Τι είναι ο «μανδαϊσμός;»
Του Δημητρίου Λυκούδη, θεολόγου
Ο «μανδαϊσμός» είναι αίρεση ιουδαιογνωστικού χαρακτήρα. Ως όρος προέρχεται από τη λέξη «μανδαίος» και αυτή, με τη σειρά της, από το αραμαϊκό «Μανδά», που σημαίνει την κατοχή της γνώσης εξ αποκαλύψεως.
Ο «μανδαϊσμός», που σήμερα ευδοκιμεί κυρίως στο Ιράκ και οι οπαδοί του φέρουν τ᾿ όνομα «Σαββαίοι», αποτελεί ένα κράμα ιρανικών, συρογνωστικών και μεσοποταμιακών μυθολογικών στοιχείων.
Βασική αντίληψη στο «μανδαϊσμό» αποτελεί η δυαλιστική αντίθεση του επάνω κόσμου, όπου κυριαρχεί το φως και του κάτω κόσμου του σκότους. Αυτοί οι δύο κόσμοι συγκρούονται. Η «Μεγάλη Ζωή», η οποία είναι και η κύρια οντότητα του επάνω κόσμου, μάχεται με πλήθος δαιμόνων, που κυριαρχούν στον αντίστοιχο κάτω κόσμο.
Σε άμεσο παραλληλισμό με την καθημερινότητα του ανθρώπου, αυτή η διαμάχη, κατά τον «μανδαϊσμό», που συγκρούονται οι δύο κόσμοι, αυτός του φωτός και ο άλλος του σκότους, πραγματοποιείται και στον ψυχή του πιστού. Κύριος σκοπός του ανθρώπου είναι να λυτρωθεί από τη σύγκρουση αυτή. Και πώς λυτρώνεται ο οπαδός του «μανδαϊσμού;» Όταν η ψυχή απελευθερωθεί από το σώμα και επιστρέψει στον κόσμο του φωτός!
Ο «μανδαϊσμός» έχει ναούς, όπου εισέρχονται μόνο οι ιερείς, ιερατείο, τελετουργικό βαπτίσεως, μνημοσύνου (ταφή του νεκρού) και εορτών, μεταξύ των οποίων κυριαρχεί η αργία της Κυριακής.