Μοναχισμός και διαδίκτυο: όρια και υπερβολές
Του Δημητρίου Λυκούδη, Δ/ ντου Σύνταξης της εφημερίδας «Κιβωτός της Ορθοδοξίας»
Είναι εφήμερο φαινόμενο ή αποτελεί «σημείο» των καιρών; Καινοτοπία, κάτι νέο και «μοντέρνο»; Μακάρι να ήταν έτσι! Θα λέγαμε είναι κάτι παροδικό, όπως οι συνεχείς παρεμβάσεις πολλών για τις νέες ταυτότητες ή για τα εμβόλια παλαιότερα.
Δυστυχώς, όμως, μόνο επίκαιρο και τωρινό δεν είναι! Μια ακόρεστη, σχεδόν, αδιάλειπτη on line σύνδεση πολλών μοναχών, κυρίως, αλλά και άλλων ιερομονάχων και μοναζουσών, με περισσότερους από έναν και δυο και τρεις προσωπικούς λογαριασμούς στο διαδίκτυο και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, με σκοπό να προωθούν, να ελέγχουν, να κατακρίνουν, να υβρίζουν στη χειρότερη ή, στην καλυτέρα αυτών των περιπτώσεων, δήθεν ταπεινά και απροσποίητα, να καταθέτουν ό, τι ανόητο υπάρχει εντός του κρανίου τους και να δηλητηριάζουν το χριστεπώνυμο πλήρωμα, λες και η Εκκλησία δεν ποιμαίνει, δε νουθετεί, δεν προφυλάσσει το λαό του Θεού! Και φθάνουν να γνωρίζουν τα του κόσμου, μοναχοί και μοναχές κατά τ᾿ άλλα, περισσότερο από όσους διαβιούν και εγκαταβιώνουν στον κόσμο. Καταστάσεις αχαρακτήριστες, αρρωστημένες, επικίνδυνες!
Όχι! Δεν έχουν σχέση αυτά με ορθόδοξο μοναχισμό, με υγιή αναχωρητισμό και απάρνηση του κόσμου. Ο Όσιος Ιωάννης Κολοβός λέγει: «Μοναχός εστί κόπος, ότι εις παν έργο κοπιά ο μοναχός». Και ο Όσιος Συμεών, ο Νέος Θεολόγος, εξόχως παρατηρεί: «Αν απαρνήθηκες τον κόσμο για χάρη του Χριστού και όχι για άλλη αιτία, τότε φρόντισε να αρέσεις στον Χριστό, σε ουδένα έτερον! Κοίταξε να αποκοπείς από τον κόσμο με κάθε υλικό αντικείμενο που στον θυμίζει, διότι εσύ αποσύρθηκες για την αγάπη του Χριστού και άφησες συγγενείς, περιουσίες, κοσμικές «απολαύσεις» και ηδονές για την αγάπη Εκείνου! Μοναχός που εγκατέλειψε τον κόσμο για χάρη του Χριστού και θελημένα διατηρεί επαφές με τον κόσμο, μοναχός δε λογίζεται».
Και, για να κάνουμε καλύτερα συνειρμικά τη σύγκριση κατά νου, ετούτο θα σας γράψω, καθώς, θεωρώ, πολύ θα σας βοηθήσει, ως και εμένα βοήθησε: Ο Γέρων Λεόντιος Διονυσιάτης! Σπουδαίος μοναχός. Επέρασε επάνω από εξήντα χρόνια στο μοναστήρι του Οσίου Διονυσίου, στο Άγιον Όρος. Είχε σε τέτοιο σημείο αποκοπεί από το κοσμικό πνεύμα και φρόνημα, ώστε δε θυμόταν, μετά από τόσα χρόνια στη μονή, πού ευρίσκεται η έξοδος και η κεντρική πύλη της! Άραγε, έχουν σχέση αυτά τα πνευματικά αναστήματα με όσα ανέφερα στην απαρχή των γραπτών μου;
Ορθόδοξος μοναχισμός και κόσμος είναι έννοιες ασυμβίβαστες, αταίριαστες, ανακόλουθες. Ο μοναχός υπάρχει μακράν του κόσμου αλλά, ταυτόχρονα, εντός του κόσμου, προσευχόμενος, όμως, όχι «σερφάροντας» στο διαδίκτυο. Η δικαιολογία δε, ότι κάποιοι τέτοιοι κοινωνικοί λογαριασμοί δεν είναι προσωπικοί, αλλά προβάλλουν τη Μονή, τη Σκήτη, την Καλύβα κ.ά., καταρρέει και αποδυναμώνεται. Δεν έχουν ανάγκη διαφημίσεως τα μοναστήρια. Η αγιότητα «φωνάζει» από μόνη της, δε χρειάζεται ούτε προβολή ούτε διαφήμιση. Και, εν κατακλείδι, αν πρόκειται να προβληθούν κάποια προϊόντα της μονής, για λόγους καθαρά επιβίωσης, αυτούς τους ηλεκτρονικούς λογαριασμούς της μονής μπορούν να τους διαχειρίζονται λαϊκοί, έμπιστοι άνθρωποι κοντά στη μονή και ποτέ μοναχοί ή ρασοφόροι, που για άλλο λόγο εγκατέλειψαν τον κόσμο και, τελικά, με άλλα ζητήματα και θέματα ασχολούνται.
Ταυτόχρονα, είναι καιρός να εμπιστευτούμε την επίσημη Εκκλησία της Ελλάδος. Φθάνει πια αυτός ο κατακερματισμός του ποιμνίου. Δε φτάνουν οι εκατοντάδες αιρέσεις και αιρετικές δοξασίες που καθημερινά αναφύονται και προσπαθούν να παραπλανήσουν τους πιστούς, αλλά έχουμε και καθέναν μοναχό «αμόναχο» να μιλάει και να κηρύττει από την άνεση της ευρύχωρης απλωταριάς της «καλύβης» του, με θέα το αγιορείτικο ηλιοβασίλεμα και να κάνει «ιεραποστολή» για χάρη του Χριστού, κηρύττοντας και νουθετώντας ανυπακοή στην Εκκλησία, ανυπακοή στην αρχιεροσύνη, ανυπακοή στο Συνοδικότητα της του Χριστού Εκκλησίας! Θλιβερά, αναίσχυντα πράγματα!
Άλλα μάς εδίδαξαν οι γεροντάδες μας, άλλα μάς ενουθέτησαν. Ενθυμούμαι όταν πρωτογνώρισα τον Γέροντά μου, τον μακαριστό πρώην Δικαίο της Σκήτης Του Αγίου Ανδρέα, στο Άγιον Όρος, Αρχιμ. Εφραίμ. Στη δεύτερη συνάντησή μας, από αγάπη προς το πρόσωπό του, καθώς με κέρδισε από το πρώτο βλέμμα του, τού προσέφερα ένα μικρό πρακτικό για μοναχό δώρο, ένα επιτραπέζιο ρολόι. Το κοίταξε με ευγένεια, με ευγνωμοσύνη, με απλότητα. Αλλά με αγάπη που ξεχείλιζε από την καρδιά του, ζητώντας πολλές, πολλές φορές συγγνώμη, δεν το δέχθηκε: «Παιδί μου, δεν μπορώ να το κρατήσω, συγχώρα με, είμαι μοναχός», μού είπε! Και, αλήθεια, πώς να το ξεχάσω αυτό, ακόμη και αν επέρασαν είκοσι και έξι χρόνια από τότε!
