Πως η Γαλλία «διώχνει» τις θρησκείες από τα σχολεία με κοσμικό πρόσχημα
Μέσω ενός «Κοσμικού Χάρτη» που αναρτάται σε όλα τα γαλλικά σχολεία, η Κυβέρνηση της χώρας «κλείνει την πόρτα» σε όλες τις θρησκείες. Πόσο πιθανό είναι αυτό να αποτελέσει παράδειγμα για την Ευρώπη;
Λότσιος Ιωάννης
Η Γαλλική Κυβέρνηση έχει ανακοινώσει σχέδιο που καθορίζει την μαθητική συμπεριφορά μέσα στα δημόσια σχολεία, γνωστό ως «Κοσμικός Χάρτης».
Ο χάρτης αυτός θα υπάρχει σε εμφανές σημείο σε όλα τα δημόσια σχολεία της χώρας και θα υπενθυμίζει σε μαθητές και δασκάλους μια σειρά από κοσμικές αρχές που διέπουν την σχολική ζωή και επισημαίνουν όμως τον σαφή διαχωρισμό Κράτους και Εκκλησίας.
Παρά το γεγονός ότι αυτή η πρωτοβουλία έχει γίνει δεκτή με θετικά σχόλια από την γαλλική κοινωνία, πολλοί παρατηρητές αμφιβάλλουν αν και κατά πόσο η σοσιαλιστική Κυβέρνηση του François Hollande μπορεί να επιβάλλει πράγματι αυτές τις αρχές στα σχολεία.
Ο σκεπτικισμός αυτός πηγάζει από το γεγονός πως τα παιδιά που πιστεύουν στο Ισλάμ, αποτελούν μεγάλο μέρος από τα 10 εκατομμύρια μαθητές που έχει το γαλλικό δημόσιο εκπαιδευτικό σύστημα ενώ δεν περνά απαρατήρητο πως οι γονείς αυτών των παιδιών αποτελούν έναν καθόλου ευκαταφρόνητο αριθμό ψηφοφόρων.
Η Γαλλίδα υπουργός Παιδείας Vincent Peillon, σε συνέντευξη της στην εφημερίδα L’ Est Républicain τον προηγούμενο μήνα είχε δηλώσει ότι : «Ο χάρτης είναι μια υπενθύμιση της κοσμικής αρχής και πρέπει μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου να έχει αναρτηθεί σε όλα τα δημόσια σχολεία της χώρας».
Ανάμεσα στα άρθρα του «Κοσμικού Χάρτη» της γαλλικής Κυβέρνησης υπάρχουν τα εξής:
Το πρώτο τμήμα έχει τίτλο «η δημοκρατία είναι κοσμική». Στην παράγραφο 2 αναφέρεται ότι «η Γαλλία είναι μια δημοκρατική χώρα, αδιαίρετη, κοσμική και κοινωνική. Διασφαλίζει την ισότητα απέναντι στο νόμο σε όλους τους πολίτες και σέβεται όλες τις θρησκείες».
Σύμφωνα με το άρθρο 3: « Η κοσμική Δημοκρατία βασίζεται στο διαχωρισμό της θρησκείας και κράτους. Το κράτος είναι ουδέτερο όσον αφορά τις θρησκευτικές ή πνευματικές πεποιθήσεις. Δεν υπάρχει καμία επίσημη θρησκεία του κράτους».
Η παράγραφος 4 ορίζει ότι: «εκκοσμίκευση εγγυάται την ελευθερία της συνείδησης για όλους. Ο καθένας είναι ελεύθερος να πιστεύει ή να μην πιστεύει . Επιτρέπει την ελεύθερη έκφραση των πεποιθήσεών του , με σεβασμό των άλλων εντός των ορίων της δημόσιας τάξης».
Το δεύτερο τμήμα του χάρτη τιτλοφορείται: «Το σχολείο είναι κοσμικό» και «στοχεύει» στους μουσουλμάνους μαθητές που αρνούνται να παρακολουθήσουν μαθήματα όταν δεν συμφωνούν με αυτά που διδάσκουν οι καθηγητές.
Η παράγραφος 14 αναφέρει: «Τα μαθήματα είναι κοσμικά. Το σχολείο, εξασφαλίζει την ποικιλομορφία των κοσμοθεωριών, την έκταση της γνώσης και κανένα θέμα δεν αποκλείεται από την επιστημονική και εκπαιδευτική έρευνα».
Σύμφωνα με το άρθρο 15: « Κανένας μαθητής δεν μπορεί να επικαλεστεί τις θρησκευτικές ή πολιτικές πεποιθήσεις να αμφισβητήσει ή και να αποτρέψει έναν δάσκαλο από τη διδασκαλία ορισμένων τμημάτων του προγράμματος σπουδών».
Η παράγραφος 16 αναφέρει ότι: «η χρήση των εμφανή σύμβολων ή φορεμάτων από τους μαθητές, όπως επιτάσσει η θρησκεία τους απαγορεύεται στα δημόσια σχολεία.
Το κοσμικό σχολείο προσφέρει στους μαθητές τις προϋποθέσεις να δημιουργήσουν τη δική τους προσωπικότητα , να ασκούν την ελεύθερη βούλησή τους και να μάθουν σχετικά με την εθνικότητα τους. Τους προστατεύει από τον προσηλυτισμό και από κάθε πίεση που τους εμποδίζει να κάνουν τις δικές τους επιλογές».
Παρά το γεγονός πως μεγάλο μέρος της γαλλικής κοινής γνώμης συμφωνεί με το μέτρο, υπάρχουν κι εκείνοι που εκφράζουν φόβους για το κατά πόσον το μέτρο θα εφαρμοστεί.
Ο Γενικός Γραμματέας της γαλλικής Ένωσης Καθηγητών Philippe Tournier , δήλωσε στο Radio Europe 1 ότι, ενώ συμφωνεί με τις αρχές του Χάρτη έχει αμφιβολίες για την εφαρμογή τους στην καθημερινότητα.
«Το χειρότερο που θα μπορούσε να συμβεί είναι οι μαθητές να βλέπουν στα σχολεία τους έναν Χάρτη με αρχές καρφωμένο στον τοίχο και στην πραγματική ζωή να μην τηρείται τίποτα από αυτά που γράφει» σημείωσε χαρακτηριστικά.
Υπενθυμίζεται πως τα ιδιωτικά σχολεία στη Γαλλία, τα περισσότερα εκ των οποίων ανήκουν στην Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία, θεωρούνται πιο φιλελεύθερα από τα αντίστοιχα δημόσια. Στα ιδιωτικά το μάθημα των θρησκευτικών διδάσκεται υποχρεωτικά.
Δεν είναι πάντως λίγοι αυτοί που πιστεύουν πως ο Χάρτης αυτός αντίκειται στην γνωριμία των μαθητών με το χριστιανικό υπόβαθρο του ευρωπαϊκού πολιτισμού.
Ο Χριστιανισμός αποτελεί αναπόσπαστο στοιχείο της ιστορικής και της σύγχρονης ταυτότητα της Ευρώπης. Επίσης η ανυπαρξία του μαθήματος των θρησκευτικών από τα δημόσια σχολεία αφήνει αναπάντητα τα μεγάλα υπαρξιακά ερωτήματα που μπορεί να έχει ένας μαθητής και περισσότερο τους αφήνουν έκθετους σε κάθε είδους κοσμοθεωρία.
Αυτό το οποίο τελικά φοβούνται πολλοί στην Ευρώπη, είναι πως αυτές οι τακτικές απόχριστιανικοποιούν χώρες με βαθιές χριστιανικές ρίζες καταλήγοντας στο ερώτημα: «μήπως τελικά αυτές οι πρακτικές αποτελέσουν πρότυπο μίμησης»;