Σαν σήμερα: Οι εορτές και τα γεγονότα της 13ης Ιανουαρίου
Εορτές της Ορθοδοξίας, σημαντικά ιστορικά, πολιτικά, κοινωνικά γεγονότα, γεννήσεις και θάνατοι που συνέβησαν σαν σήμερα 13 Ιανουαρίου.
Η Εκκλησία σήμερα τιμά τη μνήμη των Αγίων Μαρτύρων Ερμύλου και Στρατονίκου (†315). Αθανασίου. Παχωμίου και Παπυρίνου. Οσίων Ιακώβου του από της Νισίβεως και Μαξίμου του Καυσοκαλυβίτου.
Κάποια από τα σημαντικότερα γεγονότα που συνέβησαν σαν σήμερα 13 Ιανουαρίου:
1822…. Λήγει οριστικά η επανάσταση στη Χαλκιδική με την παράδοση του Αγίου Όρους, το οποίο δηλώνει υποταγή στο Σουλτάνο. Οι όροι που επιβάλλονται στους μοναχούς είναι βαρύτατοι. Μεταξύ αυτών προβλέπεται η αποστολή ομήρων στην Κωνσταντινούπολη, η εγκατάσταση τουρκικής φρουράς και η καταβολή διπλάσιων των καθυστερημένων φόρων.
(ν.η.) Την ίδια μέρα η Α’ Εθνοσυνέλευση της Επιδαύρου καθιερώνει τη γαλανόλευκη ως επίσημο σύμβολο του επαναστατημένου γένους των Ελλήνων.
1842…. Σαν σήμερα ο βρετανός στρατιωτικός γιατρός, δρ. Γουίλιαμ Μπράιντον, είναι ο μοναδικός επιζών μιας αγγλοϊνδικής δύναμης 16.000 ανδρών, που σφαγιάζεται από αφγανικές δυνάμεις στην Καμπούλ και καταφέρνει να διαφύγει και να ανακοινώσει τα τραγικά νέα.
1847…. Με τη συνθήκη της Καχιουέγκα λήγει ο αμερικανικομεξικανικός πόλεμος στην Καλιφόρνια των ΗΠΑ.
1893…. Ιδρύεται στο Μπράντφορντ της Μεγάλης Βρετανίας το Ανεξάρτητο Εργατικό Κόμμα.
1895…. Συνεδριάζει για πρώτη φορά η οργανωτική επιτροπή των Ολυμπιακών Αγώνων του 1896, με πρόεδρο το διάδοχο Κωνσταντίνο και αντιπρόεδρο τον Ιωάννη Φωκιανό. Βασικό θέμα της συνεδρίασης είναι η ανεύρεση πόρων για τη διεξαγωγή των αγώνων. Η μεγαλύτερη δωρεά θα γίνει από το Γεώργιο Αβέρωφ, ο οποίος προσφέρει 920.000 χρυσές δραχμές για την αποπεράτωση και αναμαρμάρωση του Παναθηναϊκού σταδίου.
1898…. Σαν σήμερα ο Εμίλ Ζολά δημοσιεύει στην εφημερίδα «Ορόρ» (L’ Aurore) μία ανοιχτή επιστολή προς τον πρόεδρο της Γαλλίας, το περίφημο «Κατηγορώ», για την Υπόθεση Ντρέιφους.
1904…. Υπογράφεται εμπορική συμφωνία μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας, σύμφωνα με την οποία η Κίνα θα ανοίξει τα λιμάνια Μαντσού και Μούκδεν για το διεθνές εμπόριο.
1908…. Καταστροφική πυρκαγιά με 171 νεκρούς στο κτίριο της όπερας Ρόουντς στο Μπογιερτάουν της Πενσιλβάνια των ΗΠΑ.
Την ίδια μέρα πραγματοποιείται συλλαλητήριο Κρητών της Αθήνας και του Πειραιά στους Στύλους του Ολυμπίου Διός. Οι συγκεντρωθέντες, με ψήφισμά τους, διαμαρτύρονται για την έκφραση εισαγγελέα, ο οποίος χαρακτήρισε τους Κρητικούς «άγριους, εθισμένους εις τα κακουργήματα, όργανα των διαφόρων κομμάτων κι έχοντες συνηθίσει εις στυγερά εγκλήματα».
1910…. Σαν σήμερα ο Λι ντε Φόρεστ πραγματοποιεί την πρώτη δημόσια ραδιοφωνική εκπομπή, σε απευθείας μετάδοση από τη Μητροπολιτική Όπερα της Νέας Υόρκης. Στην παράσταση ο διάσημος τενόρος Ενρίκο Καρούζο ερμηνεύει άριες από τα έργα «Παλιάτσοι» του Λεονκαβάλο και «Καβαλερία Ρουστικάνα» του Μασκάνι.
1915…. Ισχυρός σεισμός 7 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ στο Αβετσάνο της Ιταλίας προκαλεί το θάνατο τουλάχιστον 30.000 ατόμων. 17 χωριά καταστρέφονται ολοσχερώς.
1920…. 42 νεκροί και 105 τραυματίες είναι ο απολογισμός συγκέντρωσης του Κομμουνιστικού Κόμματος και του Ανεξάρτητου Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος της Γερμανίας, μπροστά στη γερμανική Βουλή. Οταν οι εργάτες επιχειρούν να παραβιάσουν τις εισόδους, οι φρουροί ανοίγουν πυρ. Η διαδήλωση πραγματοποιείται εναντίον της ψήφισης του νόμου για τα επιχειρησιακά συμβούλια.
1930…. Ο Μίκυ Μάους κάνει την παρθενική του εμφάνιση σε κόμικ στριπ.
1939….. Σαν σήμερα «Μαύρη Παρασκευή» στην Αυστραλία. Μεγάλες φωτιές κατακαίουν δάση σε έκταση 20.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων και προκαλούν το θάνατο 71 ατόμων.
Την ίδια μέρα, ημικρατικοποιείται το θέατρο Κοτοπούλη, ως επιβράβευση της μεγάλης προσφοράς της ηθοποιού στη θεατρική τέχνη.
1941….. Ο έλληνας πρωτοπυγμάχος Αντώνης Χριστοφορίδης νικά τον ιταλοαμερικανό Μέλιο Μπετίνα στο Κλίβελαντ του Οχάιο και ανακηρύσσεται παγκόσμιος πρωταθλητής στην κατηγορία των ημιβαρέων βαρών.
1942…. Ο Χένρι Φορντ πατεντάρει το πρώτο πλαστικό αυτοκίνητο, το οποίο είναι κατά 30% ελαφρύτερο από ένα κανονικό.
1943…. Για πρώτη φορά παγκοσμίως χρησιμοποιείται στη Γερμανία το εκτινασσόμενο κάθισμα πιλότου σε πολεμικό αεροπλάνο (Heinkel He 280).
1955…. Το ιστιοφόρο «Άγιος Γεώργιος» μεταφέρει από την Ελλάδα στην Πάφο πολεμικό υλικό για την έναρξη του αγώνα της ΕΟΚΑ.
1961…. Ιδρύεται το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος στη Θεσσαλονίκη, με πρώτο καλλιτεχνικό διευθυντή το Σωκράτη Καραντινό.
1963…. Το Μικρό Χωριό Ευρυτανίας καταστρέφεται από κατολίσθηση. Οι ποταμοί λάσπης αφήνουν πίσω τους 13 νεκρούς.
1974…. Σαν σήμερα ο μητροπολίτης Ιωαννίνων, Σεραφείμ, εκλέγεται Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος.
1979…. Περιπολικό καταστρέφεται από βόμβα του ΕΛΑ έξω από το 16ο Αστυνομικό Τμήμα Αθηνών.
1982…. Αεροσκάφος της εταιρίας Air Florida συντρίβεται πάνω σε γεμάτη κόσμο γέφυρα του ποταμού Πότομακ και βυθίζεται κοντά στο Λευκό Οίκο, σκοτώνοντας 78 άτομα.
1989…. Ο ηλεκτρονικός ιός «Παρασκευή και 13» χτυπά εκατοντάδες υπολογιστές της IBM στη Μ. Βρετανία.
1990…. Παραιτείται από βουλευτής της Α’ Αθηνών και αποχωρεί από τη Νέα Δημοκρατία ο γνωστός μουσικοσυνθέτης, Σταύρος Ξαρχάκος.
1991…. 14 νεκροί από την επέμβαση του σοβιετικού στρατού στη Λιθουανία, κατά τη διάρκεια του αγώνα για την ανεξαρτησία της. Σοβιετικά στρατεύματα και τανκ, στην προσπάθειά τους να αναχαιτίσουν τους στασιαστές της Λιθουανίας, καταλαμβάνουν με έφοδο τον κύριο τηλεοπτικό σταθμό της χώρας.
1997…. Το Υπουργείο Πολιτισμού ανακοινώνει την ανακάλυψη από την αρχαιολόγο Εφη Λυγκούρη στο κέντρο της Αθήνας, στην οδό Ρηγίλλης, του αρχαίου Λύκειου, όπου δίδαξε ο Αριστοτέλης.
2001…. Σαν σήμερα στο Σαλβαδόρ, σεισμός 7,6 Ρίχτερ πλήττει τη χώρα, αφήνοντας τουλάχιστον 900 νεκρούς, χιλιάδες τραυματίες και μεγάλες καταστροφές.
Σαν σήμερα το 1596 γεννήθηκε ο Ολλανδός ζωγράφος, Γιαν βαν Γκόγιεν, το 1859 ο ποιητής, Κωστής Παλαμάς, το 1909 ο Ολλανδός κομμουνιστής, Μαρίνους Βαν Ντερ Λούμπε, που κατηγορήθηκε για την πυρκαγιά στο γερμανικό Κοινοβούλιο (Ράιχσταγκ) και εκτελέστηκε, το 1910 ο ζωγράφος, Γιάννης Τσαρούχης, το 1939 ο Πολωνός ποδοσφαιριστής και προπονητής, Γιάτσεκ Γκμοχ και το 1977 ο Βρετανός ηθοποιός, Ορλάντο Μπλουμ.
Την ίδια μέρα το 1853 πέθανε ο μεγάλος Δάσκαλος του Γένους, Θεόφιλος Καΐρης, το 1906 ο Ρώσος φυσικός και ηλεκτροτεχνικός, Αλέξανδρος Ποπόφ, το 1929 ο διάσημος σερίφης της Άγριας Δύσης, Γουάιτ Ερπ, το 1932 η βασίλισσα των Ελλήνων, Σοφία της Πρωσίας, σύζυγος του Κωνσταντίνου Α’, το 1941 ο Ιρλανδός συγγραφέας Τζέιμς Τζόις («Οδυσσέας») και το 1993 ο ζωγράφος και συγγραφέας, Νίκος Γαβριήλ Πεντζίκης.
