Μνήμη πατρίδας
1974 – 2024. Πώς να συγκριθούν οι εποχές;… Ποια σχέση του τότε με το τώρα;… Τι βίωναν οι «άνθρωποι της εισβολής» και τι μετά από 50 χρόνια;…
π. Ανδρέα Αγαθοκλέους
Όσο και να ζούμε μια άλλη εποχή οι συνέπειες της «ειρηνευτικής επιχείρησης» του Αττίλα παραμένουν. Όσοι έζησαν τότε τη φρίκη του πολέμου, του ξεριζωμού, της προσφυγιάς, δεν ξεχνούν, δεν μπορούν να διαγράψουν τις εμπειρίες. Και όσοι άκουσαν από αυτούς που έζησαν, γνωρίζουν «εξ ακοής» τα γενόμενα.
Τα χρόνια προχωρούν, οι γενιές διαδέχονται η μία την άλλη, η καθημερινότητα έχει τη δική της πραγματικότητα, οι πολιτικοί λένε ότι προσπαθούν να βρουν λύση, τα ερωτήματα παραμένουν για μισόν αιώνα αναπάντητα, τα σχόλια και οι κριτικές αντικρουόμενες.
Με αυτά τα δεδομένα, και όχι με αυτά που θα θέλαμε, πρέπει να ζήσουμε! Άλλωστε, οι πρόγονοί μας σε αυτό τον τόπο έζησαν σε χειρότερες συνθήκες με την κυριαρχία ολόκληρου του νησιού από κατακτητές. Η σοφία τους τους βοήθησε να δεχτούν ό,τι δεν μπορούν να αλλάξουν αναμένοντας την ώρα που θα μπορούσαν να το αλλάξουν.
Ωστόσο, χωρίς να υποτιμάται το βιοτικό επίπεδο, τα ανθρώπινα δικαιώματα, ακόμα η ευημερία και η δυνατότητα απόλαυσης της ζωής, είναι αναγκαίο να κατανοήσουμε και να διδάξουμε στα παιδιά μας ότι «ουκ επ’ άρτω μόνον ζήσεται άνθρωπος», ότι ο άνθρωπος χρειάζεται και «κάτι άλλο» πέρα από τα υλικά για να ζήσει όντως.
Ο Γέροντας Τρύφωνας του Βάσον στο σημαντικό βιβλίο του «Μικρά Εωθινά» μιλά και για την αστοχία μας, όταν επικεντρώνουμε όλη την προσοχή στα αρνητικά της ζωής μας. Αυτό μπορεί να συμβαίνει με τους ψυχοθεραπευτές, όταν βάζουν ταµπέλες στους ασθενείς τους, στα πολιτικά κόμματα, όταν στηρίζονται στα αρνητικά των άλλων, στις θρησκείες, στις κοινότητες που θεμελιώνονται στο φόβο για να κρατούν τους οπαδούς τους σε πειθαρχία. Και συμπληρώνει: «Ο Θεός μας, μας προσκαλεί να ζήσουμε ως παιδιά Του και να αξιοποιήσουμε όλα τα δώρα που μας έδωσε, τα οποία οδηγούν σε πληρότητα ζωής. Ο φόβος έχει κατατροπωθεί για τους χριστιανούς, ακριβώς επειδή έχουν Αυτόν Πατέρα. Η Ορθοδοξία ενθαρρύνει τον λαό του Θεού να ζει με πιστότητα στις εντολές Του, όχι επειδή θα υπάρξουν σοβαρές συνέπειες αν δεν το κάνουμε, αλλά λόγω της μεγάλης χαράς που εισπράττουμε όταν είμαστε σε κοινωνία με τον Πατέρα μας»[1].
Το «κάτι άλλο» που καλούμαστε να ζήσουμε και να διδάξουμε είναι η ομορφιά της σχέσης μας με τον Θεόν όπως την προβάλλει, αιώνες τώρα, η Ορθόδοξη Εκκλησία. Αυτό, βέβαια, δεν γίνεται θεωρητικά ούτε μαζικά. Υπάρχει ως πρόσκληση για όσους δεν αντέχουν τη μιζέρια, την πνευματική ρουτίνα, την πεζότητα του βίου. Έτσι, η πατρίδα με όλα τα θετικά που έχει ως έννοια και όλα τα αναγκαία που μας προσφέρει για επιβίωση, δεν είναι παρά για τον κόσμο αυτό. Φυσικά και θα πρέπει να την προστατεύσουμε, αν χρειαστεί, ή να την ελευθερώσουμε όταν θα έλθει η ώρα. Χρειάζεται, όμως, να γνωρίζουμε ότι «δεν έχουμε εδώ μόνιμη πολιτεία, αλλά λαχταρούμε τη μελλοντική»(Εβρ. 13,14). Όπως θα πει και ο Έλιοτ:
«Δεν έχουμε εδώ μένουσα πόλη,
δεν είναι εδώ γωνιά να ακουμπήσεις.
Κακός ο αγέρας, κακός ο καιρός,
αβέβαιο το κέρδος,
βέβαιος ο κίνδυνος»[2].
[1] Εκδ. Εν πλω, Αθήνα 2018, σ. 251
[2] Έλιοτ, Φονικό στην Εκκλησιά, Μετάφρ. Γιώργου Σεβέρη
Πηγή: Ησυχαστήριο Αγίας Τριάδος
