Από το Γεροντικό
Είπε η αμμά Συγκλητική: «Είναι πολλές οι παγίδες του διαβόλου. Δεν μπόρεσε να κλονίσει μια ψυχή με τη φτώχεια; Παρουσιάζει τον πλούτο ως δόλωμα. Δεν έκανε τίποτε με τους εξευτελισμούς και τους χλευασμούς; Προβάλλει επαίνους και δόξα. Αν νικηθεί με την υγεία, φέρνει αρρώστια στο σώμα. Επειδή δηλαδή δεν μπόρεσε να εξαπατήσει κάποιους με τις ηδονές, προσπαθεί με τους αθέλητους πόνους να τους κάνει να παρεκτραπούν· προξενεί λοιπόν σε αυτούς, αφού ζητήσει την άδεια, κάποιες πολύ βαριές αρρώστιες, ώστε με την αδημονία να θολώσει την αγάπη τους προς τον Θεό. Επιπλέον, το σώμα σφάζεται (από τους πόνους) και φλέγεται από πολύ υψηλούς πυρετούς και υποφέρει από ακατάσχετη δίψα. Αν τα παθαίνεις αυτά επειδή είσαι αμαρτωλός, θυμήσου τη μελλοντική κόλαση, την αιώνια φωτιά και τις τιμωρίες που θα επιβληθούν από το δικαστήριο και δεν θα κυριευτείς από αδημονία εξαιτίας όσων υποφέρεις τώρα. Να χαίρεσαι που σε επισκέφτηκε ο Θεός, και να έχεις διαρκώς στο στόμα σου το παρήγορο εκείνο ρητό· “Πολλές παιδαγωγικές δοκιμασίες μού έστειλε ο Κύριος, στον θάνατο όμως δεν με παρέδωσε” (Ψαλμ. 117:18).
»Ήσουν σίδερο, αλλά με τη φωτιά (του πυρετού) αποβάλλεις τη σκουριά. Αν πάλι είσαι άρρωστος, ενώ είσαι ενάρετος, από τα μεγάλα προοδεύεις στα μεγαλύτερα. Είσαι χρυσάφι; Με τη φωτιά θα γίνεις χρυσάφι πιο καθαρό. Σου δόθηκε αρρώστια, υπηρέτης του Σατανά, στο σώμα; (Β’ Κορ. 12:7) Να χαίρεσαι πολύ. Δες με ποιον έγινες όμοιος: αξιώθηκες να γίνεις συμμέτοχος του Παύλου! Δοκιμάζεσαι από τον πυρετό; Υποφέρεις από το ρίγος; Μα η Γραφή λέει· “Περάσαμε από φωτιά και από νερό, και μας οδήγησες στην αναψυχή” (Ψαλμ. 65:12). Σε βρήκαν τα πρώτα; Περίμενε και το δεύτερο.
»Όταν πράττεις την αρετή, να λες τα λόγια του αγίου Δαβίδ· “Εγώ είμαι φτωχός και γεμάτος πόνους” (Ψαλμ. 68:30). Με αυτές τις δύο δυσκολίες – φτώχεια και πόνο – θα γίνεις τέλειος, γιατί ο ίδιος λέει· “Στη δυσκολία μου με ανακούφισες” (Ψαλμ. 4:2). Με αυτά τα γυμνάσματα όσο μπορούμε ας ασκηθούμε κατά την ψυχή· γιατί βλέπουμε τον εχθρό να είναι μπροστά μας».
Επίσης είπε: «Αν νηστεύεις, μην προφασιστείς αρρώστια. Γιατί και εκείνοι που δεν νηστεύουν πέφτουν πολλές φορές στις ίδιες αρρώστιες. Άρχισες το καλό; Μην το αφήσεις, επειδή σε εμπόδισε ο εχθρός· γιατί αυτός εξουδετερώνεται με την υπομονή σου. Εκείνοι που ξεκινούν θαλάσσιο ταξίδι, στην αρχή έχουν κατάλληλο άνεμο και ανοίγουν τα πανιά, στη συνέχεια όμως συναντούν και αντίθετο άνεμο. Οι ναύτες ωστόσο δεν ρίχνουν το φορτίο στη θάλασσα εξαιτίας του ανέμου που έπεσε επάνω τους· αντίθετα, αφού παραμείνουν για λίγο άπρακτοι, ή και αφού δώσουν μάχη με τη θαλασσοταραχή, συνεχίζουν το ταξίδι. Έτσι και εμείς: όταν πέσει επάνω μας αντίθετος άνεμος – εχθρικό πνεύμα –, ας απλώσουμε τον σταυρό αντί για πανί και ας συνεχίσουμε το ταξίδι χωρίς φόβο».
Άλλοτε είπε: «Είναι καλό να μην οργίζεσαι. Αν όμως αυτό συμβεί, ούτε μιας μέρας διάστημα δεν σου άφησε για το πάθος αυτό ο Κύριος λέγοντας· “Η δύση του ήλιου να μη σας βρίσκει ακόμη οργισμένους” (Εφ. 4:26). Εσύ ωστόσο περιμένεις, ώσπου να δύσει όλη σου η ζωή. Γιατί μισείς τον άνθρωπο που σε λύπησε; Δεν είναι αυτός που σε αδίκησε αλλά ο διάβολος. Μίσησε την αρρώστια και όχι τον άρρωστο».
Είπε επίσης: «Παιδιά μου, όλοι θέλουμε να σωθούμε, αλλά από την αμέλειά μας δεν φτάνουμε στη σωτηρία».
Από το βιβλίο: Το Γεροντικό, τόμος Α’, μετάφραση. Εκδόσεις «Το Περιβόλι της Παναγίας», Θεσσαλονίκη 2013, σελ. 335 (Αμμά Συγκλητική 1, 7, 9, 13, 23).