Άγιος Σωφρόνιος του Έσσεξ: Η αληθινή οδός του Θεού
Η χριστιανική ζωή θεωρούμενη στο σύνολό της έχει τέτοιο μεγαλείο και πλούτο, ώστε στην πραγματικότητα ένας άνθρωπος μόνος δεν θα μπορούσε να ισχυριστεί ότι τη συμπεριλαμβάνει συνολικά στην εμπειρία του.
Αλλά παρ’ όλα αυτά υπάρχουν περιστάσεις, που οι πνευματικές μας καταστάσεις οφείλουν να περιλαμβάνουν ένα σημαντικό βαθμό γνώσεως και έτσι, κατά κάποιο τρόπο να εισδύουν στη θεία ζωή.
Γιατί ομιλώ περί τούτου; Διότι στον Θεό δεν υπάρχει αμαρτία. Δεν καταλαβαίνουμε πραγματικά την «παραμόρφωση» που οδήγησε ολόκληρο τον κόσμο στην τραγική και χαώδη κατάσταση, την οποία γνωρίζουμε, δηλαδή την αμαρτία, την πτώση. Αυτό ακόμη και οι πιο καλλιεργημένοι άνθρωποι της εποχής μας δεν το καταλαβαίνουν παρά με την Αποκάλυψη του Αγίου Πνεύματος.
Γνωρίζετε όλοι ότι η μοναχική άσκηση συνίσταται στον αγώνα εναντίον των παθών. Αλλά για τη θεία απάθεια… δεν είναι εύκολο να μιλήσει κανείς.
Τι είναι η απαθής, η άνευ πάθους, άνευ αμαρτίας αγάπη του Θεού μας; Αποφεύγω πάντα να ομιλώ για το θέμα αυτό, διότι οι ανθρώπινες διατυπώσεις εισάγουν σ’ αυτό πάντοτε κάτι το ξένο προς το θείο είναι. Γι’ αυτό πρέπει, τρόπον τινά, να κρατούμε συνεχώς σιωπή και να περιμένουμε την ευνοϊκή στιγμή, κατά την οποία με την ενέργεια του Αγίου Πνεύματος θα ανοιχθεί μπροστά μας η αληθινή οδός.
Δεν είναι καθόλου ασήμαντο πράγμα αυτό. Δεν είναι δυνατόν να εισδύσει κανείς στην αληθινή οδό, χωρίς να ευρίσκεται εν πνεύματι ήδη πέρα από τον χρόνο, στη θεία αιωνιότητα. Αλλά γι’ αυτό το πράγμα δεν θα το διακινδύνευα να σας ομιλήσω. Προσεύχομαι μόνο ο ίδιος ο Θεός να σας το αποκαλύψει. Διότι κάθε ανθρώπινος λόγος φέρει κάποιο στοιχείο ξένο προς τη θεία αιωνιότητα. Αλλά η σωτηρία μας τοποθετείται πάνω σ’ αυτό το επίπεδο.
Πόσο δύσκολο είναι σ’ εμάς να αντιληφθούμε ότι, όντας πράγματι κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωσιν του Θεού, είμαστε ένα «γεγονός» σπουδαίο ακόμη και γι’ Αυτόν!
Οφείλουμε να είμαστε πολύ προσεκτικοί σε κάθε λόγο μας και σε κάθε κίνηση της καρδίας ή του πνεύματός μας. Η τελειότητα είναι τούτο, όταν ο άνθρωπος γνωρίσει ξαφνικά ποια είναι αφ’ εαυτής η οδός του Θεού, πώς ζει ο ίδιος ο Θεός. Αλλά αυτό δεν μπορεί να εκφραστεί με τον ανθρώπινο λόγο.
Έτσι η προσευχή της μετανοίας είναι το να ‘εισέλθουμε μέσα’, ενώ όλη η ακαδημαϊκή θεολογία στην πραγματικότητα δεν συνίσταται σε τίποτε άλλο, παρά στο να ‘περιφερόμαστε γύρω’. Και για το θέμα αυτό μπορεί κανείς βέβαια να ομιλεί χωρίς τέλος. Το τέλος της μετανοίας θα σήμαινε μια πλήρη ταύτιση με τον Χριστό, ο Οποίος ανέρχεται στον Ουρανό για να καθίσει εκ δεξιών του Πατρός.
Βλέπετε τι λόγους μας απευθύνει ο Κύριος: «Εγώ νενίκηκα τον κόσμον» (Ιω. 16:33). Ο Κύριος ανήλθε στον Ουρανό για να καθίσει εκ δεξιών του Πατρός. Με ποια συνείδηση ζουν οι Χριστιανοί; Όσο ζούμε, ας προσπαθούμε να γνωρίσουμε αυτό το πνεύμα.
Από το περιοδικό “Ο ΟΣΙΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ”, Έκδ. Ι. Μ. Οσίου Γρηγορίου Αγίου Όρους, τ. 18 (1993), άρθρο: «Πρόσεχε ουρανέ και λαλήσω, γη ενωτίζου φωνής μετανοούσης Θεώ».
