Dogma

Ήπειρος: Η εκκλησία της παρηγοριάς και ο θρύλος του πρωτομάστορα που σκότωσε τον βοηθό του

Τι αναφέρουν οι διηγήσεις για την εμφάνιση της Παναγίας

Κάθε ναός μικρός ή μεγαλύτερος στην Ελλάδα αποτελεί συχνά αξιοθέατο της περιοχής στην οποία βρίσκεται. Κάποιοι από τους ναούς έχουν ξεχωρίσει λόγω της ιστορίας τους η οποία μπορεί να μετρά αιώνες. Συχνά η ιστορία μπλέκεται με τον θρύλο και περνούν από γενιά σε γενιά και από στόμα σε στόμα… Μια χαρακτηριστική περίπτωση αποτελεί η εκκλησία της Παρηγορήτισσας η οποία βρίσκεται στην Άρτα και ξεχωρίζει για την αρχιτεκτονική της. Πίσω από αυτή την αρχιτεκτονική, βέβαια, κρύβεται πολλή δουλειά και ταλέντο αλλά και ένας θρύλος. Ο επιβλητικός αυτός ναός με τον πλούσιο διάκοσμο αφήνει τον επισκέπτη με το στόμα ανοιχτό και αποτελεί σίγουρα στολίδι για την πόλη.

Η εκκλησία Παρηγορήτισσα στην Άρτα θεμελιώθηκε το 1285 από τον Νικηφόρο Α’ Κομνηνό Δούκα. Αυτό που πολλοί δεν γνωρίζουν είναι ότι ουσιαστικά η εκκλησία κατασκευάστηκε σε δύο φάσεις. Η πρώτη φάση της κατασκευής ξεκίνησε το 1260 από τον Μιχαήλ Β´ Άγγελο Κομνηνό -Δούκα, ο οποίος ήταν Δεσπότης της Ηπείρου και τη γυναίκα του βασίλισσα Θεοδώρα (αργότερα Αγία Θεοδώρα). Η δεύτερη φάση είναι από τις εργασίες που έγιναν από μνημείο τον Νικηφόρο Κομνηνό Δούκα και τη σύζυγό του Άννα Παλαιολογίνα Καντακουζηνή στα τέλη του 13ου αιώνα.

Ποιος είναι όμως ο θρύλος που συνοδεύει τον ναό; Λέγεται ότι ένας σπουδαίος πρωτομάστορας είχε αναλάβει το χτίσιμο του ναού. Ωστόσο, ενώ οι εργασίες είχαν προχωρήσει αρκετά εκείνος έπρεπε να διακόψει για να κάνει τα σχέδια για μια άλλη εκκλησία. Έτσι αναγκάστηκε να αφήσει τον βοηθό του να συνεχίσει χωρίς να μπορεί να φανταστεί ότι ο τελευταίος θα άλλαζε τα σχέδια και θα έκανε τον ναό ακόμη πιο όμορφο. Όταν το είδε ο πρωτομάστορας για να τιμωρήσει τον βοηθό του για την πρωτοβουλία που πήρε, τον κάλεσε στην στέγη για να του δείξει κάποιο λάθος του και τον έσπρωξε από εκεί. Ο μάστορας όμως πέφτοντας παρέσυρε μαζί και τον πρωτομάστορα. Σύμφωνα με τον θρύλο, τα κουφάρια και των δύο απολιθώθηκαν και σώζονται στο πίσω μέρος της εκκλησίας δύο κοκκινωπές πέτρες. Λέγεται, επίσης, ότι η Παναγία εμφανίστηκε στη μάνα του μάστορα για να την παρηγορήσει για τον άδικο χαμό του γιου της και γι’ αυτό η εκκλησία ονομάζεται Παρηγορήτισσα.