Όταν κάποιος επιφανειακά και επιδερμικά διαβάζει διάφορες πατερικές γνώμες πιθανόν να βγάζει αντίθετα αποτελέσματα από αυτά που εννοούνται. Κάτι παρόμοιο αισθάνθηκα και εγώ διαβάζοντας από το Ανθολόγιο συμβουλών του Αγίου Γέροντος Πορφυρίου, τη φράση «να αγαπάς τους πειρασμούς», η οποία, εκ πρώτης όψεως, μού φάνηκε λανθασμένη. Προχωρώντας, όμως, παρακάτω στις σοφές παραινέσεις του Γέροντα, κατάλαβα πόσο πρέπει να είμαστε «ψαγμένοι» στα πνευματικά ζητήματα για να τα καταλαβαίνουμε σωστά και να μην τα αλλοιώνουμε.
Κάποιο, λοιπόν, πνευματικό τέκνο του Αγίου Γέροντος Πορφυρίου τον ρώτησε γιατί να έχει τόσους πολλούς πειρασμούς στη ζωή του, αφού δεν μπορεί να τους αντέξει; Ο διακριτικός Γέροντας, που ήταν βαθύς ανατόμος της ψυχής του κάθε ανθρώπου, τον συμβούλεψε ως εξής: «Παιδί μου, μόνο ένα να προσέξεις: Να ξεκαθαρίζεις τις σκέψεις σου, γιατί από την πολλή σου ευαισθησία, πιέζεσαι και θλίβεσαι. Αυτές τις σκέψεις να τις διώχνεις, να μην παραμένουν και σου δημιουργούν ταραχή. Να αγαπάς τους πειρασμούς που έρχονται, να μην τα χάνεις ούτε να θλίβεσαι. Απλά να τους υπομένεις αγόγγυστα».
Είναι, όμως, δύσκολο Γέροντα, να το κάνω αυτό, συνέχισε ο νεαρός, που ένιωθε ότι είναι επικίνδυνο και δύσκολο να αγαπήσει τους πειρασμούς και τις δυσκολίες της ζωής. Τότε ο Γέροντας τού είπε: «Παιδί μου, άμα μπει ο Χριστός στην καρδιά σου, την γεμίζει με την αγάπη Του. Τότε δεν υπάρχει, μην κάνεις αυτό… μην κάνεις εκείνο… μή… το ένα, μή… το άλλο. Υπάρχει μόνο η αγάπη Του. Πάνω απ΄ όλα είναι η αγάπη. Τα μή… ήσαν προ Χριστού. Τα κατάργησε ο Χριστός. Έφερε την αγάπη. Παράδεισος είναι η ζωή με τον Χριστό, παράδεισος είναι η υπακοή όταν κάνουμε, αλλά παράδεισος είναι και η ταπείνωση όταν την υποδεικνύουμε».
Ο νέος εξακολουθούσε να έχει αμφιβολίες. Ο Γέροντας προσπαθώντας να του αλλάξει τον τρόπο σκέψης, του είπε και κάτι τελευταίο: «Άκου παιδί μου: Ο Θεός σού εμπιστεύτηκε ένα μικρό πειρασμό, μία δυσκολία. Και εσύ, αντί να χαρείς γι΄ αυτό που σου εμπιστεύτηκε, κάθεσαι και στενοχωριέσαι. Πες απλά: Χριστέ μου να είναι ευλογημένο! Αφού εσύ επέλεξες αυτό, ή η αδυναμία μου όρισε αυτό και εσύ το ανέχεσαι, να είναι ευλογημένο! Και σε ευχαριστώ! Πολλές φορές δεν έχουμε την εσωτερική δύναμη να λέμε ευχαριστώ και στη θλίψη και στον πόνο. Εάν όμως το δούμε με προοπτική μακροπρόθεσμα, θα διαπιστώσουμε το εξής: ό,τι γίνεται στη ζωή μας, γίνεται για το ψυχικό μας όφελος. Εάν έτσι σκεφτούμε, τότε σίγουρα πολλά θα αναθεωρήσουμε».
Ο Μέγας Αντώνιος, αυτός ο υπέροχος ασκητής της ερήμου, συμβουλεύει κάπου: «Έπαρον τους πειρασμούς και ουδείς ο σωζόμενος». Δηλαδή, πάρε, διώξε τους πειρασμούς και κανένας δεν θα σωθεί. Άρα, οι πειρασμοί στην δική μας την ορθόδοξη παράδοση είναι τα μέσα που, όταν χρησιμοποιηθούν σωστά, μάς οδηγούν σε μεγάλα πνευματικά μέτρα αρετής και φυσικά στην σωτηρία της ψυχής μας. Συμβαίνει ότι και με τον χρυσό, που αν δεν περάσει μέσα από το καμίνι δεν μπορεί να αποβάλλει τις ακαθαρσίες και δεν μπορεί να λάμπει. Έτσι και ο άνθρωπος, εάν δεν κτυπηθεί από παντού με τους πειρασμούς δεν μπορεί να λαμπικάρει και να είναι πνευματικά όμορφος. Γι΄ αυτό, οι Πατέρες τονίζουν ότι οι πειρασμοί είναι άθλημα και παιδαγωγία που μας εξασκούν στην υπομονή και μας οδηγούν στην ταπεινοφροσύνη. Έλεγε η Οσία Συγκλητική ότι με τον τρόπο αυτό αποβάλλουμε την πνευματική μας σκουριά.
Μετά από την παραπάνω τροφή της ψυχής, νομίζω ότι χρειάζεται να υπομείνουμε και να σηκώσουμε τους πειρασμούς και – γιατί όχι; – να τους αγαπήσουμε, σύμφωνα με τον Άγιο Γέροντα Πορφύριο. Δεν πρέπει να πανικοβληθούμε και να γογγύσουμε. Και τότε, ο Θεός, σίγουρα, αυτή μας την υπομονή και την αντοχή θα την ανταμείψει με ουράνιες ευλογίες.