Μ.Μ.Ε. και ανθρώπινη οντολογία
Του Δημητρίου Λυκούδη, θεολόγου
Ο N. Postman αναφέρει το παράδειγμα των υπολογιστών για να τονίσει τον ατελή μηχανισμό παραγωγής νοήματος των Μ.Μ.Ε. : «Το θεμελιώδες μεταφορικό μήνυμα του υπολογιστή είναι κοντολογίς, ότι εμείς είμαστε οι μηχανές – σκεπτόμενες μηχανές βέβαια, ωστόσο μηχανές. Γι’ αυτό το λόγο ο υπολογιστής είναι μια πολύ σημαντική, ανυπέρβλητη σχεδόν τέλεια μηχανή για το τεχνοπώλιο. Υποτάσσει τις απαιτήσεις της φύσης μας, την βιολογία μας, τον συναισθημάτων μας, του πνεύματός μας. Ο υπολογιστής διεκδικεί για τον εαυτό του την ηγεμονία σε όλην την κλίμακα της ανθρώπινης εμπειρίας, καλύτερα απ’ ότι εμείς. Πράγματι, μέσα στον σχεδόν υστερικό του ενθουσιασμό για την τεχνητή νοημοσύνη, ο Marvin Minsky έχει δηλώσει ότι η δύναμη της σκέψης του εγκεφάλου από σιλικόνη θα είναι τόσο δυνατή, ώστε αν είμαστε τυχεροί, οι υπολογιστές θα μας κρατήσουν σαν κατοικίδια»[1].
Και συνεχίζει: «Όπως το καταλαβαίνω το νόημα περιλαμβάνει επίσης αυτά που ονομάζουμε συναισθήματα, εμπειρίες και αισθήσεις, τα οποία δεν χρειάζεται και πολλές φορές δεν μπορούν να εκφραστούν με σύμβολα. Παρ’ όλα αυτά, έχουν το νόημά τους. Χωρίς χειροπιαστά σύμβολα, ένας υπολογιστής είναι απλώς ένας σωρός παλιοσίδερα… Η τεχνιτή νοημοσύνη δεν οδηγεί και δεν μπορεί να οδηγήσει σε ένα δημιούργημα που να παράγει νόημα, να καταλαβαίνει, να αισθάνεται δηλαδή αυτό ακριβώς που είναι ο άνθρωπος»[2].
Τα Μ.Μ.Ε. δεν μπορούν να παρεισφρύσουν στο βαθύτερο νόημα της μυσταγωγίας, στην ύψιστη μεταφυσική αναγωγή στο Πρώτυπο και Αρχέτυπο, διότι κατανοούν τα δρώμενα γύρω τους με μια “εικονοκεντρική λογική” η οποία αποτελεί επίπλαστο ομοίωμα της “λογοκεντρικής προσέγγισης” και επομένως είναι “εκ των πραγμάτων” καταδικασμένα να συντηρούν την “φυσική” ροή της τεχνολογίας ως προβολή της φαινομενικής διάστασης του ψευδοκόσμου.
Παραπομπές:
[1] Postman N., Τεχνοπώλιο, σελ. 118.
[2] Αυτόθι, σελ. 120.
