Dogma

Επί τον τύπον: Ο «ασαφής» λόγος περί δακρύων

Του Δημητρίου Λυκούδη, θεολόγου, υπ. Δρα ΕΚΠΑ

Τα δάκρυα δε δείχνουν πάντοτε ακμάζουσα πνευματικότητα. Ας ξεκινήσουμε απ᾿ αυτό, διότι είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ότι υπάρχει και πνευματική στάθμη πιότερη βουβή σε σχέση με ακραίους συναισθηματισμούς.

Πιο συγκεκριμένα, ειδικά για τους αρχάριους στην πνευματική ζωή, τα δάκρυα μπορεί να πηγάζουν από την ιδιοσυγκρασία κάποιου, από λοιπές ψυχολογικές και συναισθηματικές μεταπτώσεις, από συμπόνοια, πολλές φορές και από φιλαυτία και εγωισμό, διότι δεν κατόρθωσες να «πετύχεις» εκείνο που πεισματικά επεδίωκες με κάθε τρόπο και μέσο.

Ό Όσιος Ιωάννης της Κλίμακος λέγει πως, πολλές φορές, τέτοια δάκρυα μπορεί, μεταξύ άλλλων, να προέρχονται και «θλίψη δαιμονική και από θλίψη θεάρεστη, από κενοδοξία, από πορνεία, από αγάπη, από μνήμη θανάτου και από άλλα αίτια» (Κλίμαξ, Ι. Μ. Παρακλήτου, Ωρωπός Αττικής 2005, σελ. 154).

Ως προτρέπουν οι Άγιοι Πατέρες της Εκκλησίας μας, δεν πρέπει να έχουμε σκοπό της πνευματικής ζωής μας τα δάκρυα, αλλά, απεναντίας, μόνον ως μέσο κατανύξεως και ταπεινώσεως να τα λογίζουμε, χωρίς, βέβαια, όσο εφάμαρτο και αν είναι το παρελθόν μας, να μας οδηγούν σε αδιέξοδο και πλάνη, διότι εκεί πρόκειται για δαιμονική θλίψη.

Αν τα δάκρυα μάς κατανύσσουν και μάς παροτρύνουν για έργα μετανοίας, ο Θεός να δώσει, τότε, ναι, είναι από Θεού. Με την πάροδο του χρόνου και ανάλογα με την πνευματική καλλιέργεια του πιστού, έχουμε και τα δάκρυα της θείας παρηγορίας, που δίδονται ως δωρεά από το Θεό και αίρονται όταν εμφανισθεί υπεροψία και εγωπάθεια.

Δείτε ακόμη: