Μια εισήγηση που όπως φαίνεται θα κρίνει πολλά, αλλά και που με βάσει τις πληροφορίες που διαρρέουν έως αυτή την ώρα δεν έχει αποφασιστεί ακόμα το τελικό περιεχόμενό της. Αν και υπάρχουν τρία σενάρια που κεντρίζουν το ενδιαφέρον.
Το πρώτο θέλει τον Μακαριώτατο να έχει κρυμμένα ως άλλους άσσους στο μανίκι του, τέτοια στοιχεία, τα οποία άμα τη εμφανίσει τους θα κάψουν κάθε πιθανή αντίδραση και θα στέψουν με επιτυχία τη συμφωνία.
Το δεύτερο κινείται σε λίγο πιο διαλλακτικές γραμμές και θέλει τον Αρχιεπίσκοπο, αφού ακούσει προσεκτικά τους αντιδρώντες Ιεράρχες να συγκροτεί μια επιτροπή, η οποία θα διαπραγματευτεί εκ νέου τη συμφωνία και τα «αγκάθια» αυτής με την Κυβέρνηση.
Όσο για το τρίτο, το οποίο είναι ενδεχομένως και το λιγότερο πιθανό, θέλει τον Αρχιεπίσκοπο να…στέλνει το θέμα στις καλένδες και να… αφήνει την ιστορία να τον δικαιώσει, αν η πλειοψηφία των Ιεραρχών αποφασίσει ότι τάσσεται ξεκάθαρα ενάντια στη συμφωνία.
Το σίγουρο αυτή τη στιγμή είναι ότι οι ευαίσθητες… ιερές συμμαχίες που διαμορφώνονται , είναι άκρως ευμετάβλητες και το πιθανότερο είναι ότι θα αλλάζουν μέχρι την τελευταία στιγμή. Γιατί να λέγεται ότι 30 από τους 82 της Ιεραρχίας έχουν εκφράσει κάθετα την αντίθεσή τους στο συμφωνία, ωστόσο μόλις επτά, οι Δημητριάδος, Μεσσηνίας, Καλαβρύτων, Θεσσαλονίκης, Πειραιώς, Δράμας και Σιατίστης έχουν ανοιχτά εκφράσει την εναντίωσή τους, σημειώνοντας τονίζοντας μάλιστα κάποιοι εξ’ αυτων την πεποίθησή τους ότι η συφμωνία δε θα περάσει από την Ιεραρχία.
Από την άλλη πλευρά τέσσερις Μητροπολίτες, Ιωαννίνων, Πατρών, Κηφισίας και Αλεξανδρουπόλεως έχουν ανοιχτά δηλώσει τη στήριξή τους στον Αρχιεπίσκοπο, ενώ δεν πρέπει κανείς να παραβλέπει το γεγονός ότι 22 Μητροπόλεις έχουν ήδη ενταχθεί στο πρόγραμμα καταγραφής των περιουσιακών τους στοιχείων.
Ξεκάθαρη θέση ενάντια στη συμφωνία έχουν ήδη πάρει οι Μητροπολίτες:
Δημητριάδος Ιγνάτιος: Είναι η βιαιότερη αλλαγή εργασιακών σχέσεων στην ιστορία του Ελληνικού κράτους
Δράμας Παύλος: Αγωνιώ για τους κληρικούς μας
Καλαβρύτων Αμβρόσιος: Η Ορθοδοξία πουλήθηκε- Πετάνε τον κλήρο στα σκουπίδια
Θεσσαλονίκης Άνθιμος: «Διχαστική» και «Εθνική αυτοκτονία» η συμφωνία, προχώρησε δε και στην εκτίμηση ότι δε θα εγκριθεί από την Ιεραρχία.
Μητροπολίτης Μεσσηνίας Χρυσόστομος: Κυβέρνηση και Ιεράρχες παίζουν μπιλιάρδο στις πλάτες των Κληρικών
Πειραιώς Σεραφείμ: Οι εκκλησίες θα γίνουν ιδιωτικές εταιρείες
Σιατίστης παύλος : Το κράτος είναι αναξιόπιστο και κομπλεξικό έναντι της Εκκλησίας», κι επομένως «δεν μπορεί να υπάρξει εμπιστοσύνη».
Μητρόπολη Διδυμότειχου: Στο πλαίσιο της Ιερατικής τους Σύναξης, παρουσία του Μητροπολίτη τους Δαμασκηνού «κάλεσαν» την Ιεραρχία να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων, να απορρίψει τη συγκεκριμένη πρόταση «συμφωνίας» δίνοντας συγχρόνως την δυνατότητα να ακουστούν και οι θέσεις του Ιερού Κλήρου, κατά τις εργασίες της προσεχούς Συνόδου της Ιεραρχίας
Κυδωνίας Δαμασκηνός: Θεώρησαν τους Κρήτες πολίτες β’ κατηγορίας. Είναι απαράδεκτη η στάση της και απαράδεκτες όλες οι κινήσεις που έκαναν».
Χίου Μάρκος: Με αναφορά στο 3ο Κεφάλαιο του κατά Μάρκον Ευαγγέλιο, όπου ο Ιησούς θεραπεύει το παράλυτο χέρι ενός ανθρώπου που σύμφωνα με την παράδοση ήταν ένας από αυτούς, που στην αυλή του Αρχιερέα τον χτύπησε στο μάγουλο με το θεραπευμένο από το Χριστό χέρι, παρομοίασε τη στάση της Ελληνικής Πολιτείας στην Εκκλησία ο Μητροπολίτης Χίου κ. Μάρκος: «Ετσι συμπεριφέρεται η Ελληνική Πολιτεία απέναντι στην Εκκλησία, χάρη στην οποία οφείλει την ταυτότητα και την ελευθερία της».
Στο ίδιος αιχμηρό πνεύμα ήταν και ο ιερέας Γεώργιος Κωνσταντίνου, εκπροσωπώντας το Σύνδεσμο Κληρικών Χίου, χαρακτήρισε τον κ. Ιερώνυμο ως Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και όχι… πάσης Ελλάδος, καλώντας τον να αποχωρήσει αν λόγω ηλικίας δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις συγκεκριμένες απαιτήσεις .
Ανοιχτά υπέρ της συμφωνίας και του Αρχιεπισκόπου έχουν ταχθεί:
Ιωαννίνων Μάξιμος: Μιλώντας στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων του ΑΝΤ1, προσπάθησε να καθησυχάσει τους ιερείς, οι οποίοι αγωνιούν, σημειώνοντας ότι «οι ιερείς είναι τα χέρια μας και τα πόδια των Μητροπολιτών, δεν θέλουμε να τους κάνουμε κακό…». Μάλιστα, δεν δίστασε δύο μόλις 24ωρα από τη Σύνοδο της Ιεραρχίας να ανοίξει… πυρ εναντίον των Μητροπολιτών Δημητριάδος και Μεσσηνίας με τη χαρακτηριστική φράση: «είχαμε τους εργατοπατέρες, τώρα έχουμε και τους παπαδοπατέρες».
Πατρών Χρυσόστομος: Είναι μια πρόθεσις και έχουν κατατεθεί προτάσεις. Η Ιεραρχία της Εκκλησίας της Ελλάδος θα συγκληθεί, θα συζητηθεί το θέμα και ανάλογα θα προβούμε σε δηλώσεις.Η δική μου η άποψη είναι ότι πρώτα απ΄όλα πρέπει να διασφαλίσουμε τους ιερείς μας, γιατί αυτοί είναι οι ήρωες που αγωνίζονται. Προς τα κει κινείται και ο Αρχιεπίσκοπος και πιστεύω ότι προς τα κει θα κινηθεί και η Ιερά Σύνοδος. Να γνωρίζει ο λαός ότι η Εκκλησία αγωνίζεται για το λαό. Πρόκειται για μια πρόθεση, κατατέθηκαν προτάσεις και θα αποφασίσει ο κλήρος.
Κηφισίας Κύριλλος: Με μια παραινετική επιστολή του σε … πατρικό ύφος, αναφορικά με το θέμα της μισθοδοσίας του κλήρου, ο Σεβασμιώτατος διαβεβαιώνει τους ιερείς ότι «ο Αρχιεπίσκοπος και ολόκληρη η Ιεραρχία θα λάβουν τις δέουσες αποφάσεις για την πλήρη εξασφάλιση των μισθολογικών και ασφαλιστικών τους δικαιωμάτων.
Αλεξανδουπόλεως Άνθιμος: Ο Αρχιεπίσκοπος και η Ιεραρχία θα εξασφαλίσουν τους μισθούς των ιερέων. Είναι αδιανόητο να μην μισθοδοτείται ο κλήρος μετά από όσα πήρε η Πολιτεία από την Εκκλησία.
Οι ουδέτεροι Μητροπολίτες και οι…προβληματισμένοι:
Νέας Κρήνης και Καλαμαριάς Ιουστίνος: Μιλώντας στην πρωινή ενημερωτική εκπομπή του ΑΝΤ1, «Καλημέρα Ελλάδα», τόνισε ότι η συμφωνία Τσίπρα – Ιερώνυμου, είναι ανησυχητική και ήρθε άκομψα στο προσκήνιο, προκαλώντας έκπληξη στους ιερείς. Συμπλήρωσε δε πως τόσο το χρονικό σημείο που επελέγη για να παρουσιαστεί, αλλά και το περιεχόμενο της συμφωνίας, «μπάζει» από παντού. Ωστόσο, έσπευσε να συμπληρώσει ότι η επίμαχη συμφωνία έχει και θετικά στοιχεία τα οποία θα πρέπει να συζητηθούν.
Δωδώνης Χρυσόστομος : Σχέδιο προς συζήτηση υπάρχει. Θα τα πούμε μετά την Ιεραρχία. Εύχομαι να επικρατήσει το καλύτερο για το συμφέρον του λαού.
Κεφαλληνίας Δημήτριος: Μεριμνούμε όλοι και πρώτος ο Μακαριώτατος για το καλό του κλήρου, του λαού και του έθνους. Στην Ιερά Σύνοδο θα γίνουν εισηγήσεις. Δεν πρέπει να προκαταλαμβάνουμε τις αποφάσεις της Ιεραρχίας.
Ν.Ιωνίας Γαβριήλ: Συμφωνία δεν υπάρχει, είναι ένα προτεινόμενο κείμενο. Θα τα πούμε αυτά στην Ιεραρχία.
Ναυπάκτου Ιερόθεος: Θεωρώ ότι τα θέματα αυτά είναι σοβαρά και δεν πρέπει να αντιμετωπίζονται ιδεολογικά και χάριν εντυπωσιασμού. Η Ιεραρχία της Εκκλησίας της Ελλάδος που θα συγκληθεί θα αναλάβει μεγάλη ευθύνη έναντι της ιστορίας. Ζούμε ιστορικές στιγμές.
Φθιώτιδος Νικόλαος: Θα το μελετήσουμε την Παρασκευή, ό,τι αποφασίσει η Ιεραρχία. Εγώ ξέρω τί θα αποφασίσει, επειδή έχω ακούσει τους κληρικούς. Φαίνεται ότι υπάρχει μεγάλος προβληματισμός στον ιερό κλήρο. Τάσσομαι στο πλευρό των ιερέων αναφανδόν.
Νέας Σμύρνης Συμεών: Σε δηλώσεις του στην πρωινή ενημερωτική εκπομπή Ώρα Ελλάδος 7, του τηλεοπτικού σταθμού OPEN, εμφανίστηκε προβληματισμένος δηλώνοντας μεταξύ άλλων ότι τείνει να δημιουργηθεί χάσμα μεταξύ ιεραρχίας και κληρικών, ωστόσο τόνισε παράλληλα ότι είναι επικίνδυνο να διατυπώσει κρίσεις.
Προβληματισμός και στο Φανάρι – Αγκάθι και
Την ίδια στιγμή, το Οικουμενικό Πατριαρχείο παραμένει ενοχλημένο παρά τις «εξηγήσεις» που έδωσε ο υπουργός Παιδείας Κώστας Γαβρόγλου στον Πατριάρχη Βαρθολομαίο. Η ενόχλησή του έγκειται στο ότι έγιναν οι ανακοινώσεις για ένα τόσο κρίσιμο ζήτημα, χωρίς να έχει ενημερωθεί το Φανάρι.
Πηγές αναφέρουν ότι ο Πατριάρχης θεωρεί πως εκτός από τις περιοχές της Κρήτης και της Δωδεκανήσου, που υπάγονται απευθείας στο Φανάρι, το Πατριαρχείο θα πρέπει να έχει λόγο και για αυτές των Νέων Χωρών.
Ένα σοβαρό ακόμα ζήτημα το οποίο απασχολεί το Πατριαρχείο είναι αυτό της μισθοδοσίας κληρικών από την Ελλάδα οι οποίοι υπηρετούν στο εξωτερικό, σε κοινότητες της ελληνικής ομογένειας, πολλοί εκ των οποίων ανήκουν μεν σε Μητροπόλεις της Ελλάδας, αλλά υπηρετούν αποσπασμένοι σε χώρες της Ευρώπης, στην Αμερική και σε άλλες περιοχές του πλανήτη.
Η Σύνοδος του Οικουμενικού Πατριαρχείου θα συνεδριάσει 27-29 Νοεμβρίου και πιθανότατα να τοποθετηθεί επί της συμφωνίας.
Προανάκρουσμα της στάσης του Φαναριού, θεωρείται η έντονη η αντίδραση και από την πλευρά της Εκκλησίας της Κρήτης η οποία δηλώνει αντίθετη με την προτεινόμενη αλλαγή για το καθεστώς μισθοδοσίας των κληρικών. Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε στις δηλώσεις του και ο Ιεραπύτνης Κύριλλος χαρακτηρίζοντας τη συμφωνία: «Πειραματισμός με ολέθριες συνέπειες».
Φωτογραφία αρχείου Χρήστος Μπόνης