Καισαριανής Δανιήλ: «Λύτρωσιν απέστειλε τω λαώ αυτού»
Του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Βύρωνος, Καισαριανής και Υμηττού κ. Δανιήλ
Η εορτή των Χριστουγέννων που θα εορτάσουμε σε λίγες ημέρες μας καλεί να αναβαπτίσουμε την ύπαρξή μας στο μυστήριο της αγάπης του Θεού, το οποίο μπορούν να θαυμάζουν όσοι δύνανται να αναγνωρίζουν την μεγαλειότητα στην ταπείνωση, τον πλούτο στην πτωχεία, την ελευθερία στην υπακοή, την ελπίδα στην αγωνία.
Ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος, με πανηγυρικό τρόπο, εξαίρει την εορτή αναφέροντας τα θαυμάσια του μυστηρίου της ενανθρωπήσεως του Υιού και Λόγου του Θεού (Αγίου Γρηγορίου Θεολόγου, Λόγος ΛΗʹ, Εις τα Θεοφάνια, είτουν Γενέθλια του Σωτήρος, PG 36, 313).
Ο Χριστός γεννιέται και ανακλίνεται πραγματικά μέσα στην Εκκλησία. Εισέρχεται στην ιδική μας πραγματικότητα και ιστορία, μέσα στο είναι και την ζωή μας, και αποκαλύπτει τον Θεό σαν την ύψιστη αγάπη και φιλανθρωπία και τον άνθρωπο σαν «ναό» και «σάρκα» της θεότητας, υιό του Θεού και Θεό κατά χάρη. Αυτή η αλήθεια συνιστά την ουσία της υπάρξεως και της ζωής της Εκκλησίας μέσα στον κόσμο, την μοναδική αποστολή Tης, την παντοτινή λειτουργία της χάριν του κόσμου και του ανθρώπου. Γι’ αυτό, η ‘Εκκλησία είναι προ πάντων ζωοποιό Σώμα του Θεού και Σωτήρος, μια αληθινή και πραγματική θεοφάνεια, εργαστήριο σωτηρίας και λυτρώσεως του ανθρώπου. Αυτή η λύτρωση και σωτηρία συνιστάται συγκεκριμένα στη νέα κατά Χριστόν ζωή μας, μέσα στο Σώμα Του, την αγία μας Εκκλησία, με την δύναμη, τις ενέργειες και την Χάρη του Αγίου Πνεύματος.
Η ενσυνείδητη συμμετοχή μας στη λειτουργική προσευχή της Εκκλησίας, κατά τις άγιες αυτές ημέρες, μας προσφέρει την δυνατότητα να συμφιλιωθούμε με το Θεό, να διαρρήξουμε τον κλοιό της φιλαυτίας μας, να ψηλαφίσουμε το πρόσωπο του συνανθρώπου μας και να γνωρίσουμε, ως παιδιά του Θεού, ότι μοναδική δικαίωση και σωτηρία μας, ότι η αιώνια λύτρωση και αιώνια ζωή μας, η θέωση και θεανθρωποίησή μας είναι μόνο ο αληθινός Θεός και αληθινός άνθρωπος Χριστός, ο εν φιλανθρωπία «πάντα περιλαβών και ενυποστήσαςΕαυτώ ημάς» (Αγίου Μαξίμου Ομολογητού, Περί διαφόρων αποριών, PG 91, 1092C) στο Θεανθρώπινο Σώμα Του, την Εκκλησία. Μόνο έτσι, μπορούμε να διαφυλάξουμε τη Χάρη του Θεού στην καρδιά και τη ζωή μας, να ζήσουμε και να υπάρξουμε ως άνθρωποι αληθινοί και τέλειοι (Προς Κολοσσαείς β΄, 28).
α΄. Η υπόσχεση
Η πρώτη ενέργεια του θελήματος του Θεού είναι να προαναγγείλει, ότι η σωτηρία του ανθρωπίνου γένους θα πραγματοποιηθεί με πρωτοβουλία και ενέργεια του Θεού.
Εξ αγάπης προς τα δημιουργήματά Του ενδύεται την ανθρώπινη φύση για να τα απελευθερώσει από τις οδυνηρές συνέπειες της πτώσεως.
«Εκ πάσης θλίψεως αυτών. ου πρέσβυς ουδέ άγγελος, αλλ’ αυτός Κύριος έσωσεν αυτούς διά το αγαπάν αυτούς και φείδεσθαι αυτών· αυτός ελυτρώσατο αυτούς και ανέλαβεν αυτούς και ύψωσεν αυτούς πάσας τας ημέρας του αιώνος» (Ησαΐου ξγ΄, 9).
Ο Θεός διά των Προφητών υποσχέθηκε στο ανθρώπινο γένος την αποκατάστασή του.
«Ενοικήσω εν αυτοίς και εμπεριπατήσω, και έσομαι αυτών Θεός, και αυτοί έσονταί μοι λαός… και έσομαι υμίν εις πατέρα, και υμείς έσεσθέ μοι εις υιούς και θυγατέρας, λέγει Κύριος παντοκράτωρ» (Προς Κορινθίους Β΄, στ΄, 16, 18. Πρβλ. Λευιτικό κστ΄, 12. Ιεζεκιήλ λζ΄, 27).
«Λύτρωσιν απέστειλε τω λαώ αυτού» (Ψαλμού 110, 9).
Το θείο σχέδιο όμως, φανερώθηκε και πραγματοποιήθηκε με συγκεκριμένες θείες ενέργειες.
Πρώτον, εδόθη άφεση αμαρτιών και χάρη στους παραβάτες του αγίου θελήματος του Θεού (Πράξεων ιζ΄, 30-31 και τα παράλληλα).
Δεύτερον, οι παραβάτες απελευθερώθηκαν από τις φοβερές συνέπειες των παραβάσεών τους, ώστε να δύνανται να ενταχθούν στη μερίδα των αγίων, μετά των αγίων στη βασιλεία Θεού και στην αγάπη Του (Προς Κολοσσαείς α΄, 12-14.)
Ο Θεός ομολογεί ότι δεν εγκατέλειψε τον άνθρωπο στην πτώση και στην τυραννία των παθών του, με το μυστήριο της ενανθρωπήσεως αποκατέστησε τον άνθρωπο και τον επανέφερε όχι μόνο σε κοινωνία μαζί Του, αλλά σε υποστατική ένωση.
Οι απόστολοι Ιωάννης και Παύλος, με λόγο καθαρό, διακηρύσσουν το μέγα μυστήριο της Εκκλησίας: ότι «Ο Λόγος σαρξ εγένετο» (Ιωάννου α΄, 14) και ότι «Ο Θεός εφανερώθηεν σαρκί» (Προς Τιμόθεον γ΄, 16). Ο Θεός «εφανερώθη εν σαρκί». Και τούτο είναι το μεγαλύτερο γεγονός όλων των εποχών και όλων των αιώνων. Και τούτο είναι ρίζα όλων όσων μετέπειτα επακολούθησαν σωτηριωδών θείων επεμβάσεων, διά των οποίων ο Θεός απειργάσθη την σωτηρία του ανθρωπίνου γένους και, κατά συνέπεια, όλης της δημιουργίας. Και, καθώς η πτώση του ανθρώπου συμπαρέσυρε στην καταστροφή όλη την κτίση, έτσι και η ανόρθωση αυτού θα συμπαρασύρει στην καινότητα όλη την δημιουργία.
β΄. Η εκπλήρωση
Η υπόσχεση του Θεού ότι θα κατοικήσει εντός μας εκπληρώθηκε με την σάρκωση του Υιού και Λόγου του Θεού και πραγματοποιείται συνεχώς για τον καθένα πιστό στην Εκκλησία (Προς Γαλάτας δ΄, 4).
γ΄. Το αποτέλεσμα
Ο απόστολος Παύλος αναφέρει και το αποτέλεσμα αυτής της ευεργεσίας της ενανθρωπήσεως του Υιού του Θεού.
«Επεφάνη γαρ η χάρις του Θεού η σωτήριος πάσινανθρώποιςπαιδεύουσα ημάς, ίνα αρνησάμενοι την ασέβειαν και τας κοσμικάς επιθυμίας, σωφρόνως και δικαίως και ευσεβώς ζήσωμεν εν τω νυν αιώνι» (Προς Τίτον β΄, 11-12).
Η περίοδος των εορτών του αγίου Δωδεκαημέρου αποτελεί περίοδο εντονωτέρας πνευματικής καλλιέργειας. Η Εκκλησία γεννά τα τέκνα του Θεού που θα αποκτήσουν την εσωτερική μόρφωση του Κυρίου Ιησού Χριστού. Για να αποκαλεί ο απόστολος την φροντίδα για την πρόοδο των μαθητών του «ωδίνες», σημαίνει ότι αυτή δεν πραγματοποιείται χωρίς κόπο και μόχθο. Το αποτέλεσμα του κόπου μας είναι να αναδειχθούν από την ποιμαντική μας ψυχές με τον χαρακτήρα του Ιησού Χριστού.
