Το κείμενο δημοσιεύθηκε στην έντυπη εφημερίδα «Κιβωτός της Ορθοδοξίας»
Το θρήσκευμα δεν χωρίζει ούτε δημιουργεί διαχωριστικές γραμμές, οι οποίες, μοιραία κάποια στιγμή, συμβάλλουν στη διαμόρφωση ενός αρνητικού κλίματος στις τοπικές κοινωνίες. Η άποψη αυτή παίρνει σάρκα και οστά στο μοναστήρι Ευαγγελισμού της Θεοτόκου Ορμύλιας Χαλκιδικής, όπου γυναίκες χριστιανές και μουσουλμάνες από τη Θράκη θα μεταφέρονται με λεωφορεία και θα υποβάλλονται προληπτικά σε δωρεάν ψηφιακή μαστογραφία. Το βάρος των εξετάσεων έχει πέσει σε τρεις μοναχές – γιατρούς, μία από την Ελλάδα, μία από τον Καναδά και μία από την Αυστραλία.
Σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ, η εμπειρία δεν είναι πρωτόγνωρη για τις χριστιανές και τις μουσουλμάνες της Θράκης ούτε για τις χριστιανές γενικότερα από τη βόρεια Ελλάδα, καθώς από το 2012 ως το 2017, στις τριακόσιες ανέρχονται οι Μουσουλμάνες που υποβλήθηκαν σε μαστογραφία στο Ιατρικό Κέντρο «Παναγία η Φιλανθρωπινή» της Ορμύλιας και εντοπίστηκαν τέσσερα περιστατικά καρκίνου. Επίσης, τα τελευταία 30 χρόνια πάνω από 150.000 Χριστιανές έκαναν την ίδια εξέταση, στο ίδιο κέντρο, και εντοπίστηκαν τετρακόσια περιστατικά.
Σήμερα πια, το πρόγραμμα πρόληψης για τον καρκίνο του μαστού ξανασχεδιάζεται σε νέα βάση, σε συνεννόηση με την Κοσμητεία της Θεολογικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ), τις μητροπόλεις, τις μουφτείες και τις διαχειριστικές επιτροπές των κοινοτήτων της Θράκης, ώστε να λειτουργήσει και πάλι ένα σχέδιο αποτελεσματικής προσέγγισης και ενημέρωσης των γυναικών της Θράκης για το ζήτημα του καρκίνου του μαστού.
Η επικοινωνία υπάρχει από το 2016
«Γίνεται μια προσπάθεια ώστε το εν λόγω πρόγραμμα να πάρει μια πιο θεσμική μορφή και να δημιουργηθούν σε αυτό συνθήκες εμπιστοσύνης», εξηγεί στο ΑΠΕ – ΜΠΕ ο Κοσμήτορας της Θεολογικής Σχολής του ΑΠΘ, καθηγητής Χρυσόστομος Σταμούλης, ο οποίος υπογραμμίζει ότι στο πνεύμα αυτό υπήρξαν ήδη θετικές αντιδράσεις από τις μουφτείες Διδυμοτείχου, Κομοτηνής και Ξάνθης και τους προέδρους των διαχειριστικών επιτροπών των κοινοτήτων της Θράκης.
«Σε εκδήλωση που έγινε πριν λίγες μέρες στην Ορμύλια, συναντήθηκαν γι΄ αυτό το σημαντικό θέμα υγείας, οι εκπρόσωποι των μητροπολιτών, οι μουφτήδες και οι εκπρόσωποι των κοινοτήτων της Θράκης και υπήρξε αποδοχή της πρότασής μας με ενθουσιασμό. Ήταν μια πολύ γόνιμη και ουσιαστική συνάντηση που μπορεί να μας δώσει και άλλες δυνατότητες επικοινωνίας», προσθέτει.
«Μαζί τους, άλλωστε, βρισκόμαστε σε επικοινωνία από το 2016, οπότε τέθηκε σε λειτουργία εντός του Τμήματος Θεολογίας του ΑΠΘ ένα ανεξάρτητο τετραετές πρόγραμμα με δικό του κωδικό στα μηχανογραφικά της εκπαίδευσης και τίτλο «Εισαγωγική κατεύθυνση μουσουλμανικών σπουδών», που έχει στόχο να εξυπηρετεί τις διδακτικές ανάγκες του Ισλάμ στη Θράκη και να εκπαιδεύει ιεροδιδασκάλους και καθηγητές θεολογίας για τα δημόσια σχολεία της Θράκης», σημειώνει χαρακτηριστικά ο κ. Σταμούλης.
«Πολύ ενδιαφέρον» χαρακτηρίζει το πρόγραμμα ο Μουφτής Κομοτηνής
«Πολύ ενδιαφέρον» χαρακτηρίζει το πρόγραμμα ο μουφτής Κομοτηνής Dr. Τζιχάντ Χαλίλ, ο οποίος δηλώνει στο ΑΠΕ – ΜΠΕ: «Είναι ένα καταπληκτικό πρόγραμμα, πάρα πολύ ενδιαφέρον για τον τόπο μας και είμαι ικανοποιημένος από αυτή τη συνεργασία. Συναντηθήκαμε με τους υπευθύνους του ιδρύματος, της Θεολογικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και αφού ενημερωθήκαμε, στη συνέχεια εγώ θα εξυπηρετήσω το μουσουλμανικό κοινό με την ιδιότητά μου ως υπεύθυνου σε θρησκευτικά θέματα. Ήδη ανάρτησα τη σχετική ενημέρωση στον πίνακα ανακοινώσεων και όταν ο κόσμος ενημερωθεί θα τους κατευθύνουμε για να τους εξυπηρετήσουμε». Ο ίδιος αναφέρεται, μάλιστα, στην περίπτωση μιας Μουσουλμάνας που είχε εξεταστεί στο παρελθόν στην Ορμύλια, έκανε τη θεραπεία της και σήμερα είναι καλά στην υγεία της.
Όπως, άλλωστε, ανέφεραν εκπρόσωποι της μουφτείας της Ξάνθης στο ΑΠΕ – ΜΠΕ, «η πρωτοβουλία αυτή είναι πολύ καλή, όμως το μόνο δύσκολο είναι η απόσταση από την Ξάνθη μέχρι τη Χαλκιδική». Ωστόσο, όπως τόνισαν, «γίνονται προσπάθειες και η μουφτεία μερίμνησε ώστε να ενημερωθούν οι γυναίκες στην περιοχή. Έτσι μια ομάδα γυναικών, αρχικά, θα επισκεφθεί εντός του Ιουνίου τον εν λόγω χώρο κατόπιν ραντεβού, ώστε να κάνουν τις εξετάσεις τους και στη συνέχεια όσο υπάρχει ενδιαφέρον από τον κόσμο η προσπάθεια θα συνεχιστεί».
Πώς είναι το κλίμα
Περιγράφοντας το κλίμα που επικρατεί στις ομαδικές επισκέψεις γυναικών στο ιατρικό κέντρο, ο αναπληρωτής καθηγητής πυρηνικής ιατρικής στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και Πρόεδρος του Ιατρικού Κέντρου «Παναγία Φιλανθρωπινή» που βρίσκεται στην Ορμύλια της Χαλκιδικής, Αργύρης Δούμας, λέει στο ΑΠΕ – ΜΠΕ ότι οι γυναίκες υποστηρίζουν η μία την άλλη, ιδιαίτερα στις περιπτώσεις που έρχονται να εξεταστούν ομάδες από ολόκληρα χωριά.
«Υπάρχουν κοινότητες στις οποίες οι γυναίκες δεν έχουν βγει από το χωριό τους τα τελευταία 50 χρόνια. Η αγωνία τους τις περισσότερες φορές είναι το πώς θα γίνει η εξέταση. Σε αυτή την κατεύθυνση οι καλόγριες του μοναστηριού λειτουργούν καθησυχαστικά, καθώς εξηγούν τη διαδικασία ενώ υπάρχουν και γυναίκες, υπάλληλοι του Ιδρύματος που φροντίζουν τις επισκέπτριες και τις βοηθούν να ξεντυθούν και να ντυθούν. Το θετικό στοιχείο, άλλωστε, είναι ότι όσες έρχονται για πρώτη φορά, ξανάρχονται για επανέλεγχο, γεγονός που σημαίνει ότι ξεπερνούν τον δισταγμό που αρχικά είχαν ή ενδεχομένως θα είχαν αν επισκέπτονταν κάποιο νοσοκομείο, κέντρο υγείας ή ιδιωτικό ιατρείο», σχολιάζει ο κ. Δούμας.
Το κείμενο δημοσιεύθηκε στην έντυπη εφημερίδα «Κιβωτός της Ορθοδοξίας»
Διευκρινίζει, παράλληλα, ότι σε περίπτωση εντοπισμού παθολογικών ευρημάτων, παρέχονται οι κατάλληλες οδηγίες ώστε τα περιστατικά να κατευθυνθούν στην κατάλληλη δομή και να προχωρήσει η διαδικασία των θεραπειών.
Από την πλευρά του, ο εντεταλμένος διδάσκων στο Τμήμα Θεολογίας του ΑΠΘ, βιολόγος και θεολόγος και υπεύθυνος δημοσίων σχέσεων στο Ίδρυμα Ορμύλια, Κλεάνθης Νιζάμης, αναφέρει ότι η νέα μορφή του προγράμματος ενημέρωσης για το θέμα του καρκίνου του μαστού γίνεται σε συνεργασία μεταξύ της Κοσμητείας της Θεολογικής Σχολής του ΑΠΘ και του Ιδρύματος Ορμύλια, το οποίο είναι νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου και εποπτεύεται από δύο νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, την Ιερά Μονή Σίμωνος Πέτρας του Αγίου Όρους και το μοναστήρι του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου Ορμύλιας, που είναι μετόχι της Σιμωνόπετρας. Καθώς, άλλωστε, οι μαστογραφίες γίνονται εντελώς δωρεάν, το Ίδρυμα στηρίζεται οικονομικά σε ερευνητικά προγράμματα και χορηγίες.
Ένα ευαίσθητο θέμα
Ο κ. Σταμούλης επισημαίνει ότι όταν πρωτοξεκίνησε το πρόγραμμα των δωρεάν μαστογραφιών στην Ορμύλια «υπήρξε μεγάλη καχυποψία, ενώ έρχονταν γυναίκες από τη Χαλκιδική για να υποβληθούν στην εξέταση και δεν το έλεγαν καν στους άνδρες τους». Ο ίδιος αναφέρει ότι, πλέον, τα πράγματα έχουν αλλάξει και υπάρχει μεγάλη άνεση για το θέμα «σε όλες τις κοινότητες, ακόμη και σε εκείνες που μπορεί να μην έχουν όλα τα χαρακτηριστικά ανοιχτότητας που θα μπορούσαν να έχουν».
Στις αρχές Ιουνίου αναμένεται να ξεκινήσουν οι επισκέψεις γυναικών κατά ομάδες από τη Θράκη στο ιατρικό κέντρο της Ορμύλιας, ενώ αρχικά μπορούν να προγραμματίζονται δύο με τρεις επισκέψεις την εβδομάδα, ομάδων των τριάντα ατόμων κάθε φορά. Από την πλευρά των διοργανωτών υπάρχει η πρόθεση οι επισκέψεις να γίνονται ακόμη και καθημερινά, ώστε να εξυπηρετούνται όλες οι ενδιαφερόμενες.
Σε κάθε περίπτωση, ο κ. Σταμούλης επισημαίνει ότι «το θρησκευτικό φαινόμενο αγκαλιάζει όλους τους ανθρώπους» και τονίζει τα θετικά στοιχεία που προκύπτουν από τέτοια προγράμματα, την επικοινωνία που αυτά προϋποθέτουν και τις θετικές συνθήκες ειρηνικής συνύπαρξης μεταξύ των ανθρώπων. «Όσο, άλλωστε, κανείς γνωρίζει την ετερότητα, τόσο την αποδαιμονοποιεί», προσθέτει με νόημα.
Ποιο είναι το μοναστήρι της Ορμύλιας
Το Αγιορείτικο Μετόχι στην Ορμύλια Χαλκιδικής, το μεγαλύτερο γυναικείο μοναστήρι στην Ελλάδα
Στα βόρεια παράλια του κόλπου της Κασσάνδρας, σε μια καταπράσινη περιοχή από ελαιώνες και αμπελώνες, ανάμεσα στις κοινότητες Βατοπεδίου και Ορμύλιας, ιδρύθηκε το 1974 το γυναικείο Ιερό Σταυροπηγιακό και Πατριαρχικό Κοινόβιο του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, γνωστό ως μοναστήρι της Ορμύλιας και Μετόχι της Ιεράς Μονής Σίμωνος Πέτρας Αγίου Όρους. Είναι το μεγαλύτερο γυναικείο μοναστήρι στην Ελλάδα με 120 περίπου μοναχές και με οικουμενική ακτινοβολία.
Μαρτυρίες για την ύπαρξη του βατοπεδινού μετοχίου έχουμε από τον 12ο αιώνα. Στο χώρο υπήρχε ένα κεντρικό κτίριο του 1903, ένα μικρό εκκλησάκι αφιερωμένο στον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου και λίγοι μικροί αποθηκευτικοί χώροι.
Το 1974 αγοράζεται από την Αγιορείτικη Ιερά Μονή Σίμωνος Πέτρας και υπό την καθοδήγηση του γέροντος Αιμιλιανού του Σιμωνοπετρίτου (κοιμήθηκε τον Μάιο του 2019), δίνεται για την εγκατάσταση της γυναικείας αδελφότητας. Αναπτύχθηκε ραγδαία και, υπό την σκιά της αγιορείτικης πνευματικής κληρονομιάς, το μετόχι της Σιμωνόπετρας αποτελεί πρότυπο του μοναστικού κοινοβίου στην Ελλάδα.
Οι εγκαταστάσεις συνδυάζονται με εργαστήρια ζωγραφικής, υφαντικής, ιεροραφείο, ιατρείο, κτηνοτροφικές μονάδες κ.α.
Εκτός αυτών, η μονή επιτελεί τεράστιο κοινωνικό έργο. Ένα χιλιόμετρο περίπου από το μοναστηριακό συγκρότημα, βρίσκεται το κέντρο «Παναγιά η φιλανθρωπινή» με τομέα ιατρικής πρόληψης και έρευνας και τομέα διάγνωσης έργων τέχνης. Περιλαμβάνει εργαστήρια παθολογίας, οδοντιατρικής, μικροβιολογίας, μαστογράφο, μεγάλη αίθουσα συνεδρίων με δυνατότητα προβολών και μεταγλώττισης, καθώς και ξενώνα με δυνατότητα φιλοξενίας 30 ατόμων. Στα εργαστήριά του παρέχεται προληπτική ιατρική με έγκαιρη διάγνωση καρκίνων του μαστού, της μήτρας, του δέρματος καθώς και ενημέρωση του κόσμου σε θέματα προληπτικής ιατρικής (κάπνισμα, διατροφή, ναρκωτικά, AIDS) και πρόληψη στην παιδική ηλικία (καρδιοπάθειες, μεσογειακή αναιμία, προβλήματα ανάπτυξης).
Το κείμενο δημοσιεύθηκε στην έντυπη εφημερίδα «Κιβωτός της Ορθοδοξίας»