Κυριακή Β´ Νηστειών στη Σκήτη Βεροίας
Την Κυριακή 31 Μαρτίου (Β´Νηστειών) ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμων μετέφερε τεμάχιο ιερού λειψάνου του εορταζομένου Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά στην Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου Σκήτης Βεροίας, όπου βρίσκεται και το ασκητήριο του Αγίου.
Ο Σεβασμιώτατος Βεροίας παρέστη συμπροσευχόμενος (λόγω αφωνίας) στο συλλείτουργο που τελέστηκε και την ομιλία του ανέγνωσε ο Αρχιμ. Σωσίπατρος Πιτούλιας. Προέστη ο Πανοσ. Αρψιμ. Ελισσαίος, Καθηγούμενος της Ιεράς Μονής Σίμωνος Πέτρας Αγίου Όρους.
Στο τέλος της θείας Λειτουργίας ο Πανοσ. Αρχιμ. Πορφύριος, Καθηγούμενος της Ιεράς Μονής Τιμίου Προδρόμου, ευχαρίστησε, εκ μέρους της αδελφότητας, τον Σεβασμιώτατο καθώς και τον Καθηγούμενο της Ιεράς Μονής Σίμωνος Πέτρας.
Η ομιλία του Σεβασμιωτάτου
«Τί ταῦτα διαλογίζεσθε ἐν ταῖς καρδίαις ὑμῶν;»
Δίπλα στούς πρωταγωνιστές τοῦ θαύματος τῆς θεραπείας τοῦ παραλυτικοῦ, πού ἀκούσαμε στό σημερινό εὐαγγελικό ἀνάγνωσμα, στόν Χριστό δηλαδή πού θεραπεύει καί τόν παραλυτικό πού θεραπεύεται καί λαμβάνει καί τήν ἄφεση τῶν ἁμαρτιῶν του, ἐμφανίζονται καί κάποια ἀκόμη πρόσωπα. Πρόσωπα βουβά, πού παρατηροῦν καί διαλογίζονται, πού δέν ὁμιλοῦν ἀλλά βγάζουν συμπεράσματα, πού δέν θέλουν νά πιστεύσουν καί παρανοοῦν τό νόημα τῶν λόγων τοῦ Χριστοῦ καί τόν συκοφαντοῦν. Εἶναι οἱ γραμματεῖς, πού ἐνῶ βλέπουν τό θαῦμα, ἀμφισβητοῦν Aὐτόν πού τό ἐπιτελεῖ· πού ἐνῶ δέν διατυπώνουν τίς ἀπορίες τους, κατηγοροῦν τόν Χριστό. Νικῶνται ἀπό τούς ἐμπαθεῖς λογισμούς τους καί ἡττῶνται ἀπό τήν κακία καί τόν φθόνο τους.
Σέ αὐτούς τούς σιωπηλούς πρωταγωνιστές ἀπευθύνεται ὁ Χριστός καί ἀποκαλύπτει τίς σκέψεις τους καί τήν πονηρία τους. Καί τούς ρωτᾶ: «Τί ταῦτα διαλογίζεσθε ἐν ταῖς καρδίαις ὑμῶν;» Γιατί κάνετε τέτοιες σκέψεις μέσα στήν ψυχή σας; Γιατί ὄχι μόνο δέν πιστεύετε, ἀλλά καί ἀποδίδετε ἄδικες κατηγορίες;
Ἡ ἐρώτηση τοῦ Χριστοῦ τούς ἐλέγχει, ἔστω καί ἄν δέν θέλουν νά τό παραδεχθοῦν. Ἐκεῖνοι τόν κατηγοροῦσαν ὡς βλάσφημο, γιατί εἶπε στόν παραλυτικό ὅτι συγχωρεῖ τίς ἁμαρτίες του. Τώρα ὅμως διαπιστώνουν ὅτι ὁ Χριστός δέν γνωρίζει μόνο τίς ἁμαρτίες τοῦ παραλυτικοῦ, τίς ὁποῖες καί συγχωρεῖ, ἀλλά γνωρίζει καί τούς δικούς τους λογισμούς, τούς ὁποίους ἐκεῖνοι ἀρνοῦνται νά ἀποκαλύψουν, καί ἔτσι ὄχι μόνο στεροῦνται τῆς ἀφέσεως ἀλλά καί γίνονται αἰτία κατακρίσεως γι᾽ αὐτούς.
«Τί ταῦτα διαλογίζεσθε ἐν ταῖς καρδίαις ὑμῶν;»
Τό ἐρώτημα τοῦ Κυρίου μας πρός τούς γραμματεῖς τῆς ἐποχῆς του δέν ἔχασε τήν ἐπικαιρότητά του ποτέ. Ἰσχύει καί γιά τόν λατινόφρονα Βαρλαάμ, τόν Ἀκίνδυνο καί τούς ὀπαδούς τους, οἱ ὁποῖοι, ἄν καί διέθεταν τήν κατά κόσμον σοφία, δέν μποροῦσαν νά κατανοήσουν, ὅπως καί οἱ γραμματεῖς, τό μυστήριο τῆς θείας χάριτος. Δέν μποροῦσαν νά κατανοήσουν πῶς εἶναι δυνατόν ὁ ἄνθρωπος μέ τήν κάθαρση καί τήν προσευχή μπορεῖ νά ἀξιωθεῖ νά δεῖ τό ἄκτιστο φῶς, νά βιώσει τήν ἔλλαμψη τῆς θείας χάριτος καί νά θεωθεῖ. Καί ἀντί νά θελήσουν νά προσεγγίσουν μέ ταπείνωση ἐκείνους πού ζοῦσαν αὐτό τό μυστήριο γιά νά τούς τό διδάξουν, κατηγοροῦσαν καί συκοφαντοῦσαν ὅσους μέ τήν ἄσκηση καί τή νοερά προσευχή ζοῦσαν αὐτή τή θεία ἐμπειρία, καί ὀνόμαζαν τό φῶς τῆς θείας χάριτος κτιστό καί τούς ἀνθρώπους πού ἀξιωνόταν νά τό δοῦν μέ τά χοϊκά τους μάτια εἰδωλολάτρες καί πεπλανημένους.
Καί δέν περιορίσθηκαν, ὁ Βαρλαάμ καί οἱ ὁμοϊδεάτες του, μόνο στό νά κατηγοροῦν ὅσους ὑπερασπιζόταν τό ἄκτιστο φῶς πού ἔβλεπαν καί τό ὁποῖο εἶναι τό ἴδιο μέ ἐκεῖνο, τό ὁποῖο εἶδαν οἱ μαθητές τοῦ Κυρίου κατά τή μεταμόρφωσή του στό ὄρος Θαβώρ, ἀλλά καί δίχασαν τήν Ἐκκλησία μέ τίς αἱρετικές τους διδασκαλίες, μέ τίς ὁποῖες ἀμφισβητοῦσαν τήν ἐνέργεια τῆς θείας χάριτος στόν ἄνθρωπο καί τή δυνατότητα τῆς θεώσεως πού τοῦ προσφέρει.
Τίς κακοδοξίες αὐτές πού σκότιζαν, ὅπως οἱ λογισμοί τῶν γραμματέων τοῦ σημερινοῦ εὐαγγελίου, τόν νοῦ τους, ὥστε νά μήν κατανοοῦν τήν ἀλήθεια τῆς ὀρθοδόξου πίστεως, ἀπέκρουσε καί κατέρριψε ὁ τιμώμενος σήμερα ἀπό ὅλη τήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία καί ἰδιαιτέρως ἀπό τή Ἱερά αὐτή Μονή καί τή Σκήτη τῆς Βεροίας μέγας πατήρ τῆς Ἐκκλησίας μας καί κορυφαῖος θεολόγος, ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς.
Στοιχώντας στήν παράδοση τῆς Ἐκκλησίας ἀλλά καί στίς προσωπικές του ἐμπειρίες, τίς ὁποῖες ἀπέκτησε ἀσκούμενος τόσο στό Ἅγιον Ὄρος ὅσο καί ἐδῶ στή Σκήτη τοῦ Ἀλιάκμονα, ὁ ἅγιος Γρηγόριος ἀγωνίσθηκε, ὥστε νά λάμψει ἡ ἀλήθεια, νά λάμψει ἡ θεία χάρη καί νά καταυγάσει τίς ψυχές τῶν ὀρθοδόξως εἰς Χριστόν πιστευόντων. Γι᾽αὐτό καί τόν τιμᾶ ἡ Ἐκκλησία μας σήμερα, Β´Κυριακή τῶν Νηστειῶν, καί πανηγυρίζει τή νίκη του ἐναντίον τῶν αἱρετικῶν ἀντιησυχαστῶν ὡς συνέχεια τοῦ θριάμβου της ἐναντίον τῶν εἰκονομάχων, τόν ὁποῖο ἑόρτασε τήν προηγουμένη Κυριακή.
Αὐτή τήν πίστη καί τήν παράδοση τῆς Ἐκκλησίας μας ἀκολουθοῦμε καί ἐμεῖς, τιμώντας τούς ἁγίους καί θεοφόρους πατέρες πού ἀγωνίσθηκαν προκειμένου νά μᾶς τήν κληροδοτήσουν ἀναλλοίωτη καί σώζουσα.
Τιμώντας τους ὅμως ἄς προσπαθήσουμε καί ἐμεῖς νά ἀγωνιζόμεθα γιά νά καθαίρουμε τόν νοῦ καί τήν ψυχή μας ἀπό λογισμούς ὄχι μόνο ἁμαρτωλούς, ὅπως τῶν γραμματέων, ἀλλά καί ἀπό λογισμούς ἀμφιβολίας καί ἀμφισβητήσεως τῆς πίστεως καί τῆς Ἐκκλησίας μας, οἱ ὁποῖοι ἀποδιώκουν τή χάρη τοῦ Θεοῦ ἀπό τήν ψυχή μας καί μᾶς ἀπομακρύνουν ἀπό κοντά του.
Ἄς προσπαθοῦμε νά λαμβάνουμε τή χάρη του διά τῶν ἱερῶν μυστηρίων «ἐν καθαρᾷ καρδίᾳ», γιά νά μᾶς ἐνισχύει στήν προσπάθειά μας καί νά μᾶς ἁγιάζει, διά πρεσβειῶν καί τοῦ προστάτου μας καί μεγάλου πατρός τῆς Ἐκκλησίας μας ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ, τόν ὁποῖο τιμήσαμε καί πανηγυρίσαμε σήμερα, ἐδῶ στόν τόπο τῆς ἀσκήσεώς του.