Υπάρχει ρουτίνα;
«Στην πνευματική ζωή και η στασιμότητα λυπεί τον Κύριο. Όλα, όπως και στο μέλλοντα αιώνα, οφείλουν να οδηγούνται από αύξηση σε αύξηση». Η παρατήρηση αυτή είναι παρμένη από το βιβλίο «Ανατολικός Ορθόδοξος Μοναχισμός», έκδοση της Ιεράς Μονής Παντοκράτορος στην Κέρκυρα.
Νομίζω πως ένα από τα μεγάλα προβλήματα που κατατρέχει το ανθρώπινο πρόσωπο κι άρα και τις σχέσεις του με τους άλλους ανθρώπους, είναι η επανάληψη των ιδίων που οδηγεί στη ρουτίνα. Ξημερώνει και βραδιάζει κι εμείς βαδίζουμε τον ίδιο δρόμο, χωρίς ενθουσιασμό, χωρίς ζήλο, χωρίς χαρά τελικά.
Για όσους θέλουν να έχουν σχέση με το Χριστό και την Εκκλησία Του, φαίνεται πως ούτε κι αυτοί ξεφεύγουν, στη σχέση τους αυτή, από την επανάληψη των ιδίων: προσευχή στην καθορισμένη ώρα, νηστεία τις καθορισμένες μέρες, Λειτουργία την Κυριακή. Δημιουργείται, θα λέγαμε, μια «πνευματική ρουτίνα».
Βέβαια, το ενδιαφέρον γι’ αυτό που κάνουμε δεν θα έλθει μ’ εξωτερικές αλλαγές, αν κι αυτές έχουν τη σημασία τους. Το ενδιαφέρον, ο ενθουσιασμός, πηγάζουν, όπως όλα τα βαθειά βιώματα, από την καρδιά. Εκεί βρίσκεται η ουσία της ζωής, όπως, ασφαλώς, και της πνευματικής ζωής. Γι’ αυτό, ενώ εξωτερικά μπορεί να επαναλαμβάνονται οι εργασίες, τα προγράμματά μας, η όποια «ρουτίνα της ζωής μας», όμως, αν η καρδιά ανανεώνεται, τότε καμιά επανάληψη δεν θα φέρει ψυχική κόπωση και μίζερη διάθεση.
Η Εκκλησία μάς καλεί να καθαρίσουμε το μέσα μας κόσμο με τον τρόπο που ταιριάζει στο κάθε πρόσωπο, ώστε να μπορεί να γίνει η καρδιά τού καθενός «χώρα του Αχωρήτου», όπως η Παναγία έγινε, με την ταπείνωση και την υπακοή της, «πλατυτέρα των ουρανών».
Ενδεχομένως τα πιο πάνω να εκλαμβάνονται ως εξάρσεις θεολογικού λόγου, όμως είναι μια πραγματικότητα που βιώθηκε από εκατομμύρια αγίους. Οι άγιοι, σύμφωνα με την Ορθόδοξη αντίληψη, είναι άνθρωποι «ομοιοπαθείς και ομόφρονες» μ’ εμάς. Αγάπησαν όμως δυνατά το Χριστό και ζούσαν ως ερωτευμένοι μ’ Αυτόν. Έτσι, ό,τι έκαναν ήταν απόρροια αυτής της δυνατής σχέσης, όπου ήταν αδύνατο να χωρέσει η ψυχική κούραση που φέρνει η ρουτίνα.
Το πρόβλημα, λοιπόν, της ρουτίνας δεν είναι η εξωτερική επανάληψη των ιδίων, αλλά η απουσία, σε ό,τι κάνουμε, της καρδιακής κατάθεσης. Όταν όμως η καρδία ανανεώνεται, τότε η προσευχή, ο εκκλησιασμός, η νηστεία, οι γαμήλιες σχέσεις, η καθημερινή εργασία, η όλη πορεία της ζωής μας, αποκτούν νόημα, έχουν ενδιαφέρον, διαποτίζονται από χαρά. Τότε η κάθε μέρα γίνεται νέα μέρα που μας φέρνει εγγύτερα της αιώνιας μέρας, όπου, βέβαια, δεν υπάρχει στασιμότητα ούτε ρουτίνα, γιατί γίνεται η δυνατότητα της ένωσής μας με την Αγία Τριάδα «συν πάσι τοις αγίοις», κι άρα και για μας η αιώνια πορεία προς την αιώνια και ατελεύτητη χαρά της Βασιλείας τού Μεγάλου Θεού μας.
π. Ανδρέα Αγαθοκλέους
Πηγή: Ησυχαστήριο Αγίας Τριάδος
