Καισαριανής Δανιήλ: «Πολλοί γαρ εισί κλητοί, ολίγοι δε οι εκλεκτοί»
Του Μητροπολίτη Καισαριανής, Βύρωνος και Υμηττού κ. Δανιήλ
Επισημάνσεις περί του εκκλησιασμού των πιστών.
Ένα από τα σημαντικότερα θέματα που απασχολούν συνήθως περισσότερο και συχνότερα την ποιμαντική μας ως κληρικούς και ποιμένες είναι, μεταξύ άλλων πολλών, και ο εκκλησιασμός, η συμμετοχή στην ευχαριστιακή σύναξη δηλαδή των πιστών της Εκκλησίας μας.
Επισημαίνουμε στην συνέχεια μερικές σκέψεις μας και καταθέτουμε τους προβληματισμούς μας για το σημαντικό αυτό θέμα, που οι τρέχουσες συνθήκες, ιδιαίτερα ένεκα της πανδημίας των δύο τελευταίων ετών, το καθιστούν έντονο και λίαν ενδιαφέρον.
Η απόρριψη της κλήσεως από τον Θεό να συμμετάσχουν οι πιστοί στην ευχαριστιακή σύναξη
Ως εκκλησιασμό εννοούμε την συμμετοχή των πιστών στις ευχαριστιακές και λοιπές λατρευτικές συνάξεις, την συγκρότηση δηλαδή της Εκκλησίας. Στην Εκκλησία μας τελούνται καθημερινώς λατρευτικές συνάξεις, στις οποίες καλούνται οι πιστοί μας προς προσευχή και συμμετοχή σ’ αυτές, έχοντας όμως οπλισθεί πνευματικά για το γεγονός αυτό.
Με την θεία Λατρεία, κατά την διδασκαλία της Εκκλησίας μας, οι πιστοί εκφράζουν την ευχαριστία τους για την ένσαρκη φανέρωση του Υιού του Θεού στον κόσμο, για το μυστήριο της θείας οικονομίας και την χαρά τους για την προσδοκωμένη δευτέρα ένδοξη φανέρωσή Του και την συμμετοχή τους στην δόξα που θα αποκαλυφθεί.
Πέραν τούτων η θεία Λατρεία είναι:
Πρόσκληση στο δείπνο της Βασιλείας του Θεού (Ματθαίου κβ´ 1-14· Λουκά ιδ´ 15-24).
Συμμετοχή στην σύναξη των τέκνων του Θεού (Ματθαίου ιη´ 20),
Άθλημα αναβάσεως στην εμπειρία της θεοπτίας (πρός Κολοσσαείς γ´ 1-2).
Οι πιστοί συνεχώς προσκαλούνται κατά τα γεγραμμένα·
Να συμμετάσχουν στην ζωή του Θεού ενωμένοι με τον Κύριο Ιησού Χριστό (Ιωάννου στ´ 56, ιζ´ 23).
Να γίνουν «συμπολίται των αγίων και οικείοι του Θεού» (προς Εφεσίους β´ 19).
Να γίνουν «κοινωνοί θείας φύσεως» (Πέτρου Β´ α´ 4).
Να εισέλθουν στα Άγια «εν τω αίματι του Ιησού» (προς Εβραίους ι´ 14).
Να προσέλθουν με παρρησία στο θρόνο της Χάριτος (προς Εβραίους γ´ 16).
Να υψωθούν από τα γήινα στα ουράνια, από τα μάταια στα αληθινά, από τα πρόσκαιρα στα αιώνια, από τα φθαρτά στα άφθαρτα (προς Κολοσσαείς γ´ 1).
Ενώ καλούνται πάντες, λίγοι όμως είναι εξησκημένοι στην αληθινή αυτή πρόσκληση, κατά το «πολλοί γαρ εισί κλητοί, ολίγοι δε οι εκλεκτοί» (Ματθαίου κ´ 16).
Οι περισσότεροι προσέρχονται υποδουλουμένοι στα στοιχεία του κόσμου (προς Γαλάτας δ´ 3). Αδυνατούντες να ανανήψουν από την μέθη των βιοτικών μεριμνών (Λουκά κα´ 34), να εγερθούν από τον ύπνο της ραθυμίας, να γρηγορήσουν με τον Κύριο Ιησού Χριστό (προς Εβραίους β´ 6).
Όσων οι οφθαλμοί είναι βεβαρημένοι «ύπνω» και δεν δυνηθούν να γρηγορήσουν, τελικά, θα εγκαταλειφθούν από τον Κύριο (Ματθαίου κστ´ 39-40).
Ο αποστολικός λόγος αντιδιαστέλλει την παλαιά λατρεία των Ιουδαίων, που στηριζόταν στο φόβο, από την λατρεία της Εκκλησίας, που (εξ) οικειώνει τον πιστό με τον Τριαδικό Θεό. «Δεν προσήλθατε στο όρος Σινά, που μπορεί κανείς να το ψηλαφίσει, και που κάηκε με φωτιά και καλύφθηκε με ομίχλη, σκοτάδι και θύελλα, και στο οποίο ακούστηκε ο ήχος της σάλπιγγας κι η τρομερή εκείνη φωνή, που όσοι την άκουσαν παρακάλεσαν να μην ακούσουν άλλη λέξη. Γιατί δεν μπορούσαν ν’ αντέξουν τη διαταγή: Και θηρίο ακόμη αν αγγίξει το βουνό, θα λιθοβοληθεί. Κι ήταν τόσο φοβερό το φαινόμενο, ώστε ο Μωυσής είπε: Είμαι γεμάτος φόβο και τρόμο. Αντίθετα, εσείς προσήλθατε στο όρος Σιών, στην πόλη του ζωντανού Θεού, στην επουράνια Ιερουσαλήμ, σε μυριάδες αγγέλους, σε πανηγύρι, και σε σύναξη των πρωτοτόκων υιών του Θεού, που τα ονόματά τους έχουν καταγραφεί στους ουρανούς. Προσήλθατε στο Θεό, που είναι κριτής των πάντων, και σε πνεύματα ανθρώπων δίκαιων, που έχουν φτάσει στην τελείωση και στον Ιησού, μεσίτη νέας διαθήκης, και σε αίμα εξαγνισμού, που ο Θεός το εισακούει καλύτερα από το αίμα του Άβελ. Προσέχετε να μην αρνηθείτε τη φωνή αυτού που σας μιλάει. Γιατί, αν εκείνοι δεν ξέφυγαν την τιμωρία, όταν αρνήθηκαν ν’ ακούσουν εκείνον που τους δίδαξε πάνω στη γη, πολύ περισσότερο δε θα ξεφύγουμε εμείς, αν απαρνηθούμε εκείνον που είναι από τους ουρανούς. Η φωνή του σάλεψε τότε τη γη, μα τώρα έδωσε τούτη ‘δω την υπόσχεση: «θα σαλέψω ακόμα μία φορά όχι μόνο τη γη αλλά και τον ουρανό». Το «ακόμα μία φορά» σημαίνει πως εκείνα που σαλεύονται, επειδή είναι δημιουργήματα, θα παραμεριστούν, για να παραμείνουν όσα δεν είναι δυνατό να σαλευτούν. Γι’ αυτό ας είμαστε ευγνώμονες που μας προσφέρεται ασάλευτη βασιλεία, κι ας λατρεύουμε το Θεό με τρόπο ευάρεστο, με σεβασμό και με ευλάβεια, γιατί ο Θεός μας είναι φωτιά που κατακαίει» (προς Εβραίους ιβ´ 18-29).
Παρά ταύτα, παρατηρούμε ότι πολλοί δεν βιώνουν γνήσια και αυθεντικά την συμμετοχή τους στην λατρεία του Θεού κατά την παράδοση της Εκκλησίας. Επηρεασμένοι από στρεβλές απόψεις και την εκκοσμίκευση, παραλείπουν να εκκλησιασθούν ή, και αν εκκλησιασθούν, παραμένουν πτωχοί, πεινώντες και διψώντες πνευματικά.
Ο προφητικός λόγος επεσήμανε την έλλειψη της γνήσιας και αληθινής κοινωνίας του ανθρώπου με τον Θεό· «Εγγίζει μοι ο λαός ούτος εν τω στόματι αυτού και εν τοις χείλεσιν αυτών τιμώσι με, η δε καρδία αυτών πόρρω απέχει απ’εμού· μάτην δε σέβονταί με διδάσκοντες εντάλματα ανθρώπων και διδασκαλίας» (Ησαΐου κθ´ 13).
Γι’αυτό και υποδεικνυόταν η σωστή ευάρεστη στον Θεό Λατρεία.
Οφείλουμε να μελετήσουμε τις αιτίες που αποτρέπουν τους πιστούς ή τους εμποδίζουν να συμμετέχουν στις Ιερές Ακολουθίες και να λάβουμε τα απαραίτητα μέτρα, διευκολύνοντας τους πιστούς να εννοήσουν την σημασία και την αξία του γεγονότος του εκκλησιασμού, να συνέρχονται στην Εκκλησία, ως μέλη του σώματος του Χριστού.
Βέβαια, τα μέτρα που θα ληφθούν πρέπει να έχουν την σφραγίδα του αυθεντικού ήθους και της γνήσιας παραδόσεως της Εκκλησίας. Επίσης, μπορούν να ποικίλουν κατά τις ιδιαίτερες συνθήκες των περιοχών και τις ανάγκες των πιστών της Εκκλησίας μας.
