Κυριακή προ της Χριστού γεννήσεως
Τὴ στιγμή, ἀδελφοί, ποὺ παντοῦ καὶ ὅλοι στολίζουμε τὸ χριστουγεννιάτικο δέντρο, στὴν Ἐκκλησία προβάλλεται τὸ γενεαλογικὸ δέντρο τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, ὅπως καταγράφεται ἀπὸ τὸν εὐαγγελιστὴ Ματθαῖο. Τὰ πολλὰ ὀνόματα ποὺ ἀκούγονται νὰ διαδέχονται τὸ ἕνα τὸ ἄλλο μέσω τῆς ἐπανάληψης τοῦ ρήματος «ἐγέννησεν» προκαλοῦν ἀπορία στοὺς ἀκροατὲς γιὰ τὸ τί ἐξυπηρετοῦν.
Ὁ κατάλογος ἐκπέμπει πολλὰ μηνύματα.
Τὰ πάντα ὑπακούουν σὲ ἕνα ἁρμονικὸ θεϊκὸ σχέδιο. Τίποτε δὲν ἀποτελεῖ προϊὸν τύχης καὶ σύμπτωσης. Ἡ ἴδια ἡ ἱστορία δὲν ἐπαναλαμβάνεται κυκλικὰ καὶ ἀτέρμονα, ὅπως πίστευαν οἱ Ἕλληνες, ἀλλὰ ἔχει ἕνα τέλος, κι αὐτὸ δὲν εἶναι τὸ σημεῖο μηδέν, ἀλλὰ τὸ πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ.
Μὲ τὸν κατάλογο ὑπογραμμίζεται ἡ συνέχεια μεταξὺ τῶν δύο Διαθηκῶν, Παλαιᾶς καὶ Καινῆς. Παρ’ ὅλη τὴν ἀποτυχία τοῦ ἀνθρώπου νὰ σχετιστεῖ καὶ νὰ εἰρηνεύσει μὲ τὸ Θεό, τὸν κόσμο καὶ τὸν ἀδελφό, ὁ Θεὸς ἔδινε ὑποσχέσεις καὶ ἐνίσχυε τὴν ἐλπίδα, ποὺ ἐνῶ φαινόταν ὅτι μένουν ἀνεκπλήρωτα, μὲ τὴ Γέννηση τοῦ Ἰησοῦ οἱ ὑποσχέσεις τοῦ Θεοῦ ἐκπληρώνονται στὸ πρόσωπό Του.
Μὲ τὴ Γέννηση τοῦ Χριστοῦ ἀποδείχτηκε ὅτι ὁ Θεὸς δὲν εἶναι «τὸ μακρινὸ ἀκίνητο ὄν, ποὺ κινεῖ τὸ σύμπαν», ὅπως ἔλεγαν οἱ φιλόσοφοι, ἀλλ’ ὅτι ἦρθε ἀνάμεσά μας καὶ παραμένει μαζὶ μὲ τὸν ἄνθρωπο, ὄντας ἀπόλυτα πιστὸς στὶς ὑποσχέσεις του. Εἶναι ὁ Ἐμμανουήλ, δηλαδὴ ὁ Θεὸς εἶναι μαζί μας.
Ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς εἶναι ὁ ἀληθινὸς Μεσσίας τῆς Ἱστορίας, ὁ γιός, ἡ ρίζα καὶ ὁ βλαστὸς τοῦ Δαβίδ, τὸν ὁποῖο ἀνέμεναν οἱ Ἰουδαῖοι καὶ ἀναμένουν τὰ ἔθνη, τὰ ὁποῖα στὰ πρόσωπα τῶν μάγων ἔσπευσαν νὰ Τὸν προσκυνήσουν.
Αὐτὸ ποὺ ἐκπλήσσει εἶναι ὅτι στὸ γενεαλογικὸ δέντρο τοῦ Χριστοῦ φιγουράρουν καὶ πρόσωπα πολὺ λερωμένα καὶ βουτηγμένα στὴν ἁμαρτία. Τὸ γεγονὸς αὐτὸ προκαλεῖ ἐπιπλέον ἐντύπωση, ὅταν κανεὶς ἀναλογιστεῖ ὅτι οἱ γενεαλογίες ἀποτύπωναν τὴν ἀγωνιώδη προσπάθεια τῶν Ἰουδαίων γιὰ τὴ διατήρηση τῆς φυλετικῆς καθαρότητας.
Στὴν Ἐκκλησία τοῦ Μεσσία Ἰησοῦ Χριστοῦ, ὁ ὁποῖος γεννήθηκε παράδοξα ἀπὸ μία κοινωνικὰ ἄσημη Παρθένο, προσκαλοῦνται νὰ μετάσχουν ὅλα τὰ «μωρὰ» καὶ τὰ «ἀσθενῆ» ὄντα, τὰ ὁποῖα, ἐξαιτίας τῆς φύσης τους ἢ τῆς καταγωγῆς τους ἢ τῶν ἀνομιῶν τους, εἶχαν μπεῖ στὸ περιθώριο καὶ στὴν ἀνυποληψία ἀπὸ τὸν ἐκλεκτὸ λαό.
Στὴν ἀρχὴ τῆς περικοπῆς ὁ Εὐαγγελιστὴς ἀποδεικνύει τὴν ἀνθρώπινη φύση τοῦ Χριστοῦ καὶ στὴ συνέχεια ὑπογραμμίζει τὴ θεότητά του. Στὸν τελευταῖο κρίκο τῆς γενεαλογίας ἡ ἐπαναλαμβανόμενη φράση ὁ τάδε ἐγέννησεν τὸν δείνα σταματᾶ καὶ ξαφνικὰ ἀκούγεται ἡ φράση: «ἐξ ἢς ἐγεννήθη Ἰησοῦς, ὁ λεγόμενος Χριστός».
Ὅπως ἡ Γένεση, τὸ πρῶτο βιβλίο τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, ἀρχίζει μὲ τὴ γενεαλογία τοῦ κόσμου καὶ ἀκολουθεῖ ἡ λεπτομερὴς περιγραφὴ τῆς δημιουργίας τοῦ Ἀδὰμ ἀπὸ τὴ γῆ καὶ στὴ συνέχεια ἡ ζωογόνησή του ἀπὸ τὸ δημιουργικὸ Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ, παρόμοια συμβαίνει καὶ μὲ τὸ Εὐαγγέλιο τοῦ Ματθαίου, τὸ πρῶτο βιβλίο τῆς Καινῆς Διαθήκης. Παρατίθεται στὴν ἀρχὴ ἡ γενεαλογία τοῦ Ἰησοῦ καὶ ἀκολουθεῖ λεπτομερὴς ἀναφορὰ στὰ περιστατικὰ τῆς ἐνανθρώπισής Του «ἐκ Πνεύματος Ἁγίου καὶ Μαρίας τῆς Παρθένου».
Στὴ δεύτερη ἑνότητα ὁ Εὐαγγελιστὴς σπεύδει ἀμέσως νὰ τονίσει, ὅτι πρὶν τὸ ζεῦγος συγκατοικήσει, ἡ Παρθένος Μαρία βρέθηκε ἔγκυος ἀπὸ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα. Ὁ Ἰωσὴφ ἐπειδὴ ἦταν σπλαχνικός, σκέφτηκε νὰ τῆς δώσει κρυφὰ διαζύγιο προκειμένου νὰ ἀποφευχθεῖ ἡ δημόσια διαπόμπευση, ὅπως πρόσταζε ὁ Νόμος.
Στὴ σκέψη του αὐτὴ παρεμβαίνει ὁ Ἄγγελος, ὁ ὁποῖος τὸν ἀποκαλεῖ υἱὸ Δαβὶδ καὶ τοῦ ὑπενθυμίζει τὶς μεσσιανικὲς ἐπαγγελίες καὶ ἰδιαίτερα τὴν προφητεία τοῦ Ἠσαΐα σχετικὰ μὲ τὸν Ἐμμανουήλ, ποὺ ἐκπληρώνονται στὸ Παιδί, ποὺ πρόκειται νὰ φέρει στὸν κόσμο ἡ Παρθένος Μαρία.
Ὁ Ἰωσὴφ πειθαρχεῖ στὸ θεϊκὸ σχέδιο καὶ υἱοθετεῖ τὸ παιδί. Παραλαμβάνει τὴν Μαριὰμ ὑπὸ τὴν προστασία του χωρὶς νὰ ἔχει σαρκικὴ σχέση μαζί της «ἕως ὅτου γέννησε τὸν υἱὸ τῆς τὸν πρωτότοκο». Ἀλλὰ καὶ μετὰ τὸν τοκετὸ ἡ Παναγία παραμένει Παρθένος. Ὁ Ἰωσὴφ δὲν ἔρχεται σὲ σαρκικὴ σχέση μαζί της. Συχνὰ συναντᾶται στὴν Ἁγία Γραφὴ ἡ λέξη «ἕως». Ὁ Νῶε μετὰ τὸν κατακλυσμὸ καὶ πρὶν βγοῦν ἀπὸ τὴν κιβωτὸ ἐλευθέρωσε ἕνα περιστέρι. Ἀλλ’ «οὐκ ἀνέστρεψεν περιστερὰ πρὸς τὸν Νῶε, ἕως τοῦ ξηρανθῆναι τὸ ὓδωρ». Τὸ περιστέρι πέταξε, ἔφυγε ἀπὸ τὴν κιβωτὸ καὶ δὲν ἐπέστρεψε σ’ αὐτὴν οὔτε μετὰ τὴν ἀποξήρανση τῶν ὑδάτων.
Τὰ ἔθνη θὰ συνειδητοποιήσουν ὅτι στὸ πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ ὁ ἴδιος ὁ Θεὸς βρίσκεται μαζὶ μὲ μᾶς ἐκπληρώνοντας τὶς διαθῆκες του, «ὅτι ὤφθη Κύριος ἐκ Παρθένου Μητρὸς» καὶ «ὅτι ἔρχεται Χριστός, ἵνα σώση ὂν ἐπλασεν ἄνθρωπον, ὡς φιλάνθρωπος».
π. Κ.Ι.Κ.
Ἐκ τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Κοζάνης
