Ανάσταση Χριστού θεασάμενοι
Γράφει: ο Βασίλης Τσιαμάκης, θεολόγος (ΕΚΠΑ), μεταπτυχιακός ερευνητής της Καινής Διαθήκης, στην «Κιβωτό της Ορθοδοξίας»
Όλη η Εκκλησία είναι ανάσταση, η ζωή μας είναι ανάσταση. Αυτό το μεγάλο γεγονός έχει άμεση σχέση με την ανάσταση των ανθρώπων. Είναι το ύψιστο γεγονός και της υπάρξεως του άνθρωπου για την μετάβαση στην Θριαμβεύουσα Εκκλησία. Χριστός Ανέστη!
Το γεγονός της ανάστασης του Ιησού Χριστού, κατέχει κεντρική θέση στον Χριστιανισμό και φυσικά αναφέρετε και στους τέσσερεις ευαγγελιστές. Σημαντικό ρόλο διαδραμάτισε και η αρχαιολογική ερεύνα στα Ιεροσόλυμα γύρο από την ζωή του Χριστού, του χώρου Μαρτυρίου, της Σταύρωσης και της ταφής Του. Η αρχαιολογία έλαβε υπόψη της τις βιβλικές και τις εξωβιβλικές μαρτυρίες, συνδράμοντας το έργο των ερευνητών, ώστε να διαφωτίσει το ιστορικό παρελθόν, της χρονολόγησης του χώρου και του τόπου. Έτσι με οδηγό την αρχαιολογική σκαπάνη και τα ευρήματα, καθίσταται εφικτή πλέον η μελέτη των ταφικών εθίμων, οι τάφοι, οι ενδυμασίες των γυναικών και τα μύρα που σκοπό είχαν να μυρόσουν το νεκρό του σώμα σύμφωνα πάντα με τα ιουδαϊκά έθιμα.
Σύμφωνα με το ευαγγέλιο του Μάρκου ο τάφος ήταν λαξευτός και έκλεινε με την βοήθεια ενός μεγάλου κυκλικού λίθου (Μκ. 15, 46). Τόσο οι Συνοπτικοί όσο και ο Ιωάννης, αναφέρονται στην ταφή του Ιησού και στον Ιωσήφ τον από Αριμαθαίας (Μτ.27. Μκ.15. Λκ.23. Ιω19). Ο Ιησούς δεν είχε δικό του τάφο και έτσι το σώμα Του αποτέθηκε σε κενό τάφο του πλουσίου και βουλευτή Ιωσήφ κρυφού μαθητή του Ιησού. Ο Ευσέβιος Καισαρείας ο οποίος επισκέφθηκε τον τάφο του Ιησού περί το 326 μ.Χ, αναφέρει στο έργο του «Εις τα Θεοφάνεια» ότι ο εσωτερικός χώρος του ταφικού θαλάμου υπήρχε μόνο μια λαξευμένη ταφική κοιλότητα, αυτό σημαίνει ότι στον τάφο του Ιησού δεν είχε θαφτεί ούτε πριν , ούτε μετά άλλο μέλος της οικογενείας του Ιησού. Σύμφωνα με τον Κύριλλο επίσκοπο Ιεροσολύμων ο τάφος του Ιησού ήταν λαξευμένος μέσα σε βράχο και είχε μόνο ένα θάλαμο, χωρίς να υπάρχει προθάλαμος, υπήρχε ακόμα μια μικρή σκεπή η οποία είχε λαξευτεί στον ίδιο βράχο, αυτή η σκεπή ήταν συνηθισμένη στους τάφους της περιόδου εκείνης. Η αρχαιολογική ανασκαφή, έδειξε ότι η τοποθεσία γύρο από τον Γολγοθά, λειτουργούσε ως λατομείο από τον 8ο αιώνα, ενώ κατά τον 1ο αιώνα επιχωματώθηκε. Επίσης στην περιοχή γύρο από τον τάφο του Ιησού, ανακαλύφθηκαν τέσσερις λαξευτοί τάφοι, οι οποίοι ανάγονται στον 1ο αιώνα μ.Χ. Αυτός που θεωρείται σήμερα ότι ήταν του Ιησού είναι ο μόνος που έχει στο εσωτερικό του ακροσόλιο δηλαδή νεκρικό κρεβάτι. Από τα μέσα του 4ου αιώνα στο σημείο που βρίσκεται ο τάφος του Ιησού, η αγία Ελένη μητέρα του αυτοκράτορα Μ. Κωνσταντίνου, ανήγειρε το Ναό της Αναστάσεως ή αλλιώς Ναός του Παναγίου Τάφου.
Κατά τον 1ο αιώνα οι γυναίκες φορούσαν μακριά φορέματα, ποδήρη χιτώνα και ανάλογα με την κοινωνική και οικονομική της θέση απαραίτητη ήταν και η ζώνη στη μέση. Υπήρχαν ζώνες από μαλλί, από σχοινιά, από δέρμα και άλλες από κομμάτια υφάσματος. Το πανωφόρι ήταν φαρδύ και μπορούσε να χρησιμοποιηθεί και ως κάλυμμα κεφαλής. Όσες γυναίκες ήταν χήρες ή είχαν πένθος, τα ενδύματα ήταν πένθιμα. Τα ιμάτια και οι χιτώνες των γυναικών ξεχώριζαν από αυτά των αντρών αφού ήταν από καλή ποιότητα υφασμάτων, ελαφριά και φαρδιά. Οι γυναίκες επίσης φόραγαν και πολλά κοσμήματα από χρυσό και ασήμι. Ο απόστολος Παύλος πάντως σύστηνε στις γυναίκες να φυλάγονται από τα πολύτιμα κοσμήματα και πολυτελή ενδύματα (Τιμ.Α΄.2.9-10). Οι Μυροφόρες Γυναίκες που έφτασαν στον τάφο του Ιησού συμπερασματικά μπορούμε να πούμε ότι ήταν πένθιμα ντυμένες με μαύρα ή σκούρα ρούχα, χωρίς κοσμήματα και καλυμμένο ίσως το κεφάλι.
Οι γυναίκες έφτασαν στον τάφο του Ιησού, χαράματα την Μιας του Σαββάτου, με σκοπό να μυρόσουν το νεκρό του Σώμα σύμφωνα με τα ιουδαϊκά έθιμα. (Μκ – Λκ) Οι Συνοπτικοί δεν κάνουν αναφορά για το περιεχόμενο και την σύνθεση των αρωμάτων, γιατί πιθανόν να ήταν γνωστό στην τοπική κοινωνία από τη αποτελούνταν τα νεκρικά αρώματα ταφής, οπότε και παραλείπουν την σύνθεση τους. Ο Ιωάννης όμως στο κεφάλαιο 19 και στον στίχο 39 μας πληροφορεί για το περιεχόμενο των αρωμάτων που τα προσφέρει ο «κρυφός» μαθητής του Ιησού ο διδάσκαλος και Φαρισαίος Νικόδημος (Ιω 19.39). Τα σμύρνα είναι ρητίνη από βλαστό του ποώδους φυτού βαλσαμόδενδρο ή μύρρα. Η αλόη είναι αρωματική ρητίνη από την ξυλολόη το «αγάλλοχον». Αυτές οι δύο αρωματικές ουσίες χρησιμοποιούνταν στην Αίγυπτο για την ταρίχευση των νεκρών η ίδιες ουσίες χρησιμοποιήθηκαν και για την ταρίχευση του Μ. Αλεξάνδρου και μετέπειτα στην κηδεία του Ηρώδη του Μεγάλου.
Το μύρο προέρχεται από εκχύλιση φλούδας, ενός δέντρου που ονομάζεται Commiphora Myrrha. Το άρωμα του είναι υπέροχο αλλά η γεύση του δυσάρεστη. Το μύρο περιέχει αντιοξειδωτική, αντιφλεγμονώδη, στυπτική και τονωτική δράση. Χάρη σε αυτές τις ιδιότητες εμποδίζουν την ανάπτυξη μικροβίων και προστατεύει το ανθρώπινο σώμα από τις μολύνσεις. Η αλόη γνωστή ως Aloe Vera χρησιμοποιείται στη φαρμακευτική, στην ιατρική και στον τομέα των καλλυντικών. Περιέχει υψηλή περιεκτικότητα σε νερό και λάδι με αποτέλεσμα να προστατεύει το δέρμα και να θεραπεύει πολύ γρήγορα.
Μετά την επάλειψη με μύρο ή και ταυτόχρονα, η παράδοση ήθελε να ντύνουν το νεκρό με σάβανο. Οι Συνοπτικοί στο προηγούμενο κεφάλαιο πριν την ανάσταση, κάνουν λόγο για «σινδόνι» (Μκ 15. Μτ 27. Λκ. 23). Συγκεκριμένα ο Μάρκος αναφέρει τα εξής: «και αγοράσας σινδόνα και καθελών αυτόν ενείλησε τη σινδόνι και κατέθηκεν αυτόν εν μνημείω» (Μκ 15. 46). Ο Ιωάννη όμως κάνει λόγο για οθόνια και σουδάριο (Ιω 19.40 – 20.6,8). Η προετοιμασία για την ταφή ενός ανθρώπου, σύμφωνα με τα Ιουδαϊκά έθιμα, περιελάμβανε συνήθως πλύσιμο του νεκρού σώματος και σφιχτό δέσιμο – φάσκιωμα- από τις μασχάλες μέχρι τους αστράγαλους. Με λωρίδες λινού υφάσματος πλάτους 33 εκατοστών. Σε κάποιες άλλες περιπτώσεις, έντυναν το νεκρό σώμα με φθαρμένο ύφασμα, στο οποίο κάποτε να είχε τυλιχθεί κάποιος κύλινδρος του Νόμου. Τα οθόνια και σουδάριο που κάνει λόγο ο Ιωάννη είναι, τα μεν οθόνια λωρίδες λινού υφάσματος και το σουδάριο πλατύ άσπρο κομμάτι υφάσματος με το οποίο τύλιγαν το κεφάλι του νεκρού.
Αξίζει να σημειώσουμε ότι το λινό – λινάρι – προέρχεται από φυτό και καλλιεργείται κατά βάση για τις κλωστικές ίνες, με τις οποίες κατασκευάζονται λινά νήματα και υφάσματα. Το συναντάμε σε δύο κύριες ποικιλίες και οι ίνες του έχουν μικρή ελαστικότητα και σκληρή υφή. Τα περισσότερα ενδύματα των Εβραίων ήταν από λινά ή μάλλινα και είτε τα έφτιαχναν μόνοι τους, είτε τα εισήγαγαν από την Αίγυπτο, σύμφωνα με την Βίβλο.
