Dogma

Εκτρώσεις: Ιατρική, νομική καΙ πνευματική θεώρηση

Ἡ ζωή ἑνός ἀνθρώπου ἀρχίζει ἀπό τή στιγμή τῆς σύλληψής του, τῆς ἕνωσης δηλαδή ἑνός ὠαρίου μέ ἕνα σπερ­ματοζωάριο καί τή δημιουργία τοῦ πρώτου κυττάρου πού ὀνομάζεται ζυγωτό. Αὐτό μπορεῖ νά συμβεῖ εἴτε invivo (μέσα στό σῶμα τῆς γυναίκας) εἴτε invitro (στό ἐργαστήριο) στά πλαίσια μίας ἐξωσωματικῆς γονιμοποίη­σης (invitrofertilization, I.V.F.).

Ἀπό τή στιγμή ἐκείνη ἀρχίζει μία θαυμαστή διαδικασία, ἡ διαδικασία τῆς ἐξέλιξης. Ἐξέλιξη ἐν προκει­μένῳ, σημαίνει ὅτι τό ἀρχικό κύτταρο, τό ζυ­γωτό, ἀρχίζει νά πολλαπλασιάζεται ταχύτατα καί τά κύτταρα πού προκύπτουν νά διαφορο­ποιοῦνται καί νά ἐξειδικεύονται, ὥστε νά δη­μιουργοῦνται τά διάφορα κύτταρα, ἱστοί καί ὄργανα τοῦ νέου ἀνθρώπου.

Ἡ ἐξέλιξη λοιπόν ἀρχίζει τή στιγμή τῆς σύλληψης καί τελειώνει τή στιγμή τοῦ θανά­του τοῦ ἀνθρώπου ὅποτε αὐτός ἐπισυμβεῖ. Εἶναι σημαντικό νά τονιστεῖ ὅτι ἐνῶ δίνουμε διάφορα ὀνόματα στό ἀνθρώπινο ὄν ἀνάλο­γα μέ τή φάση ἐξέλιξής του, ὅπως ζυγωτό, βλαστοκύστη, ἔμβρυο, νεογνό, παιδί, ἔφηβος, ἐνήλικας, ἡ ἐξέλιξη δέν εἶναι κάτι τό στατικό, ἀλλά εἶναι μία συνεχής-δυναμική διαδικα­σία. Ἔτσι κανείς δέν μπορεῖ νά ἰσχυριστεῖ μέ ἐπιστημονική τεκμηρίωση ὅτι ὁ ἔφηβος εἶναι ἄνθρωπος ἐνῶ τό ἔμβρυο ὄχι.

Ἔκτρωση ἤ ἄμβλωση θεωρεῖται ἡ διακο­πή τῆς διαδικασίας τῆς ἐξέλιξης, δηλαδή τῆς ζωῆς ἑνός ἐμβρύου σέ ὁποιαδήποτε φάση τῆς ζωῆς του ἀπό τή στιγμή τῆς γονιμοποίησής του μέχρι τή στιγμή τῆς γέννησής του ἀπό τή μητέ­ρα. Ἀνάλογα μέ τήν ἡλικία τοῦ ἐμβρύου χρη­σιμοποιοῦνται διάφοροι τρόποι καί τεχνικές.

Α) Ἔμβρυα πού ἔχουν δημιουργηθεῖ invitro στά πλαίσια μίας I.V.F. καί δέν ἔχουν ἐμφυτευθεῖ στή μήτρα τῆς γυναίκας, γιά διά­φορους λόγους, μπορεῖ ἁπλῶς νά πεταχτοῦν στά σκουπίδια ἤ νά ἀφεθοῦν νά πεθάνουν στή βαθειά κατάψυξη ἑνός ψυγείου.

Β) Ἡ χρήση τοῦ «χαπιοῦ τῆς ἑπόμενης μέρας» (λαμβάνεται ἀπό τή γυναίκα ἀμέσως μετά τή σεξουαλική ἐπαφή) λειτουργεῖ μέ τρό­πο ὥστε τό ἔμβρυο, πού πιθανό νά δημιουργή­θηκε, νά μήν μπορεῖ νά ἐμφυτευθεῖ στή μήτρα καί κατ’ ἐπέκταση νά ἀποβληθεῖ. Μέ παρόμοιο τρόπο λειτουργοῦν ἐνδομήτρια σπειράματα. Γ) Συνηθέστερος τρόπος ἔκτρωσης σήμε- ρα εἶναι ἡ χρησιμοποίηση φαρμάκων, πού θα- νατώνουν εἴτε ἄμεσα εἴτε ἔμμεσα τό ἔμβρυο (καταστρέφοντας τόν πλακοῦντα), τό ὁποῖο ἀκολούθως ἀποβάλλεται μέ τή χρήση δεύτε- ρου φαρμάκου. Δ) Σέ περιπτώσεις πιό προχωρημένης ἐγκυμοσύνης μπορεῖ νά γίνει ἐπεμβατική ἀφαίρεση τοῦ ἐμβρύου ὅπως π.χ. τεμαχίζοντάς το καί ἀναρροφώντάς το μέ τή βοήθεια ἀντλίας κενοῦ εἴτε ἀκόμα ἀφαιρώντάς το ἀπό τή μή- τρα μετά ἀπό καισσαρική τομή. Βέβαια μία τέτοια πράξη, μερικές φορές ἔρχεται σέ ἀντίθεση μέ τούς νόμους τῆς πολι- τείας. Πάντοτε ὅμως ἔρχεται σέ ἀντίθεση μέ τό νόμο τῆς βιολογίας καί τόν νόμο τῆς ἠθικῆς. Ἡ ἔκτρωση, νομικά, ἀπαγορεύεται ἐκτός ἐξαιρέσεων ὅπως π.χ. στίς περιπτώσεις κατά τίς ὁποῖες κινδυνεύει ἡ ὑγεία καί ἡ ζωή τῆς μητέρας ἤ τό ἔμβρυο δέν εἶναι ὑγιές ἤ θά πάσχει ἀπό κάποια σοβαρή κληρονομική νόσο κ.τ.λ. Ἔστω ὅμως καί ἐάν σύμφωνα μέ τούς ἀνθρώπινους νόμους ἡ ἔκτρωση ἐπιτρέπεται, ἐν τούτοις, δημιουργοῦνται σοβαρά προβλήματα στήν ὑγεία τῆς γυναίκας. Μερικές ἀπό τίς ἐπιπτώσεις στή σωματική ὑγεία τῆς γυναίκας μπορεῖ νά εἶναι σοβαρή μόλυνση, ἀκόμα καί σηψαιμία, βαρειά αἱμορραγία, πού μπορεῖ νά ἔχει σάν ἀποτέλεσμα τήν ἀνάγκη ἀφαίρεσης τῆς μήτρας ἤ καί τό θάνατο, τή διάτρηση τῆς μήτρας, ἐνδομητρίωση, διαταραχή στή γονιμότητα, συμφύσεις στή μήτρα, αὐξημένη συχνότητα ἐμφάνισης καρκίνου τοῦ μαστοῦ ἤ τῶν ὠοθηκῶν κ.τ.λ. Ὅσον ἀφορᾶ τήν ἐπίδραση στήν ψυχική σφαίρα τῆς γυναίκας μπορεῖ νά ἐμφανιστεῖ τό μετεκτρωτικό σύνδρομο, τό ὁποῖο ἐκτός τῶν ἄλλων περιλαμβάνει τάσεις αὐτοκαταστροφῆς, κατάθλιψη, διαταραχές στίς διαπροσωπικές σχέσεις, τάσεις ἀπομόνω- σης, αὐτοκτονίας κ.τ.λ. Οἱ ἐκτρώσεις ἀπαγορεύονται γενικά ἀπό ὅλες τίς θρησκεῖες. Τιμωροῦνται μάλιστα πολύ αὐστηρά. Τοῦτο ὠφείλεται στήν ἰδιαί­τερη ἠθική ἀξία πού δίνουν στό ἔμβρυο καί εἰδικότερα στόν ἄνθρωπο.

Ἡ ὀρθόδοξη ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ μας διδάσκει ὅτι ἡ στιγμή τῆς δημιουργίας τοῦ ἀνθρώπου εἶναι ἡ στιγμή τῆς γονιμοποίησης. Ἀπό τή στιγμή αὐτή δημιουργεῖται ἕνας νέος ἄνθρωπος μέ ψυχή καί σῶμα, πού ἔχει κληθεῖ νά ζήσει στή γῆ, «προσωρινά», ὥστε ἀγωνιζόμε­νος πνευματικά νά γνωρίσει ἐμπειρικά τόν Θεό, νά γίνει κατοικητήριο τῆς Παναγίας Τριάδος, νά ἁγιαστεῖ καί νά θεωθεῖ κατά χάριν, ὥστε νά ζήσει αἰώνια στή βασιλεία τοῦ Πατρός καί τοῦ Υἱοῦ καί τοῦ ἁγίου Πνεύματος. Ὁ κάθε ἄνθρω­πος λοιπόν εἶναι μία, μοναδική καί ἀνεπανάλη­πτη εἰκόνα τοῦ Θεοῦ, πού ἀξίζει περισσότερο ἀπό ὅλο τόν κόσμο καί γιά τήν ὁποία ὁ Χριστός ἔγινε ἄνθρωπος, σταυρώθηκε καί ἀνέστη· εἶναι προικισμένος μέ τό λογικό καί τήν ἐλευθερία, ὥστε νά πετύχει τόν σκοπό του. Ἑπομένως ἡ ὀρθόδοξη Ἐκκλησία θεωρεῖ ἀδιανόητη κάθε ἐνέργεια, πού ἔχει σκοπό τή διακοπή τῆς ζωῆς ὁποιουδήποτε ἀνθρώπου σέ ὁποιαδήποτε φάση τῆς ζωῆς του, ἔστω καί ἐλάχιστα λεπτά μετά τή σύλληψή του καί ἀνεξάρτητα ἀπό τήν κατάστα­ση τῆς σωματικῆς ἤ πνευματικῆς του ὑγείας.

Ἡ ἔκτρωση εἶναι μία πράξη πού ἀντιστρα­τεύεται τή συνείδηση τοῦ ἀνθρώπου, τόν νόμο δηλαδή τοῦ Θεοῦ, πού εἶναι ἐντυπωμένος στό βάθος τῆς ψυχῆς τοῦ κάθε ἀνθρώπου. Γι’ αὐτό, ἡ παραβίασή της μέ τήν ἔκτρωση, δημιουργεῖ στόν ἄνθρωπο βαθειά αἰσθήματα ἐνοχῆς, τά ὁποία εἴτε θά τόν ὁδηγήσουν στή μετάνοια καί τήν ἀποδοχή τῆς θεραπευτικῆς ἀγωγῆς τῆς Ἐκκλησίας (ἐξομολόγηση καί λοιπά μυστή­ρια), ὥστε νά ἀποκαταστήσει τή σχέση του μέ τόν Θεό Πατέρα καί νά πετύχει τή σωτηρία του, εἴτε θά τόν ὁδηγήσει σέ διάφορες ψυχοπα­θολογικές καταστάσεις καί βεβαίως στήν ἀπώ­λεια τῆς σωτηρίας του.

Πρωτοπρεσβύτερου Γεώργιου Ζήνωνος, Παιδίατρου, Ἐφημέριου Ἱεροῦ Ναοῦ,Πάντων τῶν Ἁγίων Ἀναργύρων, τοῦ Γενικοῦ Νοσοκομείου Λευκωσίας.