Ένας από τους λόγους που κάνει τόσο την κοινή λατρεία, όσο και την ατομική προσευχή, να είναι τόσο συμβατικές και άψυχες, είναι το ότι η λατρευτική διεργασία, που συντελείται στην ψυχή, η οποία προσπαθεί να επικοινωνήσει με το Θεό, χάνει πολύ συχνά το στόχο της . Κάθε έκφραση, είτε με λόγια είτε με εξωτερικές κινήσεις, ίσως βοηθάει την ψυχή στο ν’ αναπτύξει λατρευτική σχέση με το Θεό. Πάρα ταύτα, όλα τούτα παραμένουν μονάχα εξωτερικές εκφράσεις εκείνου που αποτελεί το μόνο ουσιαστικό και που το λέμε βαθιά, σιωπηλή – μυστική κοινωνία
Όλοι γνωρίζουμε από τις ανθρώπινες σχέσεις ότι τότε μόνο η αγάπη και η φιλία έχουν ριζώσει βαθιά στην ψυχή μας, όταν μπορούμε να περιμένουμε σιωπηλοί ο ένας κοντά στον άλλο. Εφόσον όμως νιώθουμε την ανάγκη να μιλάμε ο ένας στον άλλο για να διατηρήσουμε έτσι την επαφή μας, μπορούμε σίγουρα να συμπεράνουμε με λύπη ότι η σχέση μας είναι επιφανειακή.
Κατά τον ίδιο τρόπο, αν θέλουμε να λατρέψουμε το Θεό, πρέπει πρώτα – πρώτα να μάθουμε να νιώθουμε ευτυχισμένοι, όταν χωρίς λατρευτικά λόγια και εκδηλώσεις μένουμε σιωπηλοί κοντά Του, μέσα στην αίσθηση της παρουσίας Του. Αυτό είναι ευκολότερο απ’ ότι φαίνεται με την πρώτη ματιά. Χρειάζεται λίγος χρόνος, αρκετή εμπιστοσύνη και το θάρρος ν’ αρχίσουμε.
Κάποτε ο εφημέριος της Ars – en Re, ένας Γάλλος άγιος του 18ου αιώνα, ρώτησε ένα γέρο χωρικό τι έκανε καθισμένος τόσες ώρες στην Εκκλησία, χωρίς να δείχνει καν ότι προσεύχεται. Ο χωρικός απάντησε: «Τον κοιτάζω και με κοιτάζει και είμαστε και οι δύο ευτυχισμένοι». Αυτός ο άνθρωπος είχε μάθει να μιλάει στο Θεό, χωρίς να διακόπτει με λόγια την μυστική επικοινωνία μαζί Του.
Αν δοκιμάσουμε να ξεχωρίσουμε βιωματικά τη λατρεία από τα λόγια που χρησιμοποιούμε σ’ αυτήν, τότε αυτά τα λόγια θα μας κουράσουν σε βαθμό απελπιστικό, γιατί εφόσον δεν ξεπηγάζουν από το βάθος της μυστικής κοινωνίας μας με το Θεό, είναι κούφια και κουραστικά.
Πόσο όμως εμπνευσμένα θα ήταν τα λόγια της προσευχής μας αν είχαν σαν υπόβαθρό τους τη μυστική κοινωνία μας με το Θεό και αν διαποτίζονταν από το σωστό φρόνημα που βρίσκουμε στα λόγια του Ψαλμικού στίχου : «Κύριε τα χείλη μου ανοίξεις και το στόμα μου αναγγελεί την αίνεσιν Σου!»
Από το βιβλίο «Ζωντανή προσευχή», του Antony Bloom, εκδόσεις Ετοιμασία