Όσα αφήνουμε στα παιδιά μας
Του Αρχιμ. Νεκτάριου Πόκκια, Ηγούμενου της Ι. Μονής Θάρρι Ρόδου
Διάβασα πριν λίγες μέρες ένα παλαιό πνευματικό βιβλίο το οποίο περιείχε συμβουλές και απευθυνόταν σε όσους ανθρώπους έχουν αγαθή προαίρεση και θέλουν να ωφεληθούν. Σκέφθηκα τι δύναμη και τι σοφία μπορεί να κρύβει ένα τέτοιο βιβλίο, όταν μάλιστα παίζει αυτό τον συμβουλευτικό ρόλο, ιδιαίτερα σήμερα σε μία κουραστική από όλες τις πλευρές εποχή, που έχουμε μάθει να μην διαβάζουμε, προφανώς, από πνευματική τεμπελιά και οκνηρία.
Τα παλιά χρόνια, οι μεγαλύτεροι άνθρωποι κουβαλώντας την εμπειρία της ζωής, συμβούλευαν πάντα τους μικρότερους με ωφέλιμα λόγια και τα αποτελέσματα ήταν εμφανή. Σήμερα, έχουμε χάσει αυτή την ωραία συνήθεια, γιατί και οι μεγάλοι άνθρωποι έχουν απογοητευθεί από την ηθική και κοινωνική κατάπτωση, θεωρώντας ότι δεν μπορούν να αλλάξουν την υφή της κοινωνίας μας ό,τι και αν πουν. Όμως, ποτέ δεν ξέρουμε ο σπόρος όταν πέσει, πώς μπορεί να αυξηθεί. Ο Θεός πάντα έχει τον πρώτο και τον τελευταίο λόγο για τον καθένα μας, όσο ανάλγητοι και σκληροί κι αν είμαστε.
Ας ακούσουμε, λοιπόν, τις παρακάτω συμβουλές και ας προσπαθήσουμε να τις ενστερνισθούμε, εφαρμόζοντας ό,τι και όπως μπορούμε, για το δικό μας καλό.
– Η ευγενική συμπεριφορά στον πλησίον, ο παρήγορος λόγος μας στον θλιμμένο, η υπεράσπιση του αδικουμένου, η αντίδραση μας στους κακούς λογισμούς, ο αγώνας μας στην προσευχή, η υπομονή, η ευσπλαγχνία, η δικαιοσύνη και κάθε άλλη αρετή, αυτά είναι που αναπαύουν τον Θεό και προσελκύουν στην ψυχή μας την δική Του χάρη, η οποία μας κάνει ικανούς να ξεπερνάμε και τις πλέον ανυπέρβλητες δυσκολίες της ζωής.
– Η αγάπη, λέει ο Απόστολος, «καλύψει πλήθος αμαρτιών». Πότε θα συμβεί αυτό; Όταν εσείς γίνετε η παρηγοριά των θλιμμένων, η αναψυχή των δυστυχισμένων, ο προστάτης των φτωχών, ο κηδεμόνας των ορφανών, η ανακούφιση των ασθενών, ο χειραγωγός των πλανεμένων, ο πρόθυμος βοηθός κάθε χριστιανού.
– Αποφεύγετε τα λόγια και τις πράξεις που μπορούν να σκανδαλίσουν ή να προσβάλλουν τους αδελφούς σας. Τις προσβολές, όμως, των άλλων εσείς να τις δέχεστε σαν δώρο Θεού. Είναι το όπλο που σας προσφέρει ο ίδιος ο Κύριος για να νεκρώσετε τα πάθη που φωλιάζουν στην ψυχή σας.
– Προτού επισκεφθείτε τον αδελφό σας, θέστε ως όρο στον εαυτό σας να διατηρήσετε και μετά την επίσκεψη σας, την ίδια αγαθή διάθεση και αγάπη που τρέφετε και τώρα απέναντί του, ανεξάρτητα από τον τρόπο με τον οποίο θα σας υποδεχθεί εκείνος.
– Μη θίγετε με τα λόγια σας την τιμή του πλησίον. Να χρησιμοποιείτε τη γλώσσα μόνο για να δοξάζετε το Θεό και για να λέτε λόγους ψυχωφελείς στους αδελφούς σας. Αν θελήσετε να κακολογήσετε κάποιον, θυμηθείτε πρώτα τις δικές σας αμαρτίες -όλες εκείνες που κάνατε από τα νεανικά σας χρόνια μέχρι σήμερα- κατηγορήστε τον εαυτό σας γι’ αυτές και αποφύγετε έτσι την καταλαλιά. Μην ξεχνάτε ποτέ πως η ενασχόληση με τα σφάλματα των άλλων αποτελεί σοβαρό παράπτωμα.
– Πολεμήστε με κάθε τρόπο το πάθος του θυμού και με την βοήθεια του Θεού, αυτό θα υποχωρήσει. Αν τυχόν νευριάσετε ή οργιστείτε, είναι προτιμότερο να μην πείτε τίποτε. Απομακρυνθείτε ή, αν κάτι τέτοιο δεν είναι εύκολο, κλείστε σφιχτά τα χείλη σας για να μην πεταχθεί έξω η οργισμένη φλόγα που καίει στην ψυχή σας και αναστατώσει όλο σας το περιβάλλον. Η σιωπή και η προσευχή είναι το καλύτερο φάρμακο γι’ αυτές τις στιγμές. Όταν η φλόγα του θυμού σβήσει και η καρδιά σας γαληνέψει, τότε μόνο μπορείτε να πείτε με ασφάλεια λόγους ωφέλιμους.
– Σ’ όλη σας τη ζωή μην ξεχνάτε, πριν από κάθε σας ενέργεια, να ρωτάτε τον εαυτό σας: «Αυτό που προτίθεμαι να κάνω μήπως είναι αντίθετο με το θέλημα του Θεού; Μήπως είναι επιζήμιο για την ψυχή μου; Μήπως είναι άδικο για τον αδελφό μου;». Αν μετά από μια τέτοια αυστηρή αυτοεξέταση η συνείδησή σας δεν διαμαρτύρεται, μπορείτε ακίνδυνα να πραγματοποιήσετε την επιθυμία σας. Αν, όμως, η συνείδηση σας ελέγχει, συγκρατηθείτε και αποφύγετε την εκτέλεσή της.
– Οι γόνιμες πεδιάδες ποτίζονται με τη βροχή που πέφτει από τον ουρανό και με τα νερά που κατεβαίνουν από τα βουνά. Παρόμοια και οι ταπεινοί άνθρωποι δέχονται από τον ουρανό πλουσιοπάροχα τη χάρη του Αγίου Πνεύματος και υψώνονται πνευματικά σαν τα ψηλά βουνά. Αν λοιπόν και η δική σας ύπαρξη παραδοθεί ταπεινά στο θείο θέλημα και αποξενωθεί από την αμαρτία, τότε θα σας επισκεφθεί το Άγιο Πνεύμα, ο Παράκλητος Θεός, και θα εγκατασταθεί μόνιμα στην ψυχή σας.
Σκεφθήκαμε ποτέ – μετά τα παραπάνω – να γράψουμε στα παιδιά μας, μία τέτοια διαθήκη συμβουλών και όχι ακίνητα και οικόπεδα που αντί να κάνουν την ζωή τους πιο άνετη την κάνουν πιο αγχώδη;
