Η Αγία Σαρακοστή Ξεκινά
Του Αρχιμανδρίτου Γρηγορίου Κωσταντίνου,
Δρ. Θ. Ιεροκήρυκας Ι. Μ. Κασσανδρείας
Η αγία Σαρακοστή ξεκίνησε και η άγια μας Εκκλησία, καθόρισε να διαβάζονται και ψάλλονται στις ακολουθίες, τις ημέρες αυτές της περιόδου της Μεγάλης Σαρακοστής κείμενα και ύμνοι από το βιβλίο του Τριωδίου. Το βιβλίο αυτό έλαβε το προσωνύμιο του από τις τρεις ωδές, δηλαδή τις τρεις ομάδες τροπαρίων που ψάλλονται.
Ομόγνωμα με την άποψη διαφόρων εκκλησιαστικών ιστορικών ερμηνευτών, ο αριθμός τρεις μπήκε συμβολικά, δηλώνοντας τον τύπο τής Αγίας Τριάδας, του Πατρός, του Υιού και του αγίου Πνεύματος. Και επιπλέον να συμπλέει τής αρμονικής δοξολογίας των τριών στοιχείων του σύμπαντος, ήτοι του ανθρώπου, των αγγέλων και της κτίσεως.
Έτσι λοιπόν όλοι οι ύμνοι των τριών ωδών της Σαρακοστής εκφράζουν καθημερινά, σε βάθος και πλάτος, την πλήρη θεολογική συνείδηση της Εκκλησίας μας. Αν βέβαια ακούοντας τους ύμνους αυτούς και προσέχοντας το νόημα τους, αναφέρονται στη δημιουργία, στην πτώση και ανάπλαση τού ανθρωπίνου γένους και της φύσης του. Είναι δηλαδή οι λατρευτικές βουκέντρες, πού επιδιώκουν με τη θεία λατρεία ν’ αφυπνίσουν τις συνειδήσεις μας αισθανόμενοι ότι βρισκόμαστε σε κάποια άλλη εκκλησιαστική περίοδο, στοχεύοντας στην πορεία μας με τελικό σταθμό την Ανάσταση.
Ή Εκκλησία μας ακόμη, με την εμπνευσμένη υμνογραφία της, και γενικά την όλη λατρεία, θέλει και επιδιώκει από τον καθένα μας την κατά Χριστό θέωση. Οι άγιοι Πατέρες χαρακτηρίζουν το διάστημα της Σαρακοστής ως περίοδο κατανύξεως και όχι καταθλίψεως. Στην υμνολογία των κειμένων των ημερών αυτών ακούμε κατά κόρον, «εν τω θλιβεσθαί με εισάκουσόν μου», κάτι που δεν μας οδηγεί στην κατάθλιψη αλλά στην ψυχική θεραπεία, που ο καθένας μας προσδόκα περισσότερο θείο φως και χαρά.
Δεν είναι τυχαίο το γεγονός, ότι στις Ιερές Μονές ο ναός- καθολικό, βρίσκονται στο κέντρο του Μοναστηριού, θέλοντας να φανεί, πως ή λατρεία πρέπει να είναι το κέντρο της ζωής μας, καθότι και ή Αγία Τεσσαρακοστή το ίδιο κάνει. Τοποθετεί καθημερινά στο κέντρο της ζωής μας τις κατανυκτικές ακολουθίες της, για να απορροφηθούμε από τα θεία νοήματά της. Από τις καθ’ ημέρα ακολουθίες, όρθρος εσπερινός, μέγα απόδειπνο, προηγιασμένες λειτουργίες ως και αυτές οι κυριακάτικες του Μεγάλου Βασιλείου, κατανυκτικά απόδειπνα, προσφέρουν μοναδικές λατρευτικές ευκαιρίες για την πνευματική μας ανάταση.
Η Εκκλησία μας αγωνίζεται να μάς βγάλει από την ξερή λογική, από τη βιομηχανοποιημένη πνευματικότητα και τη φαρισαϊκή θρησκευτικότητα.
Είναι χαρακτηριστικό, ότι ή περίοδος της Αγίας Σαρακοστής είναι γεμάτη από μορφές αγίων σαν κι εμάς, γι’ αυτό και βρίσκονται πιο κοντά μας. Από τη μορφή του αμαρτωλού Τελώνου, ως και τής Μαρίας της Αιγύπτιας, μάς φωνάζουν ότι δεν μπορούμε να δικαιολογηθούμε πώς δεν μπορούμε να γίνουμε άγιοι, αφού τόσοι και τόσοι αμαρτωλοί αγίασαν.
Ο Θεός δεν θα μάς ζητήσει να λογοδοτήσουμε γιατί δεν πλου τίσαμε ή γιατί δεν διαπρέψαμε επιστημονικά, κοινωνι κά, επαγγελματικά, άλλα θα μας λογοκρίνει, πως ενώ είχαμε το χρόνο και τις ευκαιρίες για αναγέννηση το αμελήσαμε.
Η περίοδος τού Τριωδίου και τής αγίας Σαρακοστής είναι ή ωραιότερη εκκλησιαστική περίοδος μετάνοιας και περισυλλογής, μεταμόρφωσης και αναγέννησης. Ας την εκμεταλλευτούμε λοιπόν ο καθένας χωριστά και προσωπικά, γιατί δεν ξέρουμε αν θα αξιωθούμε να βιώσουμε και την επόμενη χρονιά. Γένοιτο
