Ημερίδα για τον Καλλίνικο Δεληκάνη στη Βέροια
Διοργανώθηκε το Σάββατο 20 Οκτωβρίου, στο Παύλειο Πολιτιστικό Κέντρο Βέροιας, ημερίδα με θέμα «1912 – 2012: εκατό χρόνια ελευθερίας».
Για τη διοργάνωση της Ημερίδας συνεργάστηκαν με την Ιερά Μητρόπολη Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας η Ανώτατη Εκκλησιαστική Ακαδημία Θεσσαλονίκης, το Ίδρυμα Εθνικού και Θρησκευτικού Προβληματισμού και το Βλαχογιάννειο Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα Βέροιας.
Η Ημερίδα αυτή ήταν ενταγμένη στις εκκλησιαστικές και επιστημονικές εκδηλώσεις με θέμα: «Τρεις ταυτόσημαι αιώνιαι αξίαι και οντότητες. Χρόνια εκατό απελευθερώσεως της Μακεδονίας από τον Οθωμανικό ζυγό» και διοργανώθηκε υπό την ευλογία του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερωνύμου και της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος.
Χαιρετισμοί – έναρξη εργασιών
Στην αρχή χαιρετισμούς απηύθυναν ο εκπρόσωπος του Πατριάρχου Ιεροσολύμων σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ναζαρέτ κ. Κυριακός και η Δήμαρχος Βέροιας κ. Χαρούλα Ουσουλτζόγλου, ενώ την έναρξη των εργασιών κήρυξε ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας κ. Παντελεήμων.
«Όψεις Ιστορίας Βαλκανικών Πολέμων»
Κατά την πρώτη συνεδρία, που είχε ως θεματική ενότητα «Όψεις Ιστορίας Βαλκανικών Πολέμων», προήδρευσε ο κ. Χριστόφορος Κοντάκης (Ανωτάτη Εκκλησιαστική Ακαδημία Θεσσαλονίκης) και εισηγήσεις έκαναν: α) ο κ. Αθανάσιος Αγγελόπουλος Καθηγητής του Α.Π.Θ. με θέμα: «Άγνωστα ιστορικά στιγμιότυπα των παραμονών των Βαλκανικών πολέμων (1912 – 1913) από σπάνια έκδοση του 1917, εις μνήμην Ιωακείμ του Γ΄», β) ο κ. Μιχαήλ Φαργκάνης , διδάκτωρ Θεολογίας του Α.Π.Θ. με θέμα: «Οι Νεότουρκοι έναντι των κοινοτικών ζητημάτων της Μακεδονίας παραμονές των Βαλκανικών πολέμων», και γ) ο κ. Ιωάννης Σιδηράς, Νομικός και Ιστορικός, με θέμα: «Επικές σελίδες εθνικής εκατονταετηρίδος Βαλκανικών πολέμων (1912 – 1913)».
«Θεσμοί και πρόσωπα στον αγώνα για την ελευθερία»
Κατά την δεύτερη συνεδρία, που είχε ως θεματική ενότητα «Θεσμοί και πρόσωπα στον αγώνα για την ελευθερία», προήδρευσε ο Καθηγητής Πανεπιστημίου κ. Αθανάσιος Αγγελόπουλος και εισηγήσεις έκαναν: α) ο κ. Δημήτριος Παπάζης, Αν. Καθηγητής Α.Ε.Α.Θ. με θέμα «Η προσφορά των μοναστηριών της Ημαθίας στον Μακεδονικό Αγώνα», β) ο κ. Ηλίας Μογλενίδης επιστημονικός συνεργάτης Ι.Ε.Θ.Π. με θέμα «Ο Κοσμάς ο Αιτωλός στη Μακεδονία. Η διέλευσή του από τη Βέροια», γ) ο κ. Εμμανουήλ Ξυνάδας Θεολόγος, με θέμα «Βέροια 16 Οκτωβρίου 1912: Από την αυτοκρατορία στο εθνικό κράτος», και ο κ. Ιωάννης Λιάκος, διδ. Καθηγητή Α.Ε.Α.Β. με θέμα «Η ψαλτική τέχνη στη Μακεδονία των αρχών του 20ου αι. Βεροιείς δημιουργοί».
«Ο Βεροίας και Ναούσης Καλλίνικος Δεληκάνης»
Το απόγευμα κατά την τρίτη συνεδρία που είχε ως θεματική ενότητα «Ο Βεροίας και Ναούσης Καλλίνικος Δεληκάνης» προήδρευσε ο Καθηγητής Πανεπιστημίου κ. Αθανάσιος Αγγελόπουλος. Αρχικά έκανε ειδική παρέμβαση από τον σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Βεροίας κ. Παντελεήμονα για την προσωπικότητα του Καλλινίκου Δεληκάνη και στη συνέχεια ακολούθησαν οι εισηγήσεις: α) ο κ. Αναστάσιος Βασιάδης, Ιατρός και Δημ. Σύμβουλος Βέροιας με θέμα «Βέροια 1912: Το οδοιπορικό της απελευθέρωσης. Η υποδοχή του Ελληνικού Στρατού από τον Μητροπολίτη Καλίνικο», β) ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Μύρων κ. Χρυσόστομος, δρ. Θεολογίας Α.Π.Θ. με θέμα «Ο Καλλίνικος Δεληκάνης και η προσφορά του στην Εκκλησία. Μία ενδιαφέρουσα προσωπικότητα», γ) ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Αρκαλοχωρίου κ. Ανδρέας, Καθηγητής Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ. με θέμα «Η στάση του Κυζίκου Καλλινίκου Δεληκάνη στην εκλογή του Οικουμενικού Πατριάρχου Μελετίου Μεταξάκη» και δ) ο κ. Σωτήριος Βαρναλίδης, ομ. Καθηγητής Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ. με θέμα «Ο Καλλίνικος Δεληκάνης και το συγγραφικό του έργο».
Μετά την ολοκλήρωση των εισηγήσεων, κατά ενότητες, ακολουθούσε ενδιαφέρουσα και γόνιμη επιστημονικά συζήτηση.
Στο τέλος της ημερίδας ο Καθηγητής κ. Αθανάσιος Αγγελόπουλος ανέπτυξε εν συντομία τα πορίσματα της Ημερίδας και ο σεβασμιώτατος ευχαρίστησε όλους όσοι συνέβαλαν στη διοργάνωση και παρακολούθησαν τις εργασίες του.
Εκ μέρους του Ι.Ε.Θ.Π. ο κ. Αγγελόπουλος απένημε στο σεβσμιώτατο τιμητική πλακέττα. Στο φουαγιέ του Παύλειου Πολιτιστικού Κέντρου λειτούργησε διαχρονική έκθεση γωτογραφίες με εμβληματικές προσωπικότητες του Μακεδονικού Αγώνα και της εποχής του.
Η εναρκτήρια προσφώνηση του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Βεροίας κ. Παντλεήμονος.
Κατά την εναρκτήρια προσφώνησή του ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας κ. Παντελεήμων τόνισε: «Στην ιστορική διαδρομή των πόλεων υπάρουν γεγονότα καθοριστικής σημασίας· υπάρχουν γεγονότα που αλλάζουν την εξέλιξη της πορείας τους και αφήνουν ανεξίτηλο το ίχνος τους.
Και όμως παρά τη σημασία και τη σπουδαιότητά τους πολλά από αυτά τα γεγονότα κατακρύπτονται τω της λήθης βυθώ και κινδυνεύουν να λησμονηθούν, εάν δεν αναμοχλεύσει τη μνήμη των επιγενομένων η εορταστική ανάμνηση των επετείων αυτών των γεγονότων.
Ένα τέτοιο ιστορικό γεγονός με εξέχουσα σημασία και ανεξίτηλο ίχνος εορτάζουμε αυτές τις ημέρες σε ολόκληρη την Μακεδονία και εδώ στη Βέροια, τη συμπλήρωση εκατό ετών από την απελευθέρωση της πόλεώς μας από τον μακροχρόνιο και επαχθή τουρκικό ζυγό, και επιδιώκουμε με τις διοργανούμενες εκδηλώσεις να αποτινάξουμε τη σκόνη του χρόνου και την αχλύ του παρελθόντος που, ενδεχομένως, έκανε αυτό το μεγάλο γεγονός κάπως να ξεχαστεί.
Ό,τι όμως συνδέεται με την ελευθερία μας και με εκείνους που μας την χάρισαν δεν μπορεί και δεν πρέπει να λησμονηθεί. Γιατί η ελευθερία είναι το πολυτιμότερο αγαθό του ανθρώπου, είναι το ασφαλές περιβάλλον μέσα στο οποίο μπορεί να ζήσει, να δημιουργήσει και να προοδεύσει. Γι αυτό και είναι ανάγκη να είναι διαρκής η ευγνωμοσύνη μας προς όσους μας χάρισαν την ελευθερία, προς όσους μας έδωσαν το δικαίωμα να ζούμε ελεύθεροι στην πατρίδα μας.
Η ημερίδα αυτή, αφιερωμένη στην εκατοστή επέτειο της απελευθερώσεως της Βεροίας από τον τουρκικό ζυγό, διοργανώνεται από την Ιερά Μητρόπολη Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας στο πλαίσιο σχετικής αποφάσεως της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος, και σε συνεργασία με την Ανωτάτη Εκκλησιαστική Ακαδημία Θεσσαλονίκης και το Ίδρυμα Εθνικού και Θρησεκυτικού Προβληματισμού, για να μας υπομνήσει γεγονότα και πρόσωπα που συνδέονται με το σπουδαίο ιστορικό γεγονός της απελευθερώσεως της Βεροίας και της Ημαθίας, του οποίου εορτάζουμε την εκατοστή επέτειο.
Και δεν θα υπομνήσουμε με δικά μας λόγια τα γεγονότα αλλά θα αφήσουμε τους αυτόπτες μάρτυρες να μιλήσουν, γιατί χωρίς τη δική τους μαρτυρία δεν μπορεί να γραφεί η ιστορία, χωρίς τη δική τους μαρτυρία τα γεγονότα εκτυλίσσονται επίπεδα και χωρίς να μεταδίδουν το συναίσθημα που πλημμύριζε τις ψυχές των ανθρώπων της εποχής, το συναίσθημα που θα μας κάνει και εμάς να αντιληφθούμε τη σημασία της ελευθερίας και να διδαχθούμε από την ιστορία.
Ας μεταφερθούμε, λοιπόν, για λίγο με τη βοήθεια των αφηγήσεων της εποχής εκατό χρόνια πίσω και ας βάλλουμε και εμείς τον δάκτυλο στον τύπο των ήλων της ιστορίας του πονεμένου αλλά ένδοξου αυτού τόπου, της πατρίδας μας,
Από τις αρχές Οκτωβρίου φαινόταν ότι τίποτε δεν μπορούσε να ανοκόψει τη νκηφόρο πορεία του ελληνικού στρατού που από την Κοζάνη πλησίαζαν προς τη Βέροια γεμίζοντας τις ψυχές των κατοίκων της με μία γλυκειά προσδοκία.
Το πρωί της 16ης Οκτωβρίου γράφει ο Βεροιώτης Στέφανος Ζάχος, που, δέκα χρονών τότε, μαζί με τον δεκατριάχρονο αδελφό του, ήταν παρών στην υποδοχή του ελληνικού στρατού, «ντυμένοι στα γιορτινά, μας πήρε ο πατέρας μου, ντυμένος κι αυτός στα γιορτινά αλλά χωρίς φέσι, και πήγαμε στην πλατεία του ωρολογίου…
Πρωί – πρωί χτυπούσαν οι καμπάνες, οι δρόμοι γεμάτοι από κόσμο χαρούμενο, όλοι μικροί και μεγάλοι για το ωρολόγι. Η ημέρα λαμπρή, ο ήλιος χαρά Θεού, ενώ τις προηγούμενες μέρες και το βράδυ της Δευτέρας έβρεχε, ακατάπαυστα. Η ημέρα αυτή ήταν μέρα χαράς, μέρα συγκινήσεων, μέρα ενθουσιασμού, μέρα που ένα όνειρο πολλών χρόνων, έγινε πραγματικότητα. Η Βέροιά μας και αργότερα η Ελληνική Μακεδονίας μας ελευθερώνονται. Να έρχονται!! Να κατηφορίζουν από τα γύρω υψώματα, φωνάζουν οι άνδρες, και έβλεπαν προς τις πλαγιές όπου σήμερα το ναΐδριο του Προφήτη Ηλία. Οι μεγάλοι φιλιούνται, αγκαλιάζονται – Χριστός Ανέστη! Ήρθε το Ελληνικό! Και να, σε λίγο στρατός συνταγμένος, κουρασμένος, με τους γυλεούς στην πλάτη και τα όπλα κρεμασμένα στους ώμους, μπαίνει στην πλατεία από το δρόμο των στρατώνων, με επικεφαλής ένα καβαλάρη αξιωματικό, τον Ίλαρχο Πέτρο Μάνο, όπως μάθαμε αργότερα.
Ο πατέρας μου δακρυσμένος, βγάζει απ΄τον κόρφο του και ανεμίζει μια μικρή σημαία πάνινη – είναι αυτή που επιδείκνυε στους μαθητές των ανωτέρων τάξεων, όταν στο υπόγειο του γυμνασίου … δίδασκε τον Εθνικό Ύμνο. Ζήτω ζήτω, φωνάζουν όλοι μικροί και μεγάλοι και χειροκροτούν. Σε λίγο η πλατεία γέμισε από στρατιώτες, που αγκαλιασμένοι με τους πολίτες, κατευθύνονται άλλοι προς τον Άγιο Αντώνιο, άλλοι προς την Μητρόπολη, άλλοι προς την Εληά.
Ο πατέρας μας κρατά καλά από το χέρι για να μην παρασυρθούμε από το πλήθος και κατευθυνόμαστε για το σπίτι. Σαν φθάσαμε εκεί η πόρτα ήταν ανοιχτή, στην αυλή στρατιώτες, η μάνα μου μοίραζε ψωμί, τυρί, αβγά βρασμένα, σύκα, καρύδια, και ό,τι άλλο είε το σπίτι από τις προμήθειες για τον χειμώνα… Η μητέρα στο ζυμωτικό ζύμωνε πολλές φορές. Ο πατέρας μου κατεβάζει στην αυλή τραπέζι, εμείς κατεβάζουμε καρέκλες, όλοι βοηθούμε να στρωθεί ένα καλό τραπέζι, κι αρχίζει το κέρασμα… Αυτή η εικόνα της υποδοχής, η τόσο ενθουσιώδης, η τόσο συγκινητική δεν φεύγει από το μυαλό μου, είναι κάτι γεγονότα που στα παιδιά παραμένουν ανεξίτηλα. …. Το πανηγύρι αυτό κράτησε κάνα δύο μέρες, γιατί στο μεταξύ έφθασαν τα καζάνια του στρατού, στήθηκαν στον περίβολο του Αγίου Αντωνίου και ο στρατός περιορίστηκε στις μονάδες του για ανεφοδιασμό, και σε λίγες μέρες έφευγε για καινούργιες νίκες για τη μάχη των Γιαννιτσών.
Στην πόλη έμεινε ο Βασιλιάς Γεώργιος στο σπίτι του Αναστασίου Καμπίτογλου, ο διάδοχος Κωνσταντίνος στο σπίτι του Ιωάννη Σακελαρίδη κι ανώτεροι αξιωματικοί στο σπίτι του Ιωάννη Μάρκου.
Οι Τούρκοι κάτοικοι, που το βράδυ της Δευτέρας έφευγαν πανικόβλητοι με τα μπογαλάκια τους προς τον σιδηροδρομικό σταθμό, σαν είδαν ότι ο ελληνικός στρατός δεν κάμνει εγκλήματα, αλλά μόνο ελευθερώνει, γύρισαν στα σπίτια τους.
Πριν δύο μέρες στη Μητρόπολη έλαβε χώρα μεγάλη σύσκεψη των προυχόντων Ελλήνων και Τούρκων υπό την προεδρία του Μητροπολίτη Καλλινίκου … και πήραν απόφαση όπως οι μεν Τούρκοι προστατεύσουν τους Έλληνες …, οι δε Έλληνες τους Τούρκους … Αυτά τα γνωρίζω από αφήγηση του πατέρα μου που τα γνώριζε από πρώτο χέρι, λόγω των στενών δεσμών του με τον Μητροπολίτη Καλλίνικο. Πάντως, το βράδυ της Δευτέρας και οι γονείς μου ήταν ανήσυχοι και δεν απομακρύνθηκαν από τα παράθυρα παρακοουθούντες τα συμβαίνοντα … και μόνο το πρωί σαν ακούσαμε τις καμπάνες μάθαμε ότι έρχεται ο ελληνικός στρατός να μας ελευθερώσει!!
Όλοι τραγουδούσαμε «Παν τα Σέρβια, παν’ τα Βέροια, Σέρρα, Δράμα και Καβάλα θα τα πάρουε κι αυτά». Έτσι ύστερα από 482 χρόνια σκλαβιάς η Μακεδονία μας ελευθερώνεται με τη γλώσσα της, τη θρησκεία της, τα ιδανικά της, τις εκκλησιές της, τα σχολεία της.
Ας είναι αιώνια η μνήμη όλων των ηρώων που έπεσαν μαχόμενοι στα πεδία των μαχών και με το άγιο αίμα τους πότισαν το δένδρο της ελευθερίας».
Στην μνήμη αυτών που έπεσαν στα πεδία των μαχών και αγωνίσθηκαν με κάθε τρόπο για να απολαμβάνουμε εμείς την ελευθερία, αφιερώνουμε αυτήν την Ημερίδα. Και θα ήθελα να ευχαριστήσω θερμά γι αυτό όλους όσους συμμετέχουν στη διοργάνωση και πραγματοποίησή της και ιδιαιτέρως τους εισηγητές μας.
Ευχαριστώ ακόμη από καρδίας τις πολιτικές και στρατιωτικές αρχές της πόλεως και του Νομού μας γιατί μας τιμούν με την παρουσία τους, αλλά και όλους τους παρισταμένους.
Με τις σκεψεις αυτές επιτρέψτε μου να κηρύξω την έναρξη του Συνεδρίου μας».
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΕΔΩ
ΣΗΜΕΙΩΣΗ
Τα κείμενα που δημοσιεύονται στην κατηγορία [Δελτία Τύπου] αναμεταδίδονται ως έχουν χωρίς καμία παρέμβαση από την συντακτική μας ομάδα. Εαν ενδεχομένως υπάρξει ρεπορτάζ με βάση τα δελτία αυτά, δημοσιεύεται στην σχετική κατηγορία.
