Οι διαιρέσεις των χριστιανών για σημαντικές ή ασήμαντες δογματικές και άλλες διαφορές, οι θεολογικοί ακροβατισμοί κάποιων και η θρησκευτική χλιαρότητα άλλων έχουν φέρει ρήξη, απομάκρυνση, έως και έχθρα. Καταφέραμε ο καθένας να έχει δικό του δρόμο, άσχετα αν στο τέλος βιώνει γκρεμό και απώλεια. Διαχρονικά παραποιήθηκε και λησμονήθηκε η περί ενότητας αποστολική συμβουλή και γεννήθηκαν οι αιρέσεις από την μία και ο ζηλωτισμός από την άλλη. Είναι και τα δύο επιζήμια και βλαβερά για την ψυχή πνευματικά άκρα.
Η πίστη φαίνεται ως έννοια απλή και αφηρημένη, δεν παύει όμως να έχει και την πρακτική της διάστασης, αρκεί να μην έχει σχέση με την υποκρισία, την επιπολαιότητα, την πόλωση. Άλλες φορές είναι επίπλαστη κατά το προσωπικό συμφέρον του καθενός και άλλες είναι θέμα πρόχειρου αυτοσχεδιασμού. Η Εκκλησία πάντα με ειλικρίνεια και σαφήνεια καλλιεργεί την ενότητα χωρίς να φανατίζει ημέτερους, να αφορίζει «απίστους», να κατακεραυνώνει αντίθετους. Σαν το φως στο λυχνάρι είναι η πίστη, άλλοτε σβήνει και γίνεται αθεΐα και κάποτε φουντώνει και γίνεται υπερβολή. Υπάρχει όμως η μέση και σωστική οδός.
Η πίστη όπως επισημαίνεται από τον ορθόδοξο εκκλησιαστικό λόγο έχει δρόμο τα ιερά μυστήρια και στόχο την σωτηρία των ανθρώπων. Περνά οπωσδήποτε από την πράξη, αφού χωρίς έργα πίστη δεν υπάρχει. Τέλος, καταλήγει στον Χριστό δια της προσευχής και του ενδιαφέροντος για τον διπλανό και αδελφό. Οι αντίθετες περιπτώσεις παραπέμπουν σε αιρέσεις και καταλήγουν σε αποστασία. Η πίστη που εκδηλώνεται σωστά είναι καρδιακή και όχι επιφανειακή, αληθινή και όχι παροδική, πραγματική και όχι ψεύτικη.
Αφού και όποτε μετέχουμε στην μυστηριακή εκκλησιαστική ζωή, τότε εκούσια διατηρούμε ζώσα την παραδοθείσα πίστη. Είναι δέηση στην κορυφαία στιγμή της ευχαριστιακής σύναξης, άρα είναι πρωταρχικός όρος και ουσιαστικός παράγοντας για την σωτηρία μας. Ενότητα πίστης και κοινωνία με το Άγιο Πνεύμα είναι έννοιες αλληλένδετες, χρήσιμες και απαραίτητες για την σχέση μας με τον Κύριο και τα παιδιά Του.
Πίστη που δεν διαποτίζεται από πράξη είναι ανώφελη, πράξη που δεν περνά από την Εκκλησία είναι ανόσια και Εκκλησία που δεν ακουμπά την ψυχή είναι ανούσια. Μην ακούμε τι λένε οι κάθε λογής και ύποπτης προέλευσης κατηχητές και διαφωτιστές, αλλά σ’ όσα Εκείνη διδάσκει και προσφέρει. Η πίστη υπάρχει ως το αλεξικέραυνο που θα αποτρέψει την προσβολή από τους πειρασμούς και θα δώσει οντότητα στην χριστιανορθόδοξή μας ταυτότητα.
του Αρχιμανδρίτη Χρυσόστομου Χρυσόπουλου