Ὅλες οἰ δεσποτικὲς ἑορτὲς εἶναι ἑορτὲς τοῦ φωτός. Ἡ παρουσία τοῦ Χριστοῦ στὸν κόσμο μας εἶναι φῶς ἀληθινὸ ποὺ φωτίζει καὶ ἁγιάζει κάθε ἄνθρωπο καὶ ὁδηγεῖ στὴν ἀλήθεια, στὴν αὐτογνωσία καὶ θεογνωσία. Μέσα στὸ φῶς, μέσα στὴν ἐν Χριστῷ ζωή, ἀνοίγουν τὰ μάτια μας καὶ ἀποκαλύπτονται τὰ ὄντα, ἀποκαλύπτονται τὰ πάντα. Μία ἀποκάλυψη εἶναι καὶ ἡ σημερινὴ ἑορτὴ γιὰ τοὺς τρεῖς μαθητές, ποὺ ἐκστατικοὶ βλέπουν τὸν Διδάσκαλό τους λάμποντα σὰν ἥλιο, ἐξαστράπτοντα, καὶ οἱ ἀκτῖνες Του μεταμορφώνουν καὶ τὰ δικά τους αἰσθητήρια.
Ὅταν μιλοῦμε γιὰ μεταμόρφωση, συνήθως ἐννοοῦμε τὴν ἀλλαγὴ τῆς μορφῆς ἑνὸς πράγματος. Ὁ Σωτήρας Χριστὸς στὸ ὄρος Θαβὼρ δὲν μεταμορφώνεται σὲ κάτι ποὺ δὲν ἦταν. Ἀφήνει νὰ φανῇ ἕνα ἐλάχιστο σημεῖο τῆς κρυμμένης γιὰ λόγους οἰκονομίας ἐνέργειας τῆς θεότητός Του. Ἡ Σελήνη δὲν μεταμορφώνεται· ἁπλῶς ἡ κάθε φάση της ἀφορᾶ στὴν ἀνάκλαση τοῦ ἠλιακοῦ φωτὸς ἐπάνω στὸ σημεῖο ποὺ φαίνεται σὲ ἕνα παρατηρητὴ στὴ γῆ, διαφορετικὸ κάθε μέρα ἐξαιτίας τῆς περιστροφῆς της γύρω ἀπὸ αὐτήν.
Εἶδαν οἱ μαθητὲς ἕνα ἐλάχιστο δεῖγμα τοῦ πῶς εἶναι πραγματικὰ ὁ Χριστός. Τὸν εἶδαν «ὡς ἐχώρουν», ὅσο δηλαδὴ τοὺς ἐπέτρεπε ἡ δική τους ἐσωτερικὴ κατάσταση. Ἐντυπωσιάστηκαν, συνεπάρθησαν, ἀλλοιώθησαν, μεταμορφώθηκαν καὶ οἱ ἴδιοι, ὥστε ζήτησαν νὰ μείνουν ἐκεῖ γιὰ πάντα. Γλυκιὰ ἡ παρουσία τοῦ Χριστοῦ μας κι ὅποιος γλυκαίνεται ἀπὸ αὐτὴν ξεχνᾶ τὶς ἀνάγκες του, ἀκόμη καὶ τὸν ἑαυτό του. Οἱ Σειρῆνες μὲ τὴ γλυκιά τους φωνὴ τρέλαναν τὸν Ὀδυσσέα, ἀλλὰ ἐδῶ δὲν πρόκειται περὶ παρομοίας περιπτώσεως. Οἱ Σειρῆνες ἦταν ἐπικίνδυνες· τὸ δέλεάρ τους ἦταν πονηρὸ καὶ δόλιο, γιατὶ ἦταν ἀνθρωποκτόνες· ὁ Χριστὸς ὅμως εἶναι Σωτὴρ ψυχῶν καὶ σωμάτων. Θέλει τὴ ζωή μας στὸ φῶς, σὰν ἡλιόλουστη ἡμέρα. Ἐκεῖνος εἶναι πάντα φῶς καί, ἐπειδὴ μᾶς ἀγαπᾶ, θλίβεται, ὅταν ἀγαποῦμε τὸ σκοτάδι καὶ τὰ ἔργα τοῦ σκότους καὶ σκοτώνουμε τὴν ἐλπίδα τῆς σωτηρίας μας. «Φῶς ἐλήλυθεν εἰς τὸν κόσμον καὶ ἠγάπησαν οἱ ἄνθρωποι τὸ σκότος μᾶλλον ἢ τὸ φῶς».
Ἡ Μεταμόρφωση εἶναι ἡ γιορτὴ τῆς ἀλήθειας, τῆς ἀποκάλυψης τῆς δόξας τοῦ Χριστοῦ, τῆς ἐσωτερικῆς Του τελειότητος· εἶναι παράλληλα καὶ ἡ γιορτὴ τῆς κλήσης μας γιὰ ἀλλαγὴ τῆς ζωῆς μας πρὸς τὸ καλύτερο. Πρέπει νὰ μεταμορφωθοῦμε, νὰ ξεπεράσουμε τὰ σύνορα τῆς φθορᾶς, νὰ σπάσουμε τὶς ἁλυσίδες τῶν ἁμαρτωλῶν παθῶν, νὰ γίνουμε κάτι ἄλλο ἀπὸ αὐτὸ ποὺ εἴμαστε, χωρὶς νὰ πάψουμε νὰ εἴμαστε ἄνθρωποι, νὰ γίνουμε ὄντως ἄνθρωποι, σύμφωνα μὲ τὸν σκοπὸ τῆς δημιουργίας μας, νὰ γίνουμε κατὰ φύσιν ἄνθρωποι, δηλαδὴ ὑπερβατικοὶ τῆς φύσεώς μας· διότι τὸ φυσικὸ στὸν ἄνθρωπο, αὐτὸ ποὺ ὁρίζει ἡ φύση του, εἶναι νὰ πορεύεται πρὸς τὸ ὑπὲρ φύσιν! Τέτοιες ὑπερβάσεις δὲν γίνονται στὸ σκοτάδι, διότι αὐτὸ σχετίζεται μὲ τὶς πτώσεις.
Τὸ φῶς τῆς Μεταμορφώσεως εἶναι τὸ ἀναστάσιμο φῶς· καὶ ἀνάσταση σημαίνει ἔγερση πρὸς τὰ πάνω, ζωντάνεμα, ἀναγέννηση, αἰωνιότητα. Εἶχαν τὴν ἐμπειρία του οἱ τρεῖς μαθητές, ἀλλὰ ὁ Κύριος τοὺς ἔδωσε ἐντολὴ νὰ τὴν ἀποκαλύψουν σὲ ἄλλους μετὰ τὴν Ἀνάστασή Του. Καὶ σίγουρα κατενόησαν ἀκόμη περισσότερο τὴ σημασία αὐτῆς τῆς ἐμπειρίας στὴν ἑορτὴ τοῦ δικοῦ τους φωτισμοῦ, τὴν ἄλλη μεγάλη ἑορτὴ τοῦ φωτός, τῆς Πεντηκοστῆς. «Ἐν τῷ φωτί Σου ὀψόμεθα φῶς». Μέσα στὸ φῶς τοῦ Χριστοῦ καταλαβαίνουμε τὸν ἑαυτό μας. Εἶναι σὰν ἕνα ῥοῦχο ἡ ψυχή μας. Στὰ σκοῦρα χρώματα δὲν διακρίνονται οἱ σκοῦροι λεκέδες. Στὰ ἀνοιχτὰ χρώματα προκαλοῦν τὸ μάτι. Στὸ λευκὸ φαίνεται καὶ τὸ παραμικρὸ ἴχνος.
Ἂς ἀνεβοῦμε κι ἐμεῖς, ἀδελφοί, στὸ Θαβὼρ τῆς μυστηριακῆς ζωῆς, ὅπου ὁ μεταμορφωθεὶς Χριστὸς φωτίζει καὶ ἁγιάζει τὴν ὕπαρξή μας. «Καλόν ἐστιν ἡμᾶς ὧδε μεῖναι». Εἶναι ὄμορφο νὰ μένῃς μὲ τὸν Χριστό.
π. Στυλιανός Μακρής