Οικ. Πατριάρχης: Γνώση και πίστη δεν είναι αντίπαλοι, αλλά συνεργοί στη ζωή του ανθρώπου
Οικουμενικός Πατριάρχης: “Προς λανθασμένη κατεύθυνση κινούνται όσοι περιφρονούν την πνευματική και θρησκευτική μόρφωση, οι φονταμενταλιστές δηλαδή της εκκοσμίκευσης, αλλά και εκείνοι οι φονταμενταλιστές της θρησκευτικής πίστης, οι οποίοι στρέφονται κατά της επιστήμης και της θύραθεν παιδείας. ..Γνώση και πίστη δεν είναι αντίπαλοι, αλλά συνεργοί στη ζωή του ανθρώπου. Όπως δεν αποτελεί ένδειξη γνήσιας πίστης στον Χριστό να απορρίπτουμε τα επιτεύγματα της επιστήμης, εξ ίσου δεν μαρτυρεί επιστημοσύνη η θεώρηση της πίστης ως αυταπάτης ή άγονης εσωστρέφειας.
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος, το απόγευμα της Παρασκευής, 17 Μαΐου 2024, παρέστη και μίλησε, στην Πατριαρχική Μεγάλη του Γένους Σχολή, κατά την τελετή απονομής υποτροφιών σε μεταπτυχιακούς φοιτητές με ομογενειακή καταγωγή, στο πλαίσιο του Προγράμματος «Τιμώντας τούς Κωνσταντινουπολίτες Δασκάλους μας», το οποίο αποτελεί μία πρωτοβουλία του καταγομένου από την Πόλη Ιδρυτού και Προέδρου του Ομίλου PeopleCert, Εντιμ. κ. Βύρωνος Νικολαΐδη.
O Παναγιώτατος στην ομιλία του συνεχάρη τον κ. Νικολαΐδη για το πρόγραμμα, που πραγματοποιείται για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά, και όλους τους συντελεστές της εκδήλωσης, και επεσήμανε:
“Έχει ισχυρό συμβολισμό το γεγονός ότι η τελετή αυτή πραγματοποιείται στην ιστορική Πατριαρχική Μεγάλη του Γένους Σχολή. Σε αυτήν χρεωστούμε, μεταξύ άλλων πολλών, την αναζωογόνηση της παιδείας μας μετά την Άλωση, χάρις και στη διαρκή στήριξη του πολυτίμου αυτού πνευματικού αγαθού εκ μέρους της Αγίας του Χριστού Μεγάλης Εκκλησίας.
Νοιώθουμε ιδιαίτερη συγκίνηση που τιμώνται σήμερα, με θεσμοθέτηση και χορήγηση υποτροφίας στο όνομά τους, τρεις αείμνηστοι καθηγητές των ομογενειακών μας σχολείων: ο Βασίλειος Κασαπίδης, ο Δημήτριος Παντελάρας, που διετέλεσαν και δικοί μας διδάσκαλοι, και η καθηγήτρια Αρίστη Κιμιατζή, και οι τρεις εκπρόσωποι των φυσικών επιστημών.
Μεγάλη ικανοποίηση και υπερηφάνεια αισθανόμαστε για τους μεταπτυχιακούς φοιτητές που έλαβαν τις υποτροφίες και την τιμητική διάκριση με απόφαση της Επιτροπής Αξιολόγησης του Προγράμματος Υποτροφιών, υπό την Προεδρίαν του Ελλογιμωτάτου Καθηγητού του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών κυρίου Γεωργίου Δουκίδη.
Η σημερινή εκδήλωση είναι μία εορτή της παιδείας. Η ελληνική αρχαιότης ώριζε την παιδεία ως «περιαγωγήν» της ψυχής προς το αγαθόν (Πλάτωνος, Πολιτεία, 518d), ως αναφορά όχι σε αυτό που είναι, αλλά σε ο,τι οφείλει να είναι ο άνθρωπος. Και αυτό το «δέον» περιελάμβανε και συνεχίζει και σήμερα να εμπεριέχη, γνώση επιστημονική αλλά και αξίες που συγκροτούν τον «ανθρωπισμό» του ανθρώπου. Γνωρίζουμε σήμερα ότι πιο εύκολη είναι η απόκτηση επιστημονικών γνώσεων παρά η ηθική και πνευματική καλλιέργεια και μόρφωση. Υπάρχει ο Einstein της φυσικής, αλλά όχι της ελευθερίας και της ευθύνης!
Ορθώς λοιπόν η αγωγή της νέας γενεάς χαρακτηρίζεται ως ένα από τα δυσκολώτερα προβλήματα που καλείται να λύση ο άνθρωπος. Και στη βάση αυτή, κατανοούμε το σθένος και το ψυχικό μεγαλείο εκείνων που αγωνίσθηκαν για την παιδεία του Γένους, με στέρεη τη βεβαιότητα ότι η θύραθεν και η κατά Χριστόν παιδεία αποτελούν αδιάσπαστη ενότητα, ότι αλληλοπεριχωρούνται και αλληλοεμπλουτίζονται.”
O Πατριάρχης, στη συνέχεια τόνισε:
“Προς λανθασμένη κατεύθυνση κινούνται όσοι περιφρονούν την πνευματική και θρησκευτική μόρφωση, οι φονταμενταλιστές δηλαδή της εκκοσμίκευσης, αλλά και εκείνοι οι φονταμενταλιστές της θρησκευτικής πίστης, οι οποίοι στρέφονται κατά της επιστήμης και της θύραθεν παιδείας. Δεν δίδει η επιστήμη απαντήσεις στα υπαρξιακά προβλήματα του ανθρώπου, ούτε η πνευματικότης λύνει τα πρακτικά προβλήματα της ζωής. Η παιδεία εκπληρώνει την ανθρωποποιητική της αποστολή, όταν, πέρα από τη χρηστική γνώση, μεταδίδει ζωτικές πνευματικές και ηθικές αξίες. Γνώση και πίστη δεν είναι αντίπαλοι, αλλά συνεργοί στη ζωή του ανθρώπου. Όπως δεν αποτελεί ένδειξη γνήσιας πίστης στον Χριστό να απορρίπτουμε τα επιτεύγματα της επιστήμης, εξ ίσου δεν μαρτυρεί επιστημοσύνη η θεώρηση της πίστης ως αυταπάτης ή άγονης εσωστρέφειας.
Είμαστε βέβαιοι ότι και στο μέλλον, οι άνθρωποι, σε ένα παγκόσμιο περιβάλλον κυριαρχίας των δύο «μεγάλων δυνάμεων»: της επιστήμης και της τεχνολογίας, θα συνεχίζουν να αναζητούν νόημα ζωής, θα αφουγκράζωνται τη φωνή του ουρανού, θα θέλγωνται από την τέχνη και την αλήθεια που βρίσκεται στο βάθος των πραγμάτων. -«εν βυθώ γαρ η αλήθεια», θα έχουν ανάγκη της συνδρομής της θρησκείας, της φιλοσοφίας και της τέχνης για την αντιμετώπιση των μεγάλων υπαρξιακών διλημμάτων. Και θα συνεχίσουν να υπάρχουν δάσκαλοι και γνήσιοι παιδαγωγοί που θα διδάσκουν με το ίδιο το είναι τους, βοηθώντας τους νέους να αναπτύξουν το αισθητήριο για τα ουσιώδη και τα καίρια του βίου, διανοίγοντας σε αυτούς την οδό της ευθύνης και της προσφοράς, τη διάσταση του «πολιτισμού του προσώπου», της ζωής ως αυθυπέρβασης και σχέσης.
Στο πνεύμα αυτό, απευθυνόμαστε ακόμη μια φορά προς τους νεόυς και τις νέες που βραβεύτηκαν σήμερα. Η τιμή προς το πρόσωπό σας θα σας ενισχύση στις σπουδές σας, στην επιστημονική σας ανέλιξη και τη σταδιοδρομία σας. Πρέπει όμως να λειτουργήση και ως έναυσμα για να ενστερνισθήτε τις αξίες αυτού του υψηλού «πολιτισμού του προσώπου», που θα σας συνδέουν για πάντα με την ταυτότητα και τις παραδόσεις μας. Εδώ η ματιά προς τα οπίσω όχι μόνον δεν σας μετατρέπει σε «στήλη άλατος», αλλά σας ζωογονεί, σας εμπλουτίζει, σας αποκαλύπτει ένα ιδεώδες που αξίζει να διακονήσετε, ένα παρελθόν γεμάτο Αλήθεια που ελευθερώνει, ένα κλειδί για ένα ευοίωνο μέλλον.”
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε ο Παναγιώτατος και στο ειδικό βραβείο που καθιερώθηκε πέρυσι προς τιμήν του και απονεμήθηκε στις ομογενειακές εφημερίδες «Απογευματινή», «Ηχώ» και «Πολίτης».
“Μετά την ομιλία μας, θα απονεμηθή το ειδικό Βραβείο «Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος», που -και αυτό- θεσμοθετήθηκε από τον Όμιλο PeopleCert, στους εκπροσώπους των τριών Εφημερίδων: «Απογευματινή», «Ηχώ» και «Πολίτης», για την προσφορά τους στα ενταύθα και στα εν Ελλάδι τέκνα της Ομογενείας. Μαζί με την έκφραση των συγχαρητηρίων μας, υπενθυμίζουμε ότι το μεγάλο μέρος της Ομογενείας μας ζη στη Διασπορά. Οι δεσμοί μας είναι ακατάλυτοι. Εμείς οι ενταύθα φυλάσσουμε τον τόπο, όπου βρίσκονται οι ρίζες της ιδιοπροσωπίας όλων μας, διασώζουμε τον ημέτερον τρόπον του βίου. Και εκείνοι, που φεύγοντας πήραν μαζί σους εγχαραγμένες στα βάθη της ύπαρξής τους τις πνευματικές αξίες του Γένους, πρέπει να τις μεταδίδουν στις νεές γενεές των Ομογενών και να καλλιεργούν τους δεσμούς με την Πόλη μας. Αυτό είναι ένα ζωτικό χρέος για το παρόν και το μέλλον.”
Στην εκδήλωση μίλησαν κατά σειρά ο Εντιμ. Βύρων Νικολαΐδης, Ιδρυτής και Πρόεδρος του Ομίλου PeopleCert, ο Ελλογιμ. κ. Δημήτριος Ζώτος, Διευθυντής της Π.Μ.Γ.Σ., ο Εντιμολ. κ. Νικόλαος Ουζούνογλου, Πρόεδρος Οι.Ομ.Κω., και οι Ελλογιμ. κ. Παύλος Παντελάρας, κ. Ρίκα Μπεκιάρη-Παντελάρα, Διευθύντρια του Ζαππείου Γυμνασίου-Λυκείου, και κ. Γεώργιος Δουκίδης, Πρόεδρος της Επιτροπής Αξιολόγησης του Προγράμματος Υποτροφιών, Καθηγητής του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, ενώ τον συντονισμό είχε ο δημοσιογράφος Εντιμ. κ. Ανδρέας Ρομπόπουλος.
Παρέστησαν Αρχιερείς του Θρόνου, κληρικοί, Άρχοντες Οφφικιάλιοι της Μ.τ.Χ.Ε., οι Εξοχ. Πρέσβεις κύριοι Κωνσταντίνος Κούτρας, Γενικός Πρόξενος της Ελλάδος στην Πόλη, και Ιωάννης-Μιλτιάδης Νικολαΐδης, Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Ελλάδας στο ΝΑΤΟ, πλήθος ομογενών και προσκεκλημένων από το εξωτερικό.
Φωτό: Νίκος Παπαχρήστου
