Η φτώχεια των Πλουσίων
Η φτώχεια των Πλουσίων, του αρχιμ. Χρυσόστομου Χρυσόπουλου, Θεολόγου-Διδάσκοντος Παν/μιου Πειραιώς, για το ΔΟΓΜΑ.gr.
Όταν τελείται η ακολουθία της αρτοκλασίας, έρχεται αυθόρμητα στην σκέψη μας ένα θαύμα του Κυρίου, εκείνο που χόρτασαν με πέντε άρτους και δύο ψάρια πέντε χιλιάδες άνδρες και τα γυναικόπαιδά τους. Ένα τροπάριο που όλοι γνωρίζουμε, σιγοψάλουμε και που κρύβει σπουδαία νοήματα, είναι το γνωστό «πλούσιοι επτώχευσαν και επείνασαν, οι δε εκζητούντες τον Κύριον, ουκ ελαττωθήσονται παντός αγαθού» (ψ. 145,3). Γινόμαστε άθελά μας ιεροκήρυκες της ευαγγελικής περικοπής που θα ακούσουμε αύριο. Η υμνολογική γλώσσα της Εκκλησίας μας είναι γνωστή και προσιτή, ταυτόχρονα δε και απαραίτητη.
Για μια ακόμη φορά τίθεται το θέμα του πλούτου. Ο Χριστός σε καμία περίπτωση δεν ήταν ούτε υπέρ, ούτε και κατά του πλούτου. Από τη μια δίνει συμβουλή να μην πλουτίζουμε εδώ στην γη, από την άλλη όμως είχε ταμείο στην συνοδεία των Αποστόλων Του. Ότι τα οικονομικά όμως της αποστολικής ομήγυρης τα είχε αναθέσει στον Ιούδα αποδεικνύει ό,τι συμβουλεύει. Ο Ιούδας ήταν φιλάργυρος και κλέπτης, έτσι ο θησαυρός δεν ήταν σε ασφαλή χέρια, η προδοσία δεν άργησε να έρθει. Το ίδιο συμβαίνει και στην ζωή μας. Όσο πλούσιοι και αν προσπαθούμε να είμαστε, κάποια μέρα με μεγάλη λύπη θα διαπιστώσουμε ότι μας έκλεψε το πάθος της φιλαργυρίας και αποστατήσαμε από τον Θεό. Αντίθετα, αν ο πλούτος κατακτήθηκε με νόμιμα μέσα, με τον κόπο μας και αν δαπανάται σωστά, τότε η ευλογία Θεού θα υπάρχει στην ζωή μας.
Έχουμε τα χρήματα για να ζούμε και δεν ζούμε για να τα έχουμε ως δούλοι τους. Η ζωή φεύγει και πρέπει να την χρωματίζουμε. Τα κοιμητήρια δεν έχουν υποκαταστήματα τραπεζών, οι κάτοικοί τους δεν τα έχουν ανάγκη. Γυμνοί ήρθαμε στην γη και απένταροι, έτσι και θα φύγουμε. Το ίδιο ισχύει και για τα υλικά αγαθά. Γεμίζουμε τα ντουλάπια μας και τα ψυγεία μας, ταυτόχρονα αδειάζουμε τις ψυχές μας από αγάπη και στοργή. Ντυνόμαστε με ακριβά ρούχα, αλλά είμαστε γυμνοί από φιλανθρωπία. Αυτή είναι η τραγελαφική κατάσταση της κοινωνίας μας.
Ταυτόχρονα υπάρχει και θέμα προέλευσης του πλούτου. Αν αυτή είναι πονηρή και παράνομη, δεν είναι και ευλογημένη, γι’ αυτό χάνεται με μεγάλη ευκολία. Το χρηματιστήριο, τα τυχερά παιχνίδια, οι κλοπές, οι απάτες, μόνο άγχος, αβεβαιότητα και έλεγχο συνειδήσεως (αν υπάρχει) φέρουν. Ο ιδρώτας και ο μόχθος του ανθρώπου καρποφορεί και πολλαπλασιάζεται, γιατί είναι ο μόνος ευλογημένος.
Τι γίνεται με όσους ζητούν το έλεος του Θεού; Σ΄ αυτούς δεν θα λείψουν τ’ αγαθά, ούτε και θα τους μειωθούν. Αν κάποιος έχει πλούτο και ταυτόχρονα έχει φόβο Θεού, εκείνος θα κάνει και καλή χρήση του και θα υπάρξει πλούσια η αντιπαροχή από τον Θεό. Αγαθά δεν είναι μόνο τα χρήματα, είναι και η υγεία, η οικογενειακή ηρεμία, η ατομική γαλήνη. Δεν υπάρχει αρνητική στάση έναντι του πλούτου, όταν εκείνος δεν γίνεται εμπόδιο στην σχέση μας με τον Θεό. Όταν έχουμε οικονομικά μέσα (ή ότι άλλο αγαθό υπάρχει), αλλά συνάμα δεν αναγνωρίζουμε ποιος είναι ο χορηγός τους, τότε μπορεί και να τα χάσουμε αφού αχάριστα φερόμαστε. Αυτή είναι η φτώχεια των πλούσιων. Με τα πολλά ή με τα λίγα, αν έχουμε πίστη στον Θεό και εμπιστοσύνη στην πρόνοιά Του, τότε η ζωή θα κυλήσει ήρεμα. Χωρίς πολλά χρήματα μπορούμε να ζήσουμε, χωρίς υγεία όχι. Τι και αν αυξάνουμε τις καταθέσεις μας και γεμίζουμε τις αποθήκες μας; Όταν κλείσουμε τα μάτια μας και έρθει ο βιολογικός θάνατος τίποτα απ’ αυτά δεν θα μας φανούν χρήσιμα. Η υστεροφημία μας θα χρειαστεί, γι’ αυτή πρέπει να είναι μέλημα και σκοπός μας. Όχι μόνο με λόγια, αλλά και με πράξεις. Ταυτόχρονα, η βοήθεια στον πάσχοντα από το υστέρημά μας πλούτο καρδιάς φανερώνει.
Η ανθρωπότητα αναπτύσσεται ραγδαία, αλλά μόνο σε υλικά αγαθά και μάλιστα άνισα. Πνευματικά δεν τροφοδοτείται, υποσιτίζεται. Εμείς είμαστε μέτοχοι της κοινωνίας, αλλά κυρίως μέλη της Εκκλησίας. Ο Χριστός ας ευλογεί την κάθε λογής πείνα μας, ο κατευνασμός της ας γίνει με σωστά και λογικά μέσα και κάποια στιγμή θα γίνουμε όντως πλούσιοι σε πολλών και διαφόρων ειδών αγαθά.