Η απελπισία δεν πρέπει να μας οδηγεί στον παραλογισμό
Πόσο επικίνδυνη κατάσταση είναι η απελπισία!
Κανένας δεν ξέρει πού μπορεί να οδηγήσει τον άνθρωπο. Πάνω στην απελπισία του ο άνθρωπος συχνά ούτε ξέρει τι λέει, ούτε ξέρει τι κάνει.
Είναι πολύ χαρακτηριστική η περίπτωση που αναφέρει ο Ευγένιος Βούλγαρης. Πρόκειται για τη Ραχήλ της Παλαιάς Διαθήκης, που επάνω στην απελπισία της γιατί δεν μπορεί να κάνει παιδιά –ενώ είναι η ίδια στείρα– φωνάζει με απόγνωση στον άντρα της Ιακώβ:
– Δώσε μου παιδιά, γιατί αλλιώτικα θα πεθάνω απ’ τον καημό μου.
Λες και ήτανε φταίχτης ο άντρας της ο Ιακώβ, που δεν έκανε παιδιά. Ενώ η ίδια φταίει, ρίχνει το σφάλμα στον άλλον και φωνάζει σε ιταμό τόνο:
– Δώσε μου παιδιά, αλλιώς θα πεθάνω.
Είναι πραγματικά ορισμένες στιγμές που σε κατάσταση εκνευρισμού τα χάνουμε. Που κάτω από φυσιολογικές συνθήκες απορούμε κι εμείς οι ίδιοι πώς το είπαμε ή πώς το κάναμε. Έτσι και η Ραχήλ επειδή δεν έχει παιδιά πανικοβάλλεται και φτάνει στα άκρα.
– Δεν ξέρω τι θα κάνεις, λέει, εγώ θέλω παιδιά. Αλλιώς θα πεθάνω.
Τώρα βέβαια όλοι μας ξέρουμε πόσο μεγάλος είναι ο καημός να μην έχεις παιδιά. Ξέρουμε πόσα αντρόγυνα στερούνται παιδιών και ξέρουμε σε πόσα έξοδα και σε τι θυσίες υποβάλλονται για να αποκτήσουν ένα παιδάκι.
Όμως, για περίμενε μια στιγμή, Ραχήλ. Ας ξεκινήσουμε απ’ αυτά που πραγματικά έχεις.
Πρώτα πρώτα έχεις έναν πολύ καλό άντρα. Σκέφτηκες αλήθεια πόσες άλλες είχαν την ατυχία να στερηθούν συντρόφου; Ύστερα είσαι όμορφη και χαριτωμένη, προσόντα που ξέρει να εκτιμάει ο σύζυγός σου. Σκέφτηκες πόσες άλλες αντιμετωπίζουν την ειρωνεία και τα πικρόχολα σχόλια του περιβάλλοντος, επειδή τυχαίνει να μην αναγνωρίζουν την αξία τους; Έχεις αρτιμέλεια και υγεία ενώ τόσες άλλες στερούνται των αγαθών αυτών.
Κι όμως η έλλειψη ενός και μόνου αγαθού σε κάνει να μην αντέχεις στη δοκιμασία αυτή. Και το χειρότερο, σε κάνει να παραλογίζεσαι. «Θέλω παιδιά, αλλιώς θα πεθάνω».
Υπάρχει όμως και κάτι άλλο απαράδεκτο. Δηλαδή να ρίχνεις το σφάλμα γι’ αυτή τη δοκιμασία σ’ αυτόν που δεν έχει καμία ευθύνη. Ρίχνεις τη σκιά της απελπισίας πάνω στο σύζυγό σου.
Είναι δυστυχώς και σήμερα συνηθισμένο το φαινόμενο να κατηγορούμε κάποιον, ενώ η ευθύνη ολοκληρωτικά ανήκει σε μας. Μ’ αυτό τον τρόπο θέλουμε να εκτονώσουμε την αφόρητη ψυχολογική μας αναστάτωση.
Είναι όμως δυνατόν η στέρηση ενός αγαθού να εκμηδενίσει την ύπαρξη όλων των άλλων αγαθών που με τόση απλοχεριά μάς έδωσε ο Θεός;
Κι όμως ο άνθρωπος δεν υπολογίζει τι έχει, αλλά συχνά υποφέρει απ’ αυτό που στερήθηκε και δεν βλέπει γύρω του πόση δυστυχία υπάρχει. Άλλοι δεν έχουν ματάκια για να δουν και ζουν μέσα στο σκοτάδι. Άλλοι δεν μπορούν να ακούσουν και να μιλήσουν. Άλλοι καθισμένοι χρόνια στο αναπηρικό καροτσάκι περιμένουν μ’ ελπίδα τη συντροφιά κάποιου φίλου. Άλλοι σε κάπως μακρύτερα μήκη και πλάτη πεθαίνουν νηστικοί και διψασμένοι, συχνά εντελώς αβοήθητοι. Άλλοι υποφέρουν από δύσκολα πάθη που δύσκολα θεραπεύονται. Άλλοι ορφανοί, άλλοι χωρισμένοι, άλλοι διωγμένοι, άλλοι άδικα φυλακισμένοι, άλλοι εξορισμένοι!
Πόση δυστυχία αλήθεια υπάρχει γύρω μας!
Συχνά σε τέτοιο βαθμό μάλιστα, που και η σχετική ακόμη δική μας ευτυχία αποτελεί πρόκληση γι’ αυτούς.
Θάνατοι μικρών παιδιών, καθημερινά τροχαία δυστυχήματα, επικίνδυνες αρρώστιες, σπάνιες παθήσεις.
Και κοντά σ’ αυτά οι τόσο συχνά εμφανιζόμενες σήμερα νευρώσεις, ψυχώσεις, άγχη, έλκη, ναρκωτικά, αποκρουστικά πάθη, μοιχείες, συμφορές, γκρίνια. Πόσες χιλιάδες άραγε ψυχούλες να υποφέρουν καθημερινά από αιτίες που συχνά οι ίδιες δεν φταίνε καθόλου;
Όλοι αυτοί οι άνθρωποι είναι σωστό να φτάνουν στην κρίση της απελπισίας και να φωνάζουν υστερικά: «Θέλω αυτό, γιατί αλλιώς θα πεθάνω»;
Ασφαλώς όχι. Μια τέτοια λύση για ένα καλό άνθρωπο, για ένα πιστό οπαδό του Χριστού, δε δικαιολογείται με τίποτα.
Συχνά ακούμε μερικούς απελπισμένους να λένε.
–Στη θέση μου άλλος δεν θ’ άντεχε. Στη θέση μου άλλος θα λύγιζε.
Οι Πατέρες λένε οτι εκεί όπου ο Θεός δίνει κάποια δοκιμασία, δίνει και την απαραίτητη εκείνη αντοχή για να αγωνιστεί ο άνθρωπος.
Τώρα υπάρχει το ερώτημα, γιατί ο Θεός να δίνει τέτοια χτυπήματα που να οδηγούν τον άνθρωπο σε έκρηξη απελπισίας.
Σ’ αυτό είναι πολύ δύσκολο να δοθεί απάντηση ικανοποιητική. Πιθανές εξηγήσεις βέβαια πάντα δίνονται πολλές. Πάντως είναι άγνωστες και ανεξήγητες οι βουλές του Κυρίου.
Ωστόσο δεν μπορούμε να κάνουμε κι αλλιώς, αφού δεν έχουμε και την απόλυτη δύναμη να τις αποτρέψουμε.
Οι παλιοί έλεγαν: «Και τα καλά δεχούμενα και τα κακά δεχούμενα». Δεν μπορούμε άλλωστε να κάνουμε κι αλλιώς.
Ο Θεός έδωσε τον πόνο στο δέντρο και ξεράθηκε. Στην πέτρα κι αυτή ράγισε. Έδωσε τον πόνο στον άνθρωπο και αυτός στάθηκε όρθιος.
Ας ευχηθούμε τα άσχημα να είναι λίγα και περαστικά.
Ας ευχηθούμε ο Θεός να κάνει το καλό και να μην δοκιμάζει τα παιδιά Του μ’ ανάλογες τέτοιες συμφορές και δοκιμασίες.
Από το βιβλίο: Ιωάννης Στόγιας, Πιστοί στην Παράδοση, σελ. 23.
