοί μου, τη μαρτυρία και διακήρυξη αυτή έχουμε δεχθεί ήδη και εμείς, εφόσον είμαστε χριστιανοί. Αλλά καταλαβαίνουμε ότι ο κόσμος σήμερα περιμένει απ’ αυτούς που φέρουν το όνομα του χριστιανού ακεραιότητα και ανιδιοτέλεια, όπως εκείνη του Βαπτιστή Ιωάννη, και ζωή ανάλογη και σύμφωνη προς τη χριστιανική μας πίστη, και τη διάθεση και απόφαση να διατηρήσουμε τη χριστιανική μας γραμμή οτιδήποτε και αν πρόκειται να μας στοιχίσει; Να αποδείξουμε με τη ζωή και το χριστιανικό μας παράδειγμα ότι η χριστιανική μας πίστη είναι αλήθεια και ζωή ανώτερη και ευγενέστερη;
Όταν ο κόσμος δυσπιστεί προς τη χριστιανική πίστη και όταν πολλοί λεγόμενοι χριστιανοί (άτομα και λαοί) συντελούν με τα έργα τους να δυσφημείται και να συκοφαντείται η χριστιανική πίστη, στους αληθινούς χριστιανούς μένει η κλήση και το καθήκον να δώσουν με τη ζωή τους έπρακτη μαρτυρία στον κόσμο για τον Σωτήρα Χριστό, «ότι ούτος έστιν ο Υιός του Θεού». Αμήν.
Αρχιμανδρίτης Γρηγόριος Ματζιαρλής
