Ο Ιερομάρτυς Πέτρος Γκρουντίνσκι
Στην πόλη Γκλούσκ της επαρχίας Μίνσκ γεννήθηκε το 1877 ο ιερομάρτυς Πέτρος. Ήταν γιος του αγρότη Θεόφιλου Γκρουντίνσκι. Μετά την επανάσταση του 1905 (1) και τα γεγονότα που επακολούθησαν, ο Πέτρος εξελέγη βουλευτής της επαρχίας Μίνσκ στην κρατική Δούμα ως εκπρόσωπος των αγροτών.
Ηγούμενου Δαμασκηνού Ορλόφσκι
Το 1921 χειροτονήθηκε πρεσβύτερος και διορίστηκε στον Ναό του Αγίου Νικολάου του χωριού Τίμκοβιτς, κερδίζοντας σύντομα με τον ζήλο και τις αρετές του τον σεβασμό και την αγάπη των ενοριτών.
Στις 13 Ιανουαρίου του 1930 η ΓκεΠεΟυ συνέλαβε τον π. Πέτρο και τον έκλεισε στις φυλακές της πόλης Σλουτσκ με την κατηγορία ότι είχε «σχέσεις με πρώην κρατικούς υπαλλήλους και μ’ αυτούς ασκούσε αντισοβιετική προπαγάνδα». Ενώ ήταν φυλακισμένος, οι μαχητικοί άθεοι του χωριού Τίμκοβιτς σε συνέλευσή τους αποφάσισαν «να εξοντώσουν μαζί με τους κουλάκους (2) και τον παπα-Γκρουντίνσκι για την αντισοβιετική του δραστηριότητα».
Η πρεσβυτέρα του π. Πέτρου Ειρήνη του έστειλε ένα γράμμα στη φυλακή, όπου μεταξύ άλλων του έγραφε:
«… Σε παρακαλώ…, αν με αγαπάς, απαρνήσου τα πιστεύματά σου, που κανέναν δεν ωφελούν. Επανειλημμένα σε παρακάλεσα γι’ αυτό και στο παρελθόν. Θυμήσου, τα οκτώ τελευταία χρόνια, πόσους καβγάδες κάναμε, σχεδόν κάθε μέρα, για τη θρησκεία! Τσάκιζα την ψυχή μου για χάρη σου και φορούσα τη μάσκα της πιστής από αφοσίωση σ’ εσένα. Τώρα, όμως, δέν έχω πια δυνάμεις. Κουράστηκα. Δεν πιστεύω σε τίποτα. Για τελευταία φορά σε ρωτώ: Τι προτιμάς, εμένα, που υπάρχω, ή την ανύπαρκτη ιδεοληψία σου; Αν συμφωνήσεις μαζί μου, θα σε ακολουθήσω ως την άκρη του κόσμου, χωρίς να φοβηθώ τις δυσκολίες. Αλλά ανατριχιάζω στη σκέψη και μόνο ότι θα συνεχίσω να είμαι παπαδιά. Δεν μπορώ. Απάντησέ μου τι να κάνω.»
Απαντώντας της ο π. Πέτρος, της έγραψε:
«Αγαπητή μου Ειρήνη,
»Το γράμμα σου με άφησε κατάπληκτο και με λύπησε περισσότερο κι από τη σύλληψή μου. Ηρέμησα κάπως μόνο όταν σκέφτηκα ότι το έγραψες υπό το κράτος του πόνου και της ανάγκης. Ζούμε μαζί εδώ και εικοσι τέσσερα χρόνια. Όλον αυτόν τον καιρό είχες τη δυνατότητα να αντιληφθείς ότι πάντοτε προσπαθούσα να είμαι καθαρός και δίκαιος. Συμβιβασμούς με τη συνείδησή μου ποτέ δεν έκανα. Γνωρίζεις καλά ότι δεν υπήρξα εχθρός της σοβιετικής εξουσίας… Αν, όμως, είναι θέλημα Θεού να δοκιμαστώ, πρέπει να υποταχθώ σ’ αυτό. Γιατί εσύ, λιποψυχώντας μπροστά στη δοκιμασία, με σπρώχνεις σε μιαν άνομη και άτιμη πράξη, μολονότι γνωρίζεις πως η πίστη μου είναι όχι προσποιητή αλλά ειλικρινής; Να αρνηθώ τον Χριστό, Εκείνον που αποτελεί το νόημα όλης της ζωής μου, Εκείνον που τόσες φορές με ευεργέτησε, και να τον εγκαταλείψω τη στιγμή που πλησιάζω στον τάφο; Όχι! Τέτοιο πράγμα δεν μπορώ να κάνω και δεν θα το κάνω για χάρη σου, όσο κι αν σ’ αγαπώ.
»Αγαπητή μου Ειρήνη, κυριάρχησε στον εαυτό σου και μην αφήνεις να σε κυριεύουν οποιεσδήποτε μαύρες σκέψεις…
»Είμαι υγιής και αισθάνομαι καλά, μόνο που καθε τόσο σκέφτομαι εσένα, επειδή γνωρίζω πόσο δυσκολεύεσαι. Σε αγκαλιάζω νοερά και σε φιλώ θερμά. Προσεύχομαι στον Κύριο να σε στηρίξει και να σε φυλάξει από κάθε κακό.»
Στις 23 Φεβρουαρίου του 1930 ο π. Πέτρος Γκρουντίνσκι καταδικάστηκε σε θάνατο με τουφεκισμό και εκτελέστηκε.
(1) Η επανάσταση του 1905 ήταν η κατάληξη μιας σειράς λαϊκών αντιδράσεων κατά της τσαρικής μοναρχίας, αλλά και προανάκρουσμα των κατοπινών ραγδαίων εξελίξεων, που οδήγησαν στην επανάσταση του 1917.
(2) Ο κουλάκος ήταν εύπορος χωρικός, κάτοχος ενός σχετικά μεγάλου αγροκτήματος. Ως το 1934 οι περισσότεροι κουλάκοι είχαν εκτοπιστεί σε μακρινές περιοχές της Σοβιετικής Ενώσεως ή είχαν συλληφθεί, ενώ τα κτήματά τους είχαν δημευθεί.
Από το βιβλίο: Ηγουμένου Δαμασκηνού (Ορλόφσκι), ΑΓΙΟΙ ΚΑΤΑΔΙΚΟΙ. Ρώσοι ιερομάρτυρες και ομολογητές του 20ού αιώνα. Ιερά Μονή Παρακλήτου, Ωρωπός Αττικής 2014, σελ. 137.
