Dogma

Γιατί τα κουφέτα στις μπομπονιέρες έχουν μονό αριθμό;

Ένα από τα έθιμα του γάμου με συμβολικό περιεχόμενο είναι οι γαμήλιες μπομπονιέρες, που προσφέρονται, αμέσως μετά το μυστήριο, ως έκφραση ευχαριστιών προς τους καλεσμένους. Συνηθίζεται τα κουφέτα να είναι τρία, πέντε ή επτά και για πολλούς αυτή η ενέργεια έχει την σημασία της.

Η ακολουθία του γάμου είναι ένα από τα μυστήρια της Ορθοδόξου Εκκλησίας μας. Ο Ιερεύς στέκεται κατά την έναρξη του μυστηρίου έμπροσθεν του τραπεζίου που τοποθετείται επί τούτω κατά το μυστήριον του γάμου στο κέντρο του σολέα του ναού. Με το γάμο νομιμοποιείται, εξυψώνεται και καθαγιάζεται η ισόβια κοινωνία βίου δυο φυσικών προσώπων. Πολλά έθιμα, λαϊκές δοξασίες αλλά και προκαταλήψεις συνδέονται με τη γαμήλια τελετή. Ένα από τα έθιμα του γάμου με χρηστικό και συμβολικό περιεχόμενο αποτελεί οι γαμήλιες μπομπονιέρες, που προσφέρεται ως έκφραση ευχαριστιών από τους οικοδεσπότες στους προσκεκλημένους. Η λέξη προέρχεται ετυμολογικά από τη γαλλική λέξη bon-bon, που στα γαλλικά σημαίνει καραμέλες, τις οποίες συνήθιζε να προσφέρει στους καλεσμένους του ο Λουδοβίκος, βασιλιάς της Γαλλίας. Ωστόσο, το έθιμο της γαμήλιας μπομπονιέρας το βρίσκουμε για πρώτη φορά στην ελληνική παράδοση. Οι αρχαίοι μας πρόγονοι κατά τη γαμήλια τελετή πρόσφεραν στους καλεσμένους γλύκισμα από αμύγδαλο ανακατεμένο με μέλι. Το έθιμο απαντάται και στην Ιταλία, όπου η ανταλλαγή γλυκισμάτων ανάμεσα στις οικογένειες του ζευγαριού εξασφάλιζε ευημερία και καλοτυχία.

Από το 13ο αιώνα τα γλυκίσματα αντικαταστάθηκαν με τα κουφέτα που κατασκευάστηκαν από την επικάλυψη των γλυκισμάτων με ζάχαρη. Τα κουφέτα δεν επιλέχτηκαν τυχαία για τις μπομπονιέρες, αλλά έχουν καθαρά συμβολικό περιεχόμενο. Το λευκό χρώμα αποτελεί σύμβολο αγνότητας και ευτυχίας, ενώ η γλυκιά και πικρή τους γεύση συμβολίζει τις χαρές και πίκρες της ζωής. Η σκληρότητα του καρπού συμβολίζει την ανθεκτικότητα του γάμου και παραπέμπει στα γερά παιδιά που θα γεννηθούν. Κάθε μπομπονιέρα περιλαμβάνει 3, 5 ή 7 κουφέτα. Τα πέντε κουφέτα συνοψίζουν τις ευχές προς το ζευγάρι για μια ζωή με υγεία, μακροζωία, γονιμότητα, πλούτο και ευτυχία. Συνήθως όμως οι μπομπονιέρες περιέχουν επτά κουφέτα που αντιστοιχούν με τα επτά μυστήρια της εκκλησίας.

Οι προλήψεις και οι δεισιδαιμονίες έχουν καλύψει όλο το φάσμα του γάμου. Ακόμη και για τον αριθμό των κουφετών των μπομπονιερών έχει επικρατήσει η συνήθεια να χρησιμοποιούνται μονά κουφέτα, για να μείνει ο γάμος ένας. Πρόκειται για μια πρόληψη κοντά στις τόσες άλλες που σχετίζονται με το γάμο. Καλόν θα είναι οι χριστιανοί να μην ασχολούνται με τέτοια ανούσια πράγματα. Ο γάμος δεν θα στεριώσει, εάν τα κουφέτα είναι μονά ή διπλά, αλλά από την πνευματικότητα των νεονύμφων, από την επίδειξη τριών αρετών, δηλ. της υπομονής, της υπακοής και της υποχωρητικότητας.