Δεκαπενταύγουστος: Πάσχα του καλοκαιριού – Το πέρασμά μας
Είναι χιλιοειπωμένο και μυριογραμμένο ότι,η γιορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου ονομάζεται και «Πάσχα του καλοκαιριού». Γιατί όμως; έχει σίγουρα τις ομοιότητες της με αυτό που ζήσαμε προ μηνών.
Πάσχα σημαίνει (ως γνωστό) πέρασμα. Είναι δηλαδή η γιορτή, άλλη μια ευκαιρία να ανανεώσουμε τις πνευματικές μας δυνάμεις, ώστε να τολμήσουμε την φυγή μας από τα μίζερα και χαμερπή και να καταφύγουμε στα χαρούμενα και αισιόδοξα. Χωρίς αυτό να φέρει τον ωχαδελφισμό, την παραίτηση, την μοιρολατρεία ή την απογοήτευση.
Δεν είμαστε οι χαζοχαρούμενοι της κοινωνίας, αλλά οι ελπιδοφόροι της Εκκλησίας. Ποιές είναι οι ομοιότητες των δύο περασμάτων;
Και τα δύο έχουν ανάλογη νηστεία, ως μέσον εγκράτειας και ποτέ ως βασανιστήριο και αφορμή να καταστήσουμε πεινασμένους τους χριστιανούς. Το μέτρο στα φαγητά, θα είναι αφορμή να βάλουμε μέτρο, μέχρι εκμηδενισμού, στις αστοχίες, μας και στις αδυναμίες μας, μία απ΄αυτές μπορεί να είναι και το φαγητό, πρώτα ως ποσότητα και ύστερα ως ποιότητα.
Ύστερα έχει πλούσια υμνολογία, όπως και η Μεγάλη Τεσσαρακοστή. Οι παρακλητικοί κανόνες, ο μικρός και ο μεγάλος, δεν είναι απλά θαυμάσια μελωδήματα πλούσιων νοημάτων, αλλά η εγκάρδια και πολυσπάρακτη προσευχή των χριστιανών, ιδίως εκείνων που τα κύματα της ζωής τους χτυπούν ανελέητα και βασανιστικά.
Αποκορύφωμα της περιόδου που αρχίζει την 1η Αυγούστου είναι η 15η. Είναι τότε που θα ψάλουμε και τα Εγκώμια, σαν μια άλλη Μεγάλη Παρασκευή.Είναι ο επιτάφιος θρήνος για την Θεοτόκο,από τα παιδιά Της, επειδή φαίνεται ότι Την χάνουν.
Ο Κύριος θα διαψεύσει όλους, και θα τους χαροποιήσει ταυτόχρονα. Θα παραλάβει την ψυχή Της και το Σώμα Της θα μεταστεί στον ουρανό -κατά την εκκλησιαστική διδασκαλία και γραμματεία-. Υπάρχει ζώσα και πρεσβεύουσα για όλους μας.
Επιπλέον, η γιορτή έχει απόδοση-τέλος, σε εννέα ημέρες όμως. Είναι η ημέρα που έχει τα ίσα με την κυριώνυμο εορτή, όπως συμβαίνει με την Ανάσταση του Κυρίου.
Υπάρχει και μία αντίθεση στις δύο γιορτές, πάσχα της άνοιξης και πάσχα του καλοκαιριού. Στην μεν πρώτη περίπτωση μία θεομητορική γιορτή κάνει το ποικιλόμορφο διάλειμμα της όλης κατανυκτικής περιόδου,ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου, ενώ στο πάσχα που θα ζούμε το καλοκαίρι έρχεται η δεσποτική εορτή της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος, ως στάση για υπόμνηση, ότι όλων τελικός στόχος και σκοπός ζωής είναι η μεταμόρφωση όλων, από το καλό στο καλύτερο, με τέλος το άριστο,την Βασιλεία Του.
Δεν είναι η Σωτηρία μας, μόνο ο Ιησούς σώζει. Σίγουρα είναι εκείνη που πρεσβεύει προσευχητικά για την σωτηρία μας. Στην πλούσια υμνολογία των ημερών έχει Εκείνη σπουδαία θέση,ως απαντήσεις στα θαύματα και ως άλλες μία αποδείξεις ότι ζει. Οι άλλοι θα βρίσκονται στην πλάνη της μαριολατρείας, η της διαστρεύλωσης, μέχρι απόρριψης.
Δεν είναι το τέλος της ζωής μας, αλλά μας βοηθά έμπρακτα στο ποθητό και σωτήριο πέρασμά μας. Μας χειραγωγεί με τις δεήσεις Της ενώπιον του Κυρίου μας, προκειμένου να συγχωρεθούμε και να λυτρωθούμε.
Μας υπενθυμίζει με την Κοιμησή Της ότι, εκεί που φαίνεται ότι υπάρχει και μας περιμένει ένα τέλος, στήν ουσία βιώνουμε μια αρχή, χαρμόσυνη και αιώνια. Καλό δεκαπενταύγουστο λοιπόν, καλή Παναγιά!
του Αρχιμανδρίτη Χρυσόστομου Χρυσόπουλου
