Η προέλευση των πειρασμών και η ωφέλεια τους
Μην εκπλήττεσαι, μην ταράσσεσαι, μην πανικοβάλλεσαι από τους πειρασμούς, τα είδη των πειρασμών και τις υποτροπές των πειρασμών.
Οι πειρασμοί μπορεί να προέρχονται από νεανικές παρεκτροπές, στις οποίες έπεσες από άγνοιά σου. Τι λέει ο Δαβίδ; «Κύριε, αμαρτίας νεότητός μου και αγνοίας μου μη μνησθής» (Ψαλμ. 24:7). Εάν οι παιδικές σου αμαρτίες δεν σου έγιναν πάθος, λησμονούνται εύκολα και δεν αφήνουν ίχνη εις την προσωπικότητά σου και τη ζωή σου. Εάν όμως έχεις μια μακρά θητεία στα νεανικά αμαρτήματα, πρέπει να κάνεις έναν οδυνηρό αγώνα, επίμονο και σκληρό, για να συντρίψεις τις αλυσίδες και ν’ απαλλαγείς από τη μνήμη των αμαρτιών σου.
Ο ιερός Αυγουστίνος από τα παιδικά του χρόνια είχε γνωρίσει την πίκρα των ηδονών, ώστε σε ηλικία 18 ετών να έχει ένα εξώγαμο παιδί, τον Αδεοδάτο. Μετανόησε πικρά και έκλαψε πικρά και βασανίστηκε ν’ απαλλαγεί από τις μνήμες και τις επιθυμίες. Είναι γνωστοί οι σαρκικοί πειρασμοί του ιερού Αυγουστίνου. Έμειναν παροιμιώδεις. «Καίγεται σαν τον άγιο Αυγουστίνο».
Σε προχωρημένη ηλικία, όταν πια είχε γίνει επίσκοπος Ιππώνος, παραπονιόταν για τα βάσανα που του προκαλούσαν οι μνήμες της παλιάς του ζωής. «Οι πληγές έκλεισαν, αλλ’ έμειναν τα στίγματα. Και με το πρώτο φύσημα του ανέμου πυορροούν». Τα νεανικά αμαρτήματα φαίνονται αθώα, αλλ’ όμως ανοίγουν τις πύλες όλων των σεξουαλικών διαταραχών, λένε οι ειδικοί. Πολλές φορές όταν έχουν γαντζωθεί στη ράχη του δύστυχου θύματός τους, του χρωματίζουν όλη του τη ζωή, την κάνουν βασανιστική και ταλαίπωρη και οδηγούν το θύμα σε μια ολοκληρωτική καταστροφή.
Οι πειρασμοί είναι δυνατόν να προέρχονται από την υπερηφάνειά σου, την αλαζονεία σου, την έπαρσή σου. Τότε ο Θεός επιτρέπει να καίγεσαι στο καμίνι των πιο βρωμερών πειρασμών για να ταπεινωθείς. Να καταλάβεις πόσο αδύνατος είσαι, πόσο πιο ψηλά στέκονται οι άλλοι, τους οποίους περιφρονείς και έτσι να προκαλέσεις το έλεος του Θεού και τη σωτηρία σου.
Οι πειρασμοί μπορεί να είναι το σχέδιο του Θεού για να σε εξαγνίσουν και ενδυναμώσουν ώστε να είσαι και να γίνεις ικανός για ένα υψηλό έργο που έχει κατά νουν να σου αναθέσει ο Θεός.
Δια των πειρασμών αποσβύνεις τα παλιά σου αμαρτήματα. Η φλόγα των πειρασμών καίει και αφανίζει τις αμαρτίες σου, ώστε να βρεθείς αγνός και άγιος ενώπιον του φοβερού Θεού την ημέρα της δίκης σου, οπότε θα συρθείς υπόλογος και συ και ολόκληρο το ανθρώπινο γένος ενώπιον ενός παγκόσμιου δικαστού, ο οποίος θα αποδώσει στον καθένα κατά τα έργα του. Αυτό το καμίνι των πειρασμών είναι ένα βάπτισμα, το βάπτισμα του πυρός.
Μην εκπλήττεσαι για τις θλίψεις και τους πειρασμούς, αναφέρει ο Ισαάκ ο Σύρος. Ουδείς γαρ ανέβη εις τους ουρανούς μετά ανέσεως. Μόνο έχε υπομονή και αντιμετώπιζε με γενναιότητα, ανδρεία και σοφία. Μην αποκτάς θάρρος και αναπαύεσαι και χαλαρώνεις και κοιμάσαι ανέμελα και τρως περισσότερο και αστειεύεσαι και μεγαλορρημονείς όταν δεν έχεις πειρασμούς. Ο διάβολος ακολουθεί την τακτική της αλεπούς.
Όταν η αλεπού πέσει σ’ ένα κοτέτσι, κάνει μεγάλη καταστροφή. Ο γεωργός τότε κλειδώνει τα πουλερικά του, βάζει ένα σκύλο, άγρυπνο φρουρό και φύλακα και αυτός περιμένει με το όπλο του. Όμως η αλεπού δεν επισκέπτεται επί μακρόν το κοτέτσι του. Τότε ξεθαρρεύει ο γεωργός. Ψόφησε, λέει, η αλεπού. Κάποια παγίδα την έπιασε. Κάποιος σκύλος την έπνιξε. Έτσι ξεθαρρεύει και αφήνει ανοιχτό το κοτέτσι, οπότε έρχεται αιφνίδια η αλεπού και πνίγει τα πουλερικά. Μην ξεθαρρεύεσαι, εάν έχεις καιρό να πειρασθείς. Μόνο πρόσεχε, αγρύπνα, απόφευγε τις αφορμές, φεύγε τις αφορμές, που θέτουν σε κίνδυνο τη σωτηρία της ψυχής σου.
Η ωφέλεια των πειρασμών είναι πολύ μεγάλη. Ο Χριστιανός αποκτά πνευματική ωριμότητα και φρόνηση. Γίνεται στοχαστικός, εσωτερικός, λιγόλογος, σιωπηλός. Αποφεύγει τις ανωφελείς συναναστροφές, τις συντυχίες με άλλους ανθρώπους, την αυταρέσκεια και ανθρωπαρέσκεια και κλείνεται στον εσωτερικό του κόσμο, όπου ανακαλύπτει το πνεύμα και τον Θεό.
Οι πειρασμοί εκλεπτύνουν και εξευγενίζουν και εκπολιτίζουν την ψυχή. Μέσα της δημιουργείται ένας πνευματικός πολιτισμός με πλούσια πνευματική παραγωγή.
Οι πειρασμοί τέλος είναι το πολυτιμότερο χρυσάφι με το οποίο εξαγοράζουμε τη βασιλεία του Θεού. Στην Αποκάλυψη του Ιωάννη αποκρίνεται ένας από τους πρεσβυτέρους και ρωτάει: «Ποιοι είναι αυτοί και από πού ήλθαν;» Και απαντάει το Πνεύμα: «Ούτοι εισίν οι ερχόμενοι εκ της θλίψεως της μεγάλης, και έπλυναν τας στολάς αυτών και ελεύκαναν αυτάς εν τω αίματι του αρνίου. Δια τούτο εισίν ενώπιον του θρόνου του Θεού και λατρεύουσιν αυτώ ημέρας και νυκτός εν τω ναώ αυτού. Και ο καθήμενος επί του θρόνου σκηνώσει επ’ αυτούς. Ου πεινάσουσιν έτι, ουδέ διψήσουσιν έτι, ουδ’ ου μη πέση επ’ αυτούς ο ήλιος, ουδέ παν καύμα, ότι το αρνίον το αναμέσον του θρόνου ποιμαίνει αυτούς, και οδηγήσει αυτούς επί ζωής πηγάς υδάτων, και εξαλείψει ο Θεός παν δάκρυον εκ των οφθαλμών αυτών» (Αποκ. 7:14-17).
Από το βιβλίο: † Αρχιμ. Σεραφείμ Δημόπουλου, ΛΟΓΟΙ ΟΙΚΟΔΟΜΗΣ Α’. Έκδοση Φιλ. Σωματείου «Ιωάννης ο Χρυσόστομος», Λάρισα 2015.