Καί γιατί συνδυάζει αὐτή τή φαινομένη περαίωση τῆς ἑορτῆς μέ την αναχώρηση των μάγων; Ποιός σκέφτηκε τί εἶναι αὐτές οἱ προσωπικότητες καί τί ρόλο οὐσιαστικό παίζουν μές τή γιορτή; Ποιός ἔκανε μιά ὑπόθεση ἐργασίας λέγοντας ἄν δέν ὑπῆρχαν οἱ μάγοι στή γιορτή, εἶναι ὑπόθεση ἐργασίας, τί θά ἄλλαζε; Ἡ ἑρμηνευτική τῆς Ἐκκλησίας μας τό προσεγγίζει μέσα ἀπό τούς Πατέρες. Τί κάνουν οἱ μάγοι; Οἱ μάγοι πρῶτα – πρῶτα κάνουν μιά ἀπογύμνωση τοῦ συστήματος· τί σημαίνει αὐτό; Ἄν δέν ὑπῆρχαν οἱ μάγοι θά ἦταν ὅλα ἥσυχα καί καλά, θά γεννιόταν ὁ Χριστός, δέν θά μάθαινε τίποτε ὁ Ἡρώδης, δέν θά γινόταν διωγμός, δέν θά πέθαιναν τά νήπια, τά 14000 κι ὁ Χριστός θά γεννιόταν μέσα σέ μιά ἡσυχία.
Κι ἔρχονται αὐτοί οἱ μάγοι, σταλμένοι ἀπό τόν Θεό εἶναι, καί τό πρῶτο πού κάνουν, δύο πράγματα κάνουν, τό πρῶτο πού κάνουν εἶναι ν᾽ ἀπογυμνώσουν τό σύστημα· πῶς τό ἀπογυμνώνουν; Τό σύστημα, τό πολιτικό μέν ἀλλά καί τό τότε ἐνυπάρχον θρησκευτικό σύστημα, τό ἀπογυμνώνουν μέ μιά ἁπλή ἀληθινή λιτότητα· τολμοῦν νά ποῦν ποῦ εἶναι ὁ βασιλιάς πού γεννήθηκε. Γιά νά τό πεῖς αὐτό σέ ἕνα βασιλιά εἶναι πάρα πολύ τολμηρό κι ὅμως εἶναι αλήθεια, ἄρα γιά νά ἀπογυμνώσει τό σύστημα κάποιος πρέπει πρῶτα νά ἔχει μιά συγκλονιστική, λιτή ἀλλά ὄχι ἐγωιστική ἀλήθεια πάνω του. Καί πᾶνε καί ρωτοῦν αὐτό τό ἐρώτημα στόν Ἡρώδη. ῾Ο Ἡρώδης συγκλονίστηκε καί ὑποχρεωτικά, ὅπως ξέρετε, τούς βάζει νά πᾶνε ἐκεῖ νά προσκυνήσουν, ἀλλά πέρα ἀπό αὐτό πού εἶναι ἡ ἄγνοιά του, πού σημαίνει ἕνας βασιλιάς τῶν Ἰουδαίων, πού ἦταν μάλιστα στό χῶρο τῆς ἀποκαλύψεως τοῦ περιουσίου λαοῦ, δέν μπορεῖ νά ἀγνοεῖ τά ἐπερχόμενα τοῦ Ἰσραήλ. Τά ἀγνοεῖ τελείως καί ρωτάει τούς γραμματοεισαγωγεῖς του, τή λεγομένη, τότε, θρησκευτική ἡγεσία, ἡ ὁποία τό γνωρίζει ὅτι ἐν Βηθλεέμ γεννιέται, ἀλλά πού τό γνωρίζει δέν λέει τίποτα· ὅταν γίνεται μετά ἡ δολοφονία τῶν νηπίων φαίνεται πού δέν ἀντιδρᾶ καθόλου.
Τό σύστημα εἶναι ἀπογυμνωμένο μέσα ἀπό τήν παρουσία τῶν μάγων. Προσέξτε τά δύο τά στοιχεῖα πού σᾶς εἶπα· γνωρίζουν ἤ δέν γνωρίζουν τόν Χριστό, τόν ψάχνουν νά τόν βροῦν ἀλλά ὑποκριτικά τόν γνωρίζουν, εἶναι ἀπογυμνωμένοι ἀπό Χριστό καί ταυτόχρονα καί ἡ ἡγεσία αὐτή εἶναι ἀπογυμνωμένη ἀπό Χριστό καί δέν παρεμβαίνει στά δρώμενα ἀπό τήν πολιτική ἐξουσία. Εἶναι πολύ συγκλονιστικά μηνύματα, τά ὁποῖα βγαίνουν ἀπό τήν παρουσία τῶν μάγων. Πρῶτο λοιπόν εἶναι ἡ ἀπογύμνωση τοῦ συστήματος.
Μετά ἀπό αὐτό νά δοῦμε τούς μάγους μέσα ἀπό μιά ἄλλη προοπτική, πού προσθέτει στήν ἀπογύμνωση τοῦ συστήματος· πῶς τό κάνουν, γιατί τό κάνουν, τί προσωπικότητες εἶναι; Ὑπάρχει ἕνα τροπάριο, πού αὐτές τίς μέρες τό ἀκούσαμε δυό-τρεῖς φορές καί δέν ξέρω πόσοι στάθηκαν θεολογικά νά ἀναλύσουν πάνω σέ αὐτό τό τροπάριο τούς μάγους, γιατί εἶναι ἀποτέλεσμα καί ἀπαύγασμα κι αὐτό τῆς πατερικῆς Θεολογίας γιά τούς μάγους. Λέει τό τροπάριο, μέ λίγες λέξεις τό λέω, «μάγοι Περσῶν βασιλεῖς ἐπιγνῶντες σαφῶς». Μάγοι Περσῶν βασιλεῖς, μιά ξένη χώρα, ἐκφράζει τό ξένο, κι εἶναι βασιλεῖς· τί βασιλεῖς εἶναι; Ποιός ξέρει τό βιογραφικό [τους] σημείωμα; Γιατί τούς λέει τό τροπάριο βασιλεῖς; Εἶναι βασιλιάδες ἤ ὑποκρίνεται τό τροπάριο; Τό ἀπαντοῦν οἱ Πατέρες, οἱ μελωδοί, οἱ ὁποῖοι συνθέτουν βάσει τῆς πατερικῆς Θεολογίας. Ἔχουν ἡγεμονικό λένε, γνωρίζουν, ξέρουν τί κάνουν· γιά νά ἔχεις ἡγεμονικό πρέπει νά ἔχεις καθαρό μυαλό καί μέ τή Χάρη τοῦ Θεοῦ μέσα ἀπό τήν προσωπική τους ἄσκηση πού ἔκαναν, στόν τόπο πού ἦταν πού δέν γνώριζαν Χριστό, ἀλλά ἐπειδή εἶχαν μέσα τους σπερματικό λόγο καί εὐλάβεια βαθύτατη ἀποκτοῦν αὐτή τή δυνατότητα νά γίνονται βασιλεῖς, νά ἀποκτοῦν ἡγεμονικό λόγο καί λένε οἱ Πατέρες πόσο μᾶλλον ἐμεῖς πού ζοῦμε στήν Ἐκκλησία, γνωρίζουμε τά δρώμενα, πρέπει νά ἔχουμε ἡγεμονικό λόγο καί νά εἴμαστε βασιλεῖς. Νά λοιπόν, αὐτοί οἱ ξένοι, οἱ παράξενοι πού δέν ξέρουν τίποτα γιά Χριστό ἀλλά ἔχουν ἕναν σπερματικό λόγο, μέσα ἀπό τούς τόπους πού εἶναι, στέλνουν μήνυμα καί συγκλονίζουν καί ἀπογυμνώνουν τόν καθεστηκότα, τόν καθιερωμένο, τό συστηματικό Ἰσραήλ πού ξέρει τόν Θεό του καί τόν ἀπογυμνώνει, τόν τινάζει [τόν Ἰσραήλ] στόν ἀέρα.
Τά μηνύματα εἶναι συγκλονιστικά, προσέξτε καί δέν εἶναι ἄσχετα μέ τή μόνιμη ρήση τῶν προφητῶν ὅτι «τήν ἐπισκοπήν αὐτοῦ λάβοι ἕτερος». Αὐτό ἰσχύει γιά ὅλους μας. Πρῶτο λοιπόν εἶναι βασιλεῖς καί ἐπιγνῶντες σαφῶς. Προσέξτε «ἐπιγνῶντες» εἶναι μιά επίγνωση, εἶναι μιά γνώση ἀλλά «ἐπί», ἔχουν ἕναν φωτισμό, ἡ Χάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος πάει ὅπου θέλει, καί ἐπιγνῶντες σαφῶς, εἶναι σαφέστατο αὐτό τό μήνυμα πού παίρνουν ὅτι ὑπάρχει οὐράνιος Βασιλεύς, καί πᾶνε νά τόν προσκυνήσουν. Ὄχι μόνο, λοιπόν, ἀπογυμνώνουν τό σύστημα εἶναι καί εὐλαβεῖς προσκυνητές.
Εὐλαβεῖς προσκυνητές, δέν φωνάζουν, δέν φωνασκοῦν, εἶναι ἀληθινοί, δέν προβάλλονται, δέν ἔχουν καμία ἀπαίτηση κανείς νά τούς καταλάβει ἀλλά εἶναι εὐλαβεῖς προσκυνητές, ὅπως μετά, μέσα σέ αὐτό τό χῶρο τῆς Γεννήσεως, εὐλαβεῖς προσκυνητές γίνονται καί οἱ ποιμένες, ἄγνωστες προσωπικότητες καί ὅπως εὐλαβής προσκυνητής, σιωπηλός προσκυνητής, εἶναι καί ὁ Ἰωσήφ ὁ Μνήστωρ. Εἶναι ὁ χῶρος τῶν εὐλαβῶν προσκυνητῶν πού πιά μέ τόν τρόπο τους ὁ καθένας συγκλονίζει καί ἀπογυμνώνει τό σύστημα· τό ὁποιοδήποτε σύστημα πού ξέρει, δέν ξέρει τόν Χριστό, πού φωνάζει γιά τόν Χριστό καί κόπτεται γιά τόν Χριστό ἀλλά ἄν δέν ἔχει αὐτή τή δυνατότητα τῆς λιτότητας, τῆς ἀλήθειας, τοῦ νά μπορεῖ νά προσκυνήσει πραγματικά τόν Χριστό, τότε δέν κάνει τίποτε· καί μέσα σέ αὐτή τήν ἰσορροπία, ὅλα ἐκεῖνα τά κείμενα περί τῆς φυγῆς τοῦ Ἰησοῦ, περί τῆς ἐπανόδου ἀπό τήν Αἴγυπτο μέσα σέ μιά σιωπηλή πορεία καί πάλι τοῦ ἴδιου τοῦ ἤθους. Ἡ σιωπή ἡ ὁποία, ὅμως, εἶναι μιά βαθιά κίνηση ἀλλαγῆς καί ξεγυμνώματος τοῦ συστήματος πού κάποτε φτάνει σέ ἕνα ἀποκορύφωμα.
Δέν ξέρω πόσα χρόνια προετοιμάστηκαν οἱ μάγοι γιά νά μποροῦν νά επιγνώσουν αὐτόν τόν ἀληθινό Θεό καί νά τόν προσκυνήσουν· σίγουρα πολλά, σίγουρα εἶχαν πολλή νήψη, κάθαρση πάνω τους καί τούς ἀκούμπησε ὁ Θεός. Πόσα χρόνια χρειάστηκε ὁ Ἰωσήφ γιά νά καταλάβει αὐτό πού ἔγινε; Μέ ἀλλεπάλληλα ὁράματα τόν καθοδηγεῖ ὁ Θεός, ὁ ὁποῖος [Ἰωσήφ] ἀρνεῖτο οὐσιαστικά αὐτό πού γινόταν. Πόσα χρόνια χρειάστηκε ὁ Χριστός σιωπηλά νά μείνει σ᾽ ἐκείνη τήν πόλη, στή Ναζαρέτ, γιά νά δείξει τό ἔργο Του; Τριάντα χρόνια· κι ὅλα αὐτά ἕνα μήνυμα στέλνουν : ἡ σιωπή, ἡ ἀληθινή σιωπή, πού ἀπογυμνώνει καί τό σύστημα καί καταλήγει σέ μιά ἱστορία, νά γίνουμε εὐλαβεῖς προσκυνητές.
Ἀναχωρησάντων τῶν μάγων. Οἱ μάγοι πάντοτε φεύγουν, δηλαδή οἱ σιωπηλοί ἄνθρωποι πού φαίνεται πώς δέν ὑπάρχουν ἀλλά δέν φεύγουν [καί] ταυτόχρονα τό ἔργο τό ἐπιτελοῦν, πού εἶναι ἔργο ἀπαραίτητο γιά τήν καθημερινότητα τῆς ζωῆς μας.
Ἡ σιωπηλή, πραγματική, ἐν παρρησίᾳ ζωή πού μπορεῖ νά ἀπογυμνώσει ὁποιοδήποτε σύστημα ἄθεο, πού μιλάει γιά Θεό ἤ δέν μιλάει γιά Θεό ἀλλά δέν μπορεῖ νά τόν προσκυνήσει καί νά τόν προσκυνήσει σημαίνει νά ὑπακούει σέ Αὐτόν, νά ταχθεῖ σέ Αὐτόν καί νά κάνει αὐτό πού θέλει Αὐτός. Αὐτό σημαίνει προσκυνῶ, αὐτό σημαίνει καί γιά μᾶς.
Δέν πιστεύω μέσα ἀπό τίς καρδιές μας σήμερα, μιά μέρα μετά τά Χριστούγεννα νά ἀναχώρησαν οἱ μάγοι; Δέν πιστεύω νά ζοῦμε τήν ἴδια τραγωδία, νά μήν μποροῦμε νά προσκυνήσουμε τόν Χριστό ὄχι ὡς ἄνομοι προσκυνητές, ἐξωτερικοί, ἀλλά ὡς βαθεῖς προσκυνητές καί βασιλεῖς ἐπιγνῶντες σαφῶς αὐτούς πού εἶναι, καί νά μποροῦμε στήν πράξη, τήν καθημερινή τῆς ζωῆς μας, νά Τόν προσκυνήσουμε τελοῦντες τά ἐξ Αὐτοῦ ἀπαιτούμενα σέ μιά καθημερινή πράξη ζωῆς.
Ἀναχωρησάντων τῶν μάγων. Τί κρίμα θά ἔλεγε ἕνα παιδάκι πού θά ἄκουγε τό παραμύθι· εὐτυχῶς λέω ἐγώ πού δέν τό θεωρῶ παραμύθι, εὐτυχῶς οἱ μάγοι πάντοτε φαίνονται ὅτι ἀναχωροῦν ἀλλά ὑπάρχουν.
Μποροῦμε κάτι τέτοιο νά γίνουμε; Νά γίνουμε κι αὐτοί πού σπάζουν καί ἀπογυμνώνουν τό σύστημα καί ταυτόχρονα [νά] εἴμαστε καθημερινοί εὐλαβεῖς προσκυνητές;
Πρωτοπρεσβύτερος Κωνσταντίνος Στρατηγόπουλος
Πηγή: Μητρόπολη Γλυφάδας