Κυριακή Αγ. Πατέρων Δ´ Οικουμενικής Συνόδου
(Τίτ. 3.8-15)
«Μανθανέτωσαν δέ καί οἱ ἡμέτεροι καλῶν ἔργων προΐστασθαι εἰς τάς ἀναγκαίας χρείας, ἵνα μή ὦσιν ἄκαρποι».
Πρίν ἀπό λίγες ἡμέρες ἡ Ἐκκλησία μας ἑόρτασε τό θαῦμα τῆς ἐπικυρώσεως τοῦ τόμου τῆς Δ´ Ἁγίας καί Οἰκουμενικῆς Συνόδου, ἡ ὁποία συνεκλήθη στήν Χαλκηδόνα προκειμένου νά ἀντιμετωπίσει τήν αἵρεση τοῦ μονοφυσιτισμοῦ, ἀπό τήν ἁγία μεγαλομάρτυρα Εὐφημία.
Καί σήμερα τιμᾶ καί πανηγυρίζει τή μνήμη αὐτῶν τῶν 680 ἁγίων Πατέρων τῆς Δ´ Οἰκουμενικῆς Συνόδου, οἱ ὁποῖοι θείῳ πνεύματι κινούμενοι ἐδογμάτισαν ὀρθοδόξως καί τεκμηρίωσαν σαφῶς τό δόγμα τῆς διττῆς καί ἀχωρίστου θείας καί ἀνθρωπίνης φύσεως τοῦ Χριστοῦ, τό ὁποῖο ἀμφισβητοῦσε ὁ Εὐτυχής καί οἱ ὁμόφρονές του.
Ὑποστήριξαν οἱ ἅγιοι Πατέρες τήν ἀλήθεια μέ ἐπιμονή καί θυσίες καί δίδαξαν τούς πιστούς τό μέγα μυστήριο τῆς θεανθρωπίνης φύσεως τοῦ Θεοῦ Λόγου, προφυλάσσοντάς τους ἀπό τήν πλάνη τῶν αἱρετικῶν κακοδοξιῶν τῶν μονοφυσιτῶν.
Ἔτσι ἀπεδείχθησαν οἱ ἅγιοι Πατέρες «προϊστάμενοι καλῶν ἔργων» στήν Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ, ὅπως ἀκριβῶς προτρέπει ὁ ἀπόστολος Παῦλος τούς χριστιανούς ἀπευθυνόμενος στό σημερινό ἀποστολικό ἀνάγνωσμα στόν μαθητή του, ἐπίσκοπο Κρήτης Τίτο.
«Μανθανέτωσαν δέ καί οἱ ἡμέτεροι καλῶν ἔργων προΐστασθαι εἰς τάς ἀναγκαίας χρείας, ἵνα μή ὦσιν ἄκαρποι».
Γιά τήν Ἐκκλησία τῆς ἐποχῆς τῶν ἁγίων Πατέρων τῆς Δ´ Οἰκουμενικῆς Συνόδου ἡ προάσπιση τῆς ἀληθείας καί ἡ ὑποστήριξη τῶν δύο φύσεων τοῦ Χριστοῦ, τῆς θείας δηλαδή καί τῆς ἀνθρωπίνης, ἦταν ὄντως «ἀναγκαία χρεία». Διότι ἡ ἀμφισβήτηση τῆς διπλῆς φύσεως τοῦ Χριστοῦ, θά κατέληγε στήν ἄρνηση τῆς θεώσεως τοῦ ἀνθρώπου, καί κατά συνέπεια τῆς δυνατότητος σωτηρίας του.
Γι᾽ αὐτό καί οἱ ἅγιοι Πατέρες τῆς Δ´ Οἰκουμενικῆς Συνόδου ἀγωνίσθηκαν σθεναρά, ὥστε νά μήν ἐπικρατήσουν οἱ ἀσεβεῖς καί βλάσφημες διδασκαλίες τῶν μονοφυσιτῶν καί μέ τή χάρη τοῦ παναγίου Πνεύματος κατίσχυναν τούς αἱρετικούς καί φύλαξαν ἀκαινοτόμητη τήν ἀλήθεια τῆς Ἐκκλησίας, προσφέροντας μέ τή διδασκαλία καί τά συγγράμματά τους καρπόν πολύ στήν Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ, ἀναδεικνυόμενοι καί οἱ ἴδιοι πολύκαρποι πρός δόξαν τοῦ Θεοῦ.
Ἡ προτροπή ὅμως τοῦ ἀποστόλου Παύλου πού ἀκούσαμε πρό ὀλίγου στό ἀποστολικό ἀνάγνωσμα, δέν ἀπευθυνόταν μόνο πρός τόν μαθητή του ἀπόστολο Τίτο ἤ τούς ἁγίους Πατέρες τῆς Δ´ Συνόδου καί τούς χριστιανούς τῆς ἐποχῆς τους. Ἀπευθύνεται πρός τούς πιστούς ὅλων τῶν ἐποχῶν καί φυσικά πρός ὅλους ἐμᾶς καί μᾶς καλεῖ νά φροντίζουμε ὄχι μόνο νά ἐπιτελοῦμε καλά ἔργα ἀλλά νά εἴμαστε καί αὐτοί πού θά πρωτοστατοῦμε στά καλά ἔργα καί θά παροτρύνουμε καί τούς ἀνθρώπους γύρω μας πρός αὐτά.
Καί τά καλά ἔργα δέν εἶναι κάποιες καλές πράξεις, γενικά καί ἀόριστα, ἀλλά εἶναι τά ἔργα τῆς εὐσεβείας καί τῆς πίστεως, εἶναι τά ἔργα τῆς ἀρετῆς, εἶναι τά ἔργα τῆς ἁγιότητος, εἶναι τά ἔργα τῆς ἐν Χριστῷ ζωῆς, τά ὁποῖα ὡς πιστά μέλη τῆς Ἐκκλησίας ἔχουμε χρέος νά ἐργαζόμεθα τόσο μέσα μας ὅσο καί γύρω μας.
Καλά ἔργα εἶναι νά φροντίζουμε ὥστε ἡ ψυχή μας νά εἶναι γῆ ἀγαθή, ἡ ὁποία νά μπορεῖ νά δεχθεῖ τόν σπόρο τοῦ λόγου τοῦ Θεοῦ πού πέφτει σ’ αὐτήν εἴτε μέ τή συμμετοχή μας στή θεία Λατρεία, εἴτε μέ ἕνα κήρυγμα, εἴτε μέ τήν ἀνάγνωση τῆς ἁγίας Γραφῆς ἤ ἑνός θρησκευτικοῦ βιβλίου, εἴτε μέ ὁποιοδήποτε ἄλλο τρόπο.
Καλά ἔργα εἶναι νά φροντίζουμε αὐτόν τόν σπόρο τόν εὐαγγελικό, ὥστε νά μήν χάνεται ἀλλά νά φυτρώνει, καί ὅταν φυτρώνει, νά προστατεύουμε αὐτό τό πνευματικό φυτό, νά τό ποτίζουμε μέ τή χάρη τοῦ Θεοῦ, μέ τόν ἱδρῶτα τοῦ προσωπικοῦ μας ἀγώνα καί τά δάκρυα τῆς προσευχῆς, ὥστε νά ἀποδίδει καρπούς.
Καλά ἔργα, στά ὁποῖα ὀφείλουμε νά πρωτοστατοῦμε, εἶναι ἡ οὐσιαστική συμμετοχή καί δραστηριοποίησή μας στό ἔργο τῆς Ἐκκλησίας, εἶναι ὁ καθημερινός μας ἀγώνας νά ζοῦμε σύμφωνα μέ τίς ἐντολές τοῦ Θεοῦ, νά προαγόμεθα στήν ἀγάπη καί στήν ταπεινοφροσύνη, νά ζοῦμε τήν ἐπικοινωνία μέ τόν Θεό διά τῆς προσευχῆς καί τῶν μυστηρίων, νά ζοῦμε καί νά φυλάττουμε τήν ὀρθότητα τῆς πίστεως καί τῆς ἱερᾶς παραδόσεως πού μᾶς κληροδότησαν οἱ Πατέρες καί οἱ ἅγιοι τῆς Ἐκκλησίας μας.
Τά καλά ἔργα ὅμως δέν περιορίζονται μόνο στή δική μας πνευματική καλλιέργεια, γιατί αὐτή εἶναι αὐτονόητη ὑποχρέωσή μας. Πρέπει νά ἐπεκτείνονται καί στούς ἀνθρώπους γύρω μας, στό οἰκογενειακό καί φιλικό μας περιβάλλον, στόν κοινωνικό καί ἐργασιακό μας περίγυρο. Ὅλους αὐτούς τούς ἀνθρώπους ἔχουμε χρέος καί καθῆκον νά τούς παρακινοῦμε καί νά τούς προτρέπουμε τόσο μέ τόν λόγο μας ὅσο καί πολύ περισσότερο μέ τό παράδειγμα καί τή ζωή μας νά πλησιάσουν τήν Ἐκκλησία, νά ἐμβαθύνουν στή διδασκαλία της, νά ζήσουν τήν ἐν Χριστῷ ζωή.
Ἔχουμε χρέος, ἀδελφοί μου, νά ἐνδιαφερόμαστε καί γιά τούς ἄλλους ἀνθρώπους γύρω μας. Δέν ἀρκεῖ νά ἀγωνιζόμεθα καί νά προσπαθοῦμε μόνο γιά τή δική μας σωτηρία καί νά ἀδιαφοροῦμε γιά τούς ἀδελφούς μας. Ἡ δική μας σωτηρία περνᾶ μέσα ἀπό τή σωτηρία τῶν ἀδελφῶν μας, γιατί ἡ μέριμνα γι᾽ αὐτούς εἶναι ἀπόδειξη τῆς ἀληθινῆς καί οὐσιαστικῆς ἀγάπης μας γιά ἐκείνους, καί τό κριτήριο τῆς σωτηρίας μας εἶναι ἡ ἀγάπη, εἶναι τά καλά ἔργα.
Σέ αὐτά τά ἔργα προέστησαν, κατά τήν ἀποστολική προτροπή, καί οἱ ἑορταζόμενοι πατέρες τῆς Δ´ Οἰκουμενικῆς Συνόδου καί γι᾽ αὐτό τιμῶνται ὄχι μόνο ἀπό τήν ἐπί γῆς στρατευομένη Ἐκκλησία ἀλλά καί ἀπό τήν ἐν οὐρανοῖς θριαμβεύουσα, τιμῶνται ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό καί δοξάζονται στόν οὐρανό αἰωνίως.
Μητροπολίτης Βεροίας κ. Παντελεήμων