Η σωτηρία μας
Του Αρχιμ. Νεκτάριου Πόκκια, Ηγούμενου της Ι. Μονής Θάρρι Ρόδου
Ακούμε πολλές φορές κάποιους να λένε όταν βλέπουν κάποιο νέο να απαρνιέται τον κόσμο και να γίνεται μοναχός, ότι πάει στο μοναστήρι για να σώσει την ψυχή του. Εύλογα λοιπόν προβάλλει το ερώτημα. Τι είναι η σωτηρία και πώς επιτυγχάνεται; Μήπως μπορούν να την πετύχουν όλοι; Ή είναι προνόμιο μόνο αυτών που φεύγουν από τον κόσμο και απομονώνονται σε ένα μοναστήρι, κάνοντας τον προσωπικό τους αγώνα;
Εάν θεωρήσουμε ότι η φυγή από τον κόσμο αυτόματα μας σώζει και μας οδηγεί στον Παράδεισο, κάνουμε ένα αφετηριακό λάθος, γιατί δεν μας αγιάζει ο τόπος, αλλά ο τρόπος. Εάν επίσης, η επιλογή μας αυτή γίνεται διότι στην άκρη του μυαλού μας έχουμε την απόρριψη των υλικών αγαθών έναντι των πνευματικών και πάλι είναι πιθανόν να μην κινούμεθα στο ορθόδοξο πλαίσιο γιατί δεν κάνουμε σωστή ιεράρχηση.
Η σωτηρία δεν είναι μία αρνητική κατάσταση. Δεν προσπαθούμε να απαλλαγούμε από κάτι που μας γίνεται βάρος. Απλά προσπαθούμε να το μεταμορφώσουμε και να το δούμε θετικά. Ένας γνωστός ύμνος που ακούμε και κατά το μυστήριο του βαπτίσματος είναι ο ακόλουθος: «Όσοι εις Χριστὸν εβαπτίσθητε, Χριστὸν ενεδύσασθε…». Η ένδυση του Χριστού, που είναι το κατεξοχήν θετικό έργο, μας οδηγεί στη σωτηρία της ψυχής μας. Ενωνόμαστε με τον Χριστό όταν ζούμε έντονη λειτουργική και μυστηριακή ζωή. Ενωνόμαστε με τον Χριστό όχι θεωρητικά, αλλά μέσα στην Εκκλησία που είναι το Σώμα Του. Δυστυχώς πολλές φορές λανσάρεται και ένας Χριστός εκτός Εκκλησίας, ο οποίος σύμφωνα με αυτούς που τον προπαγανδίζουν μπορεί να σώσει. Αναφερόμαστε σε Προτεστάντες και κάθε είδους αιρετικούς, οι οποίοι τον τελευταίο καιρό κάνουν και πάλι αισθητή την παρουσία τους ανάμεσά μας, με φυλλάδια, αναμασώντας την φράση: Μόνο ο Χριστός σώζει! Αυτό βέβαια όλοι το γνωρίζουμε! Το ερώτημα όμως είναι ποιος είναι αυτός ο Χριστός που σώζει; Όπως έλεγε ο Γέροντας Πορφύριος, ένας Χριστός που διαφημίζεται έξω από την Εκκλησία είναι άχρηστος! Δεν τον θέλουμε γιατί πολύ απλά είναι αποκομμένος από το Σώμα Του που είναι η αληθινή Εκκλησία Του και έτσι δεν μπορούμε πραγματικά να ενωθούμε μαζί Του και να σωθούμε.
Γενικά, δεν υπάρχει κάποιος συγκεκριμένος τρόπος τον οποίο απολυτοποιούμε, για να σωθούμε. Ούτε βέβαια και συγκεκριμένος τόπος. Ένας πιστός οικογενειάρχης που είναι συνεπής στο καθήκον του και ασχολείται μόνο με την ευλογημένη οικογένειά του, ένας τίμιος βιοπαλαιστής που νυχθημερόν εργάζεται για να εξασφαλίσει τα καθημερινά, ένας άρρωστος που υπομονετικά στο κρεβάτι του πόνου δεν γογγύζει αλλά δοξολογεί ή και ακόμη ευχαριστεί τον Θεό, και τόσες άλλες περιπτώσεις που κινούνται στο υγιές πλαίσιο του καθήκοντος και της χριστιανοπρέπειας, έχουν τις ίδιες δυνατότητες σωτηρίας. Αν και φαίνεται ότι κάνουν ξεχωριστά έργα, εν τούτοις εργάζονται για τη σωτηρία τους από το δικό τους μετερίζι. Έτσι, ο Θεός επευλογεί την προαίρεση, την διάθεση αλλά και τον αγώνα τους.
Στο Γεροντικό διαβάζουμε για τον Μέγα Αντώνιο, τον ύψιστο των ασκητών, ο οποίος συμβούλευε πάντα: Όπου και να πας, ό,τι και να κάνεις, να έχεις προ των οφθαλμών σου τον Θεό και να είσαι σίγουρος ότι θα σωθείς.
Πρέπει να προσέξουμε όλοι μας την ψευδαίσθηση σωτηρίας που μπορεί να κτυπά την πόρτα πολλές φορές και σε εμάς τους κληρικούς, οι οποίοι, επειδή ντυθήκαμε το ευλογημένο ράσο, θεωρούμε δεδομένα και εύκολα τα πάντα. Σ’ αυτή την περίπτωση χρειάζεται γρήγορα να απεγκλωβιστούμε από την λανθασμένη νοοτροπία, διότι: «τα αγαθά κόποις κτώνται και πόνοις κατορθούνται». Χωρίς μετάνοια καθημερινή και προσωπικό αγώνα, πρόσωπο Κυρίου δεν βλέπουμε.
Και κάτι τελευταίο: Ένας σύγχρονος πειρασμός είναι να θέλουμε τους άλλους μικρογραφία του εαυτού μας. Έτσι, όμως, τους περιορίζουμε και τους κλείνουμε την πόρτα της βασιλείας του Θεού. Ο Θεός θέλει όλοι οι άνθρωποι να σωθούν, τηρώντας τις εντολές Του και εφαρμόζοντας τον νόμο Του. Πολλοί δρόμοι παράλληλοι οδηγούν στον Παράδεισο, αρκεί όμως όλοι να περνούν μέσα από τον Σταυρό και την Ανάσταση του Χριστού μας.
