Προχωρήσαμε με προσεκτικά βήματα στην ενωτική σύνοδο, στις 15 Δεκεμβρίου 2018 που έβλαε τις βάσεις για τη νέα Εκκλησία και εξέλεξε τον Α’ Μητροπολίτη Κιέβου και πάσης Ουκρανίας, τον Επιφάνιο. Μετά δόθηκε ο τόμος, τον Ιανουάριο του 2019, από τον Οικουμενικό Πατριάρχη στον νέο Μητροπολίτη και η Εκκλησία πλέον άρχισε να λειτουργεί με σταθερά βήματα και είδαμε ότι μέσα σε αυτά τρία χρόνια είχαμε μια πρόοδο, ότι τέθηκαν οι βάσεις για τη νέα ουκρανική αυτοκέφαλη Εκκλησία.
Ο άδικος και αήθης πόλεμος της Ρωσίς εναντίον ενός ελεύθερου κράτους όπως είναι η Ουκρανία, έδειξε ότι έχουμε πλέον μια πάλη μεταξύ ενος ολοκληρωτικού καθεστώτος και μιας ελεύθερης δημοκρατικής κοινωνίας. Ο πόλεμος δεν έχει βάσεις εκκλησιαστικές, αλλά θα έλεγα ότι σε μια θεωρητική αρχή που ανέφερε πάντοτε ο Πατριάρχης Μόσχας Κύριλλος για τον «ρωσικό κόσμο», στηρίχθηκαν ορισμένες ιδέες του Προέδρου Πούτιν κι η απόφασή του να εισβάλλει στην Ουκρανία, θεωρώντας ότι δεν υπάρχει η Ουκρανία, ότι είναι όλες αυτές οι χώρες τμήμα του λεγόμενου ρωσικού κόσμου. Δια της βίας δεν γίνεται να τους έχει όλους κάτω από τη δίκη σου επιρροή, επειδή κάποτε αυτές οι χώρες ήταν μέλη της Σοβιετικής Ενώσεως. Νομίζω ότι αυτό εινα βασικό σημείο που πρέπει να συγκρατήσουμε, ότι αυτή είναι αυτή καθαυτή καταδικαστέα.
Ο Μητροπολίτης Επιφάνιος μνημονεύει τον Πατριάρχη Κύριλλο με όλους του λοιπούς προκαθημένους, στα δίπτυχα, δεν διέκοψε το μνημόσυνο του Κυρίλλου, οπως δεν το διέκοψε και ο Οικουμενικός Πατριάρχης. Αντιθέτως, ο Πατριάρχης Μόσχας σταμάτησε να μνημονεύει τον Οικουμενικό Πατριάρχη. Θα ήθελα να πω και άλλη μια φορά όταν σταματάς να μνημονεύεις τον Οικουμενικό Πατριάρχη, νομίζω ότι ο ίδος αποκόπτεσαι από το Σώμα της Ορθοδόξου Εκκλησίας. Όταν ο Οικουμενικός Πατριάρχης είναι ο πρώτος και συνδετικός κρίκος με τους άλλους προκαθήμενους και τις άλλες Αυτοκέφαλες Εκκλησίες, νομίζω ότι δεν έχει κανείς το δικαίωμα να διακόπτει το μνημόσυνο του Οικουμενικού Πατριάρχου.
Ο πόλεμος ξεκινά πατώντας ένα κουμπί, αλλά δεν σταματά με τον ίδιο τρόπο και σίγουρα θα έχουμε μακροπρόθεσμες επιπτώσεις αυτής της ωμής επέμβασης, του διαβολικού πολέμου, όπως τη χαρακτήρισε ο Παναγιώτατος. Σίγουρα αυτο το δράμα της Ουκρανίας έχει επιρροή σε ολόκληρο τον πλανήτη.
Εμείς προσευχόμαστε στην Εκκλησία για την ειρήνη, δεν είδα πουθενά να προσευχόμαστε για τον πόλεμο. «Υπέρ της άνωθεν ειρήνης» λέμε και νομίζω ότι αυτό είναι κάτι το οποίο δεν πρέπει να ξεχνούμε, ότι ο πόλεμος σίγουρα δεν ευλογείται.
Όταν βλέπουμε ολόκληρο τον ουκρανικό λαό, ανεξαρτήτως εκκλησιαστικής ένταξης, να είναι θύμα αυτής της θηριωδίας του πολέμου, δε νομίζω ότι υπάρχει λογικός άνθρωπος που θα πει ότι είχε δίκιο ο Βλ. Πούτιν να επέμβει με αυτόν τον τρόπο στην Ουκρανία για να καταστρέψει μια ολόκληρη δημοκρατική χώρα. Οπότε νομίζω ότι η εκκλησιαστική συμφιλίωση, θα είναι κάτι πολύ φυσικό και θα γίνει. Δηλαδή θα δούμε ότι αυτοί οι οποίοι υποστήριζαν το Πατριαρχείο Μόσχας, θα αντιληφθούν ποια είναι η αλήθεια. Διότι δεν είναι δυνατόν να συνεχίζεται αυτή η θηριωδία και να φαίνεται κάποιος ότι ευλογεί αυτόν τον πόλεμο.
Η αυριανή ημέρα, μετά τον πόλεμο, δε θα είναι καθόλου εύκολη. Αλλά χρειάζεται ανοχή, χρειάζεται να δείξει κανείς σεβασμό στον άλλο και νομίζω ότι αυτό είναι θέμα πλέον της Εκκλησίας στης Ουκρανίας, προκειμένου να ενσωματώσει στους κόλπους της και τους άλλλους αδελφούς, οι οποίοι προέρχονται από τις κοινότητες της Εκκλησίας της Μόσχας στην Ουκρανία. Αυτό είναι ένα θέμα όμως που θα πάρει χρόνο και δεν τα γίνει αυτόματα. Χρειάζεται μεγάλη προσπάθεια και εμείς είμαστε πάνα πρόθυμοι, ως διακονία του Οικουμενικού Πατριαρχείου να βοηθήσουμε.