Μητρόπολη Μαρωνείας: Το Μήνυμα της Κυριακής του Ασώτου
Ἡ σημερινή παραβολή ἀποκαλύπτει τή βαθύτερη φύση τῆς ἁμαρτίας, πού εἶναι ἡ ἀνταρσία τοῦ ἀνθρώπου κι ἡ τελική παραπλάνησή του. Στόν παραλογισμό αὐτόν τοῦ ἀσώτου τά πράγματα ἔχουν χάσει τίς ὀρθές σχέσεις κι ἀναλογίες τους.
Ὅλα τά εἶχε στό πατρικό του σπίτι ὁ νέος τῆς σημερινῆς Εὐαγγελικῆς περικοπῆς. Καί ἄνεση καί πλούτη καί στοργή πολλή. Κι ὅμως ὅλα τοῦ φαίνονταν στενά καί μονότονα κι ἡ πατρική ἀγάπη σκλαβιά. Γι’ αὐτό τελικά ἀπαίτησε ἀπερίφραστα τό μερίδιο τῆς κληρονομιᾶς. «Πατέρα, δός μου ὅ,τι ἀπ’ τήν περιουσία σου μοῦ ἀναλογεῖ. Κι’ ὑστέρα ἀπό λίγες μέρες μάζεψε τά πάντα καί ταξίδεψε σέ χώρα μακρινή. Ἐκεῖ σπατάλησε τήν περιουσία του ζώντας ἄσωτα, σπάταλα».
Ἡ σημερινή παραβολή ἀποκαλύπτει τή βαθύτερη φύση τῆς ἁμαρτίας, πού εἶναι ἡ ἀνταρσία τοῦ ἀνθρώπου κι ἡ τελική παραπλάνησή του. Στόν παραλογισμό αὐτόν τοῦ ἀσώτου τά πράγματα ἔχουν χάσει τίς ὀρθές σχέσεις κι ἀναλογίες τους. Ἡ ἁμαρτία παίρνει τό πινέλο τῆς φαντασίας καί ἀλλοιώνει τήν ὄψη τῶν πραγμάτων. Τόν λόγο καί τίς ἐντολές τοῦ Θεοῦ τίς παρουσιάζει σάν βαρειές ἁλυσῖδες, τή θαλπωρή καί τήν εἰρήνη τῆς χριστιανικῆς ζωῆς ἀνάξιες λόγου, τήν πείρα καί τίς συμβουλές τῶν παλαιότερων ἀπαρχαιωμένες ἀντιλήψεις. Τό κυριότερο ὅμως, καταστρέφει τήν προσωπική σχέση μέ τόν Θεό-Πατέρα. Ὁ ἄνθρωπος ἀπαιτεῖ ἀπ’ Ἐκεῖνον ὅ,τι μπορεῖ νά πάρει, ὑγεία, δύναμη, μυαλό, δημιουργικότητα, ἀπόλυτη ἐλευθερία, γιά νά τά χρησιμοποιήσει μακρυά Του.
Πυρήνας τῆς ἁμαρτίας εἶναι τό σπάσιμο τῆς προσωπικῆς ἐπαφῆς μέ τόν Θεό, ἡ περιφρονητική ἐκμετάλλευση τῆς ἀγάπης Του. Θέλω τά πλούτη Σου, δέν θέλω Ἐσένα. Θέλω τά «ἀγαθά» Σου, ὄχι τό πρόσωπό Σου. Κάθε πλῆγμα κατόπιν στίς ἀνθρώπινες σχέσεις εἶναι συνέχεια κι ἀποτέλεσμα τοῦ ἀφετηριακοῦ αὐτοῦ τραυματισμοῦ τῆς ἀγάπης. Ἀργότερα οἱ φίλοι του θά τοῦ φερθοῦν ὅπως φέρθηκε στόν Πατέρα του. Θά τόν ἐγκαταλείψουν. Θέλουμε τά πλούτη σου ὄχι ἐσένα.
Τήν τραγικότητα τῆς καταστάσεως αὐτῆς ἀποκαλύπτει ἡ παραβολή μέ ἣρεμο τόνο, ὅταν στή συνέχεια ἀναφέρει, «εἰς ἑαυτόν δέ ἐλθών». Μέχρι τότε δηλαδή ὁ νεώτερος γιός ἦταν «ἐκτός ἑαυτοῦ», βρισκόταν σέ μία κατάσταση παρανοϊκή. Ἡ διάσπαση τῆς προσωπικότητος, ἡ τρέλα σέ ποικίλες μορφές, συμπορεύεται μέ τήν ἁμαρτία. Σέ ἐποχή μάλιστα ἀνταρσίας κατά τοῦ Θεοῦ, ὅπως ἡ δική μας, γίνεται ἡ χαρακτηριστικότερη ὄψη τῆς ἀνθρώπινης ζωῆς.
Ὑπάρχει ὅμως κάτι ἐλπιδοφόρο σ΄ αὐτή τήν ἀνάλυση τῆς ἁμαρτίας, τό «εἰς ἑαυτόν δέ ἐλθών». Ὁ ἀνθρωπος ἔχει ὅλα τά περιθώρια νά ξεπεράσει τό κύκλωμα τῆς παραφροσύνης. Καί ὁ ἄσωτος τό ξεπέρασε. Ἦλθε «εἰς ἑαυτόν». Βρῆκε τόν πραγματικό ἑαυτό του, ξαναβρίσκοντας τήν προσωπική σχέση μέ τόν πατέρα του. Ἄς τόν μιμηθοῦμε.
