Περί αιρετικών μίλησε στο κυριακάτικ κήρυγμά του ο Μητροπολίτης Γόρτυνος Ιερεμίας.
Αδελφοί μου χριστιανοί, πρέπει να το έχετε χαρά και μεγάλη τιμή και να ευχαριστείτε τον Θεό γι᾽ αυτό, το ότι ανήκετε στην οικογένεια του Θεού, που λέγεται «Εκκλησία». Ναί, αυτό είναι η Εκκλησία. Είναι η οικογένεια των παιδιών του Θεού.
Και αφού ανήκουμε όλοι στην ίδια οικογένεια, πρέπει να νοιώθουμε μεταξύ μας ως αδελφοί. Λεγόμαστε «αδελφοί», γιατί όλοι έχουμε την ίδια «δελφύ», δηλαδή την ίδια κοιλιά. Ποια είναι αυτή η κοιλιά; Είναι η αγία Κολυμβήθρα. Σαν κοιλιά δεν μοιάζει η Κολυμβήθρα; Δύο φορές γεννηθήκαμε, χριστιανοί μου. Γεννηθήκαμε μία φορά από την μάνα μας για να πεθάνουμε. Και μας πήρε η Μάνα μας Εκκλησία και μας έβαλε στην δική της κοιλιά, την άγια Κολυμβήθρα, για να μην πεθάνουμε. Γι᾽ αυτό και το βάπτισμα λέγεται «αναγέννηση». Είναι μία δεύτερη γέννα, πνευματική γέννα, μετά την πρώτη, την φυσική.
2. ῞Ολοι εμείς λοιπόν ανήκουμε στην Εκκλησία του Χριστού, γιατί όλοι μας είμαστε βαπτισμένοι και μυρωμένοι. Η Εκκλησία, η οικογένεια του Θεού, για την όποία μιλάμε, είναι ΜΙΑ. Έτσι το ομολογούμε στο Σύμβολο της Πίστης μας, το «Πιστεύω», που πρέπει να το λέτε κάθε μέρα στην προσευχή σας. «Εις μίαν, αγίαν, καθολικήν και Αποστολικήν Εκκλησίαν», λέγουμε. Και Αυτή η ΜΙΑ Εκκλησία έχει την ορθή πίστη και την σώζουσα αλήθεια. Αυτή ΜΟΝΟ η Εκκλησία έχει την Χάρη του Θεού, που μας σώζει και μας αγιάζει με τα ιερά της Μυστήρια. Είναι η ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ.
Μέλη της Εκκλησίας Αυτής είναι όσοι είναι βαπτισμένοι και μυρωμένοι από ορθόδοξο ιερέα και ομολογούν την ορθόδοξη πίστη. Οι αιρετικοί δεν μπορούν να λέγονται μέλη της Εκκλησίας, ακριβώς γιατί είναι αιρετικοί· γιατί δεν δέχονται την διδασκαλία της Εκκλησίας.
3. Σας το λέγω αυτό, χριστιανοί μου, γιατί είναι μερικοί και μάλιστα ρασοφόροι και μάλιστα υψηλοί ρασοφόροι, που λέγουν ότι και οι αιρετικοί, μπορεί να λέγονται, μέλη της Εκκλησίας. Όχι, χριστιανοί μου, όχι! Οι αιρετικοί ούτε βαπτισμένοι και μυρωμένοι από ορθόδοξο ιερέα είναι, ούτε την ορθή πίστη έχουν και γι᾽ αυτό δεν είναι δυνατόν να ανήκουν στην Εκκλησία. Ξέρουμε που το πάνε αυτοί που λέγουν αυτά τα λόγια. Το πάνε στον οικουμενισμό. Γιατί, αν πούμε ότι στα μέλη της Εκκλησίας ανήκουν και οι αιρετικοί, τότε δημιουργούμε μία Εκκλησία με ορθοδόξους και αιρετικούς μαζί, ένα ανακάτωμα και ένα μπέρδεμα όλων των θρησκευτικών δοξασιών, για μια ενότητα τάχα, και αυτό είναι ο οικουμενισμός. Γι᾽ αυτό και πρέπει να αποκρούσουμε με προσευχή, πρώτα, και με δυνατά επιχειρήματα από τους αγίους Πατέρες, έπειτα, την πλάνη αυτή, που αποτελεί αίρεση. Πουθενά οι άγιοι Πατέρες δεν ονομάζουν «Εκκλησία» τους αιρετικούς. Πουθενά! Και ως «Εκκλησία» βέβαια δεν εννοώ την λέξη απλά ως συνάθροιση ανθρώπων, αλλά ως τον θείο εκείνο Οργανισμό, που ίδρυσε ο σαρκωθείς Υιός του Θεού για την σωτηρία μας· εννοώ «τον ίδιο τον Χριστό παρατεινόμενον στους αιώνας», όπως το λέει ο άγιος Αυγουστίνος. Αυτό είναι η Ορθόδοξος Εκκλησία, στην οποία ανήκουν μόνο οι Ορθόδοξοι και όχι οι αιρετικοί. Οι αιρετικοί αποτελούν «εκκλησία – δηλαδή συγκέντρωση – πονηρευομένων», όπως λέγουν κάπου οι Πατέρες της Ζ´ Οικουμενικής Συνόδου γι᾽ αυτούς.
4. Βέβαια, πόθος μας και προσευχή όλων μας είναι και οι αιρετικοί να αποτελέσουν μέλη της Εκκλησίας μας. Αλλά αυτό θα γίνει, αφού πρώτα αυτοί αρνηθούν την αίρεσή τους, δηλαδή, αφού πρώτα μετανοήσουν. Έτσι όμως, όπως είναι αυτοί τώρα με την πλάνη της αίρεσης, ας το καταλάβουν και αυτοί, αλλά, ας το καταλάβουν και μερικοί δικοί μας, ότι δεν μπορεί να αποτελούμε με αυτούς – τους αιρετικούς – Εκκλησία. Τότε, τι είναι οι αιρετικοί; Είναι μία παράταξη, είναι μία ομάδα και μία συναγωγή, αλλά όχι Εκκλησία, με την βαθειά θεολογική και σωστική έννοια της λέξης. Βέβαια, είναι αλήθεια ότι η λέξη «εκκλησία» εχρησιμοποιείτο από παλαιά με την γενική έννοια της συγκέντρωσης. Έτσι έχουμε την έκφραση «εκκλησία του δήμου» για παράδειγμα. Έτσι έχουμε πάλι από παλαιότερα και τις εκφράσεις «Ρωμαική εκκλησία»,«Προτεσταντική εκκλησία» κ.λπ. Σήμερα όμως, που οι αιρετικοί θέλουν να παρουσιάσουν τις συναθροίσεις τους ως πραγματική Εκκλησία με την σωστική έννοια της λέξης, με την έννοια του θείου Οργανισμού, που ίδρυσε ο Χριστός για την σωτηρία μας, εμείς πρέπει με πολλή φροντίδα να αποφεύγουμε την έκφραση «Εκκλησία» γι᾽ αυτούς, για τους αιρετικούς. ᾽Ονομάζοντες εμείς οι Ορθόδοξοι τους αιρετικούς «Εκκλησία», έστω και με την γενική έννοια της λέξης, βοηθούμε, ξαναλέγω, την οικουμενιστική κίνηση, που θέλει να ενοποιήσει όλους, ασχέτως των δογματικών διαφορών, καλώντας τους όλους μαζί «Εκκλησία». Πρέπει, λοιπόν, να αποφεύγουμε να λέγουμε την έκφραση «Ρωμαική εκκλησία», η οποία χρησιμοποιείται πολύ ελεύθερα και από επίσημα αρχιερατικά χείλη.
5. Δηλαδή, θα ρωτήσει κάποιος, και οι Καθολικοί, οι Παπικοί, είναι αιρετικοί και δεν πρέπει να τους καλούμε «Εκκλησία»; Αδελφοί μου, σας εξήγησα και άλλοτε ότι οι Καθολικοί, ναί, είναι αιρετικοί και δεν είναι απλώς σχισματικοί. Έχουν γραφεί, τώρα τελευταία μάλιστα, ωραία βιβλία δυνατών θεολόγων σχετικά με αυτό και μπορείτε να τα διαβάσετε. Αλλά, για τους Παπικούς– για να μην σας πω τις πάμπολλες αιρέσεις τους –, σας λέγω γενικά μόνο γι᾽ αυτούς ότι οι Παπικοί, ναί, είναι αιρετικοί.
Όπως οι Χιλιαστές είναι αιρετικοί, γιατί δεν πιστεύουν στην Αγία Τριάδα, δεν πιστεύουν στην Παναγία μας και δεν κάνουν τον Σταυρό τους, έτσι και οι Παπικοί, οι Καθολικοί, που λέμε, είναι το ίδιο: Έχουν άλλη Αγία Τριάδα, πιστεύουν άλλη Παναγία και κάνουν διαφορετικά τον Σταυρό τους. Αλλά, για να μην λέγω τα δικά μου λόγια, σας λέγω τον σύντομο λόγο του αγίου Μάρκου του Ευγενικού περί των Παπικών. Λέγει λοιπόν καθαρά και ξεκάθαρα ο άγιος περί των Παπικών – των Λατίνων: «Ως αιρετικούς αυτούς απεστράφημεν και διά τούτο αυτών εχωρίσθημεν. Αιρετικοί εισί και ως αιρετικούς αυτούς απεκόψαμεν…· Φευκτέον αυτούς ως φεύγει τις από όφεως, από αυτούς τους χριστοκαπήλους και χριστεμπόρους. Ημείς δι᾽ ουδέν άλλο απεσχίσθημεν των Λατίνων, αλλ᾽ ή ότι εισίν ου μόνον σχισματικοί, αλλά και αιρετικοί» (βλ. Ι. Καρμίρη, τα Δογματικά και Συμβολικά Μνημεία της Ορθοδόξου Καθολικής Εκκλησίας, τομ. Β´, Graz – Austria 1968² σ. 353-362. Και Συνεδρίαση της Συνόδου Φεράρας – Φλωρεντίας στο Πηδάλιον, εκδ. Ρηγόπουλος, Θεσαλονίκη 1991, σ. 55).
Με πολλές ευχές
† Ο Μητροπολίτης Γόρτυνος και Μεγαλοπόλεως Ιερεμίας