Κίνδυνοι και παγίδες του χριστιανού στον κόσμο
Ζούμε στην εποχή των κοινωνικών, οικονομικών, ηθικών, πολιτιστικών και άλλων ανακατατάξεων. Πολλοί θεωρούν, ότι οι μέρες μας, ειδικά με τις τελευταίες γεωπολιτικές εξελίξεις και κινδυνολογίες, είναι κρισιμότερες όλων των εποχών, καθοριστικές ακόμα και για την επιβίωση της ανθρωπότητας.
Γιώργου Κυπριανού
Ο χριστιανός ζει, λοιπόν, θέλοντας και μη, μέσα σε αυτό το περιβάλλον των κοσμογονικών και τεχνολογικών εξελίξεων. Πού βρίσκεται λοιπόν, το μέτρο της ζωής ενός ορθόδοξου χριστιανού σήμερα; Ποιες είναι οι κυριότερες παγίδες που καραδοκούν και τον περιμένουν;
Οι παγίδες του πονηρού σίγουρα δεν είναι εξωτερικές. Ο Χριστός το διαβεβαιώνει, ότι κι αν κόσμος όλος καταστραφεί, η ψυχή είναι το πάν, κι αυτή να μην απολεσθεί. Εδώ και αρκετά χρόνια, οι άνθρωποι της Εκκλησίας, κληρικοί και μη, έχουν επιδοθεί σε ένα άνευ προηγουμένου αγώνα «διδαχής» και προώθησης θεμάτων της πνευματικής ζωής. Ωστόσο, είναι διαπιστωμένο, ότι υπάρχει μεγάλη απόκλιση απόψεων και νοοτροπιών γύρω από την εφαρμογή του θείου θελήματος. Υπάρχουν οι πουριτανοί, δηλαδή οι προασπιστές της ηθικότητας ενός χριστιανού και οι ακτιβιστές, οι προασπιστές της κοινωνικής δράσης. Υπάρχουν οι θαυμαστές του μοναχικού προτύπου και οι ζηλωτές της άσκησης και της προσευχής στον κόσμο.
Η πιο μεγάλη παγίδα είναι η πόλωση και η απομόνωση ενός μόνο ιδεώδους πνευματικής ζωής. Κάθε αποσπασματικότητα στην χριστιανική ζωή, ιστορικά συνιστά αίρεση και παρέκκλιση από τη διδασκαλία του Ευαγγελίου. Από την άλλη, η μέγιστη αρετή είναι η διάκριση και αυτή καθορίζει το μέτρο όχι μόνο κάθε εποχής αλλά και κάθε χριστιανού προσωπικά και εξατομικευμένα. Αν πρέπει όμως να εντοπίσω κάτι πιο συγκεκριμένο, θα έλεγα ότι ο μεγαλύτερος κίνδυνος και παγίδα είναι η σύγχυση που επικρατεί ανάμεσα σε κοσμικούς χριστιανούς για το πρότυπο ζωής τους.
Είναι άτοπο, επικίνδυνο έως και καταστροφικό να προσπαθούν οι κοσμικοί να μιμηθούν ακόμα και σε πρακτικό επίπεδο τη μοναχική ζωή στον κόσμο, και δη στην έγγαμη ζωή. Η διάκριση είναι σαφής και αυστηρή. Όσο κι αν ο Ιωάννης ο Σιναΐτης θέλει το παράδειγμα των κοσμικών να είναι οι μοναχοί, δεν το εννοεί εξωτερικά αλλά εσωτερικά. Διότι, ο ίδιος δίνοντας το μέτρο σωτηρίας των κοσμικών στην Κλίμακα, δεν αναφέρει τίποτα από την πρακτική ζωή των μοναχών, παρά μόνο τονίζει την ελεημοσύνη και την πιστότητα στο γάμο.
Ο άκρατος ηθικισμός, η δαιμονοποίηση των γενετήσιων σχέσεων, η άσκηση και η νηστεία και γενικά η εγκράτεια είναι κάποια από τα παραδείγματα της μεγάλης σύγχυσης και του πνευματικού αποπροσανατολισμού των κοσμικών και εγγάμων. Το Ευαγγέλιο είναι κύριος οδηγός της ζωής και οι πατέρες επίσης, με επιφύλαξη και προσοχή πάντα στις ποιμαντικές παραμέτρους κάθε νουθεσίας και διδασκαλίας τους. Ο χριστιανός στον κόσμο έχει ύψιστο καθήκον την αγάπη και την προσφορά και έπειτα την υπομονή, την πίστη, την πραότητα, την ταπείνωση, την δικαιοσύνη κι άλλες αρετές κοινωνικής ζωής. Αγωνίζεται στη μετάνοια και στην παραμονή του στην πορεία σωτηρίας. Διαφορετικά, φτάνουμε στο σημείο να τηρούμε το παράδειγμα των φαρισαίων παρά του Χριστού, της επιβάρυνσης και επιφόρτωσης της ζωής των χριστιανών με κανόνες και τύπους παρά να τους ελευθερώνουμε με το πνεύμα του Χριστού. Π.χ. δεν γίνεται να θέτουμε ηθικές προϋποθέσεις για τη Θεία Κοινωνία τη στιγμή που ο ίδιος ο Χριστός και η Εκκλησία την προσφέρουν «εις άφεσιν αμαρτιών» και όχι ως «βραβείο» καθαρότητας, εγκράτειας συζυγικών σχέσεων και νηστείας.
Η παγίδα λοιπόν σήμερα στη ζωή των χριστιανών είναι ο απροσονατολισμός από τη διδασκαλία του Ευαγγελίου. Είναι η εισαγωγή και η επιστροφή του παραδείγματος και της νοοτροπίας των φαρισαίων και η λησμονιά της ελευθερίας που έφερε ο Χριστός από τα ασφυκτικά, ανάλγητα και εωσφορικά στεγανά του «νόμου» και των κανόνων. Οφείλουμε να αναδείξουμε στους ανθρώπους του επιρρεπούς κόσμου του 21ου αι. μ.Χ. την ερωτική διάσταση της σχέσης με τον Θεό, την αγαπητική συνάφεια μαζί του και την πατρική αγκαλιά της επιστροφής. Το έχει πραγματικά ανάγκη ο χριστιανός και ο κάθε άνθρωπος του σήμερα και του αύριο. Αλλιώς, αυτό που διακυβεύεται είναι η αξία και η εμπιστοσύνη στην μεγάλη αλήθεια του ευαγγελίου, ότι «ο Χριστός, είναι η ειρήνη μας» (Εφεσ. 2,14).
Πηγή: Ησυχαστήριο Αγίας Τριάδος
