Κυριακή Ι’ Ματθαίου: Πίστη, προσευχή και νηστεία
Το ευαγγελικό ανάγνωσμα της σημερινής Κυριακής, ευλογημένοι μας Χριστιανοί, μπορεί να χωρισθεί σε δυο μέρη. Στο πρώτο περιλαμβάνεται η περιγραφή του θαύματος της θεραπείας του σεληνιαζομένου νέου, ενώ στο δεύτερο που είναι συνέχεια του προηγουμένου, γίνεται διάλογος μεταξύ του Κυρίου και των μαθητών Του περί της δυνάμεως της πίστεως. Αφού ο Κύριος μίλησε γι΄αυτή, εξειδίκευσε το λόγο Του στα δαιμόνια που είχαν κυριεύσει το νέο εκείνο και είπε. « Τούτο δε το γένος ούκ εκπορεύεται ει μή εν προσευχή και νηστεία ». Δηλαδή, αυτό το είδος των δαιμονίων δεν βγαίνει από τον άνθρωπο, παρά με προσευχή, και νηστεία.
Στην κορυφή των ιδιαιτέρων χαρισμάτων με τα οποία ευεργετήθηκε ο άνθρωπος από το Θεό είναι η προσευχή. Τιμή και δόξα θεωρείται να συνομιλήσει ένας απλός πολίτης με κάποιον από τους μεγάλους κοσμικούς άρχοντας. Τι είναι τότε η συνομιλία που γίνεται οποτεδήποτε μεταξύ του Χριστιανού και του απείρου και πανάγαθου Θεού; Ο άπειρος, ο αιώνιος, ο πάνσοφος και παντοδύναμος Θεός στρέφεται προς την ανθρώπινη εκείνη φωνή που του φωνάζει και τον αναζητεί, και την ακούει και απαντά όσο και όταν πρέπει για τη δική μας ωφέλεια. Μεγαλειώδης πράγματι και σωτήρια είναι η ώρα αυτή της επικοινωνίας του θείου και του ανθρώπινου.
Δεν υπάρχει ωραιότερη, ιερώτερη και ωφελιμότερη στιγμή από εκείνη της προσευχής μας. Είτε είναι κρυφή φωνή της ψυχής μας, ή εξωτερική φραστική εκδήλωση, είτε αλάλητος στεναγμός στην ώρα του πόνου της δοκιμασίας, είτε είναι ψαλμικό τραγούδι ευγνωμοσύνης, είτε είναι ύμνος δοξολογίας για το άπειρο μεγαλείο του Θεού, είτε θερμή ευχαριστία για το πλήθος των ευεργεσιών του Κυρίου προς τον άνθρωπο. Οποιαδήποτε κίνηση αναφοράς στο Θεό, αδελφοί μου, είναι χρυσός στολισμός της ψυχής μας, είναι ώρα εξοπλισμού και δυνάμεως. Μην παραλείπουμε, λοιπόν, ποτέ. Προσευχή με πίστη, με αγάπη για τους άλλους, με ταπείνωση, χωρίς διακοπή, όπως λέγει ο Απόστολος Παύλος, «αδιαλείπτως προσεύχεσθε».
Το δεύτερο ισχυρό όπλο, για το οποίο μίλησε σήμερα ο Κύριος είναι η νηστεία. Και βρισκόμαστε επικαίρως στην περίοδο της νηστείας του Δεκαπενταυγούστου. Είναι κάτι που δεν έχουμε δικαίωμα ούτε να το αγνοήσουμε, ούτε να το αμελήσουμε. Ας αδιαφορούν, ή άς έχουν άλλη γνώμη πολλοί «εκσυγχρονιστές», Χριστιανοί. Δεν είναι η νηστεία ούτε αναχρονισμός, ούτε άχρηστη άσκηση.
Η πρώτη εντολή που δόθηκε από το Θεό στους Πρωτόπλαστους ήταν η εντολή νηστείας. Στην εποχή της Παλαιάς Διαθήκης η νηστεία είναι η βασική πνευματική άσκηση. Ο ίδιος ο Κύριος άλλωστε έδωσε το παράδειγμα με τη νηστεία Του στην έρημο επί σαράντα ημέρες. Τη νηστεία ευσεβείς Χριστιανοί, την επιβάλλουν λόγοι οικονομικοί, και λόγοι υγείας. Ο σπουδαιότερος όμως σκοπός αυτής είναι πνευματικός. Η Εκκλησία ζητά να συνηθίσει τους πιστούς της στην υπακοή και τη πειθαρχία. Επί πλέον η αποχή από τις υλικές απολαύσεις καθιστά ευκολότερο τον αγώνα στη μάχη εναντίον του κακού εαυτού μας και διευκολύνει τη ψυχή μας στην προσευχή.
Πολλοί Χριστιανοί, παραμελούν την πνευματική ζωή το καλοκαίρι. Εσείς αδελφοί μου, μη θεωρήσετε περιττά και άχρηστα τα όσα λέγονται και γράφονται σήμερα εδώ. Η ζωή των Χριστιανών δεν είναι εποχική. Είναι μόνιμος αγώνας και επαγρύπνηση. Όπου και άν βρισκόμαστε, άς σκεφθούμε. Η ζωή και η δράση δεν σταματά ποτέ. Πώς είναι δυνατό να σταματήσουμε εμείς τον αγώνα μας;
Λοιπόν, αδελφοί μου, η μόνη λύση είναι ο Χριστός. Και όλοι εμείς άς απευθυνθούμε με θέρμη σ΄Αυτόν, λέγοντάς Του. Πιστεύουμε Κύριε, στην παντοδυναμία στην αλήθεια του ευαγγελίου και της Εκκλησίας Σου. Κι άν προς στιγμή ολιγοπιστούμε, μας αρκεί ένας σεισμός, ένας κατακλυσμός, ή μια ασθένεια για να αποκαλυφθεί η γύμνια και η αδυναμία μας. Φώτιζέ μας και κράτησέ μας κοντά Σου, μέσα στην Ορθοδοξία μας. Κι άν Κύριε, ο αιώνιος εχθρός μας ο διάβολος, από μίσος μας παρασύρει πολλές φορές στα δεσμά της αμαρτίας, βοήθησέ μας να απαλλαγούμε από το φορτίο αυτό.
Η ακράδαντη πίστη στον Θεό, η προσευχή και η άσκηση μέσα από τη νηστεία, αποτελούν και σήμερα, που όλα γύρω μας κλονίζονται και τείνουν να καταρρεύσουν, τα εχέγγυα της πνευματικής μας ανόρθωσης.
Η ζωή μας είναι καρπός γλυκύτατος , όταν την αφήνουμε να αναπτύσσεται σταθερά μέσα στο ευαγγέλιο και την Χάρη του Κυρίου Μέσα σε αυτή να ζούμε και εμείς, να κινούμαστε, να προσευχόμαστε και θα είμαστε πάντοτε ευλογημένα παιδιά του Θεού. Αμήν.
αρχιμ. Θεόφιλος Λεμοντζής