Ο Χριστός δε γεννάται, αναγεννάται
Του Δημητρίου Λυκούδη, θεολόγου
Ο χριστιανός δεν «γεννᾶται», αλλά «ἀναγεννᾶται»[1] στη σφαίρα του παγκοσμίου γίγνεσθαι μέσω της λατρευτικής διάδρασης της προσευχής, που δεν γνωρίζει όρια και φραγμούς.
«Ἡ ἔνταση τοῦ μοναχοῦ καί κάθε πιστοῦ σέ προσευχή ἀπαιτεῖ καί αὐξημένη μετοχή του στή λατρεία. Στή λατρεία ὁ μοναχός πραγματώνεται. Γι’ αὐτό καί θέλει νά ζεῖ στήν κοινωνία τοῦ Θεοῦ, ὅπως τό βρέφος ἀναζητᾶ τή μητρική ἀγκάλη. Ἡ συμμετοχή τοῦ μοναχοῦ στή λατρεία τόν διακρατεῖ στή θεοκεντρική κοινωνία, ἀλλά καί σέ κοινωνία μέ τούς ἀδελφούς του. Ἀποχή ἀπό τήν λατρεία εἶναι γιά τόν μοναχό ἀπομάκρυνση ἀπό τόν Χριστό καί ἀποκοπῆ ἀπό τό μητρικό σῶμα τῆς Ἐκκλησίας»[2].
Ο π. Γεώργιος Καψάνης εύστοχα τονίζει: «Στή λατρεία τῆς ἐκκλησίας ὁ μοναχός καί κάθε πιστός παραδίδεται μέ ἀγάπη στό Θεό καί ὁ Θεός παραδίδεται σ’αὐτόν. Πολλές ὧρες κάθε μέρα ὁ μοναχός τίς περνᾶ στό ναό, λατρεύων τόν ἀγαπόμενο Κύριο. Ἡ μετοχή στή λατρεία δέν εἶναι “ὑποχρέωση”, ἀλλά ἀνάγκη τῆς ψυχῆς του, πού διψᾶ γιά τό Θεό. Στά ἁγιορείτικα μοναστήρια κάθε μέρα τελεῖται ἡ Θ. Λειτουργία καί οἱ μοναχοί δέν βιάζονται νά τελειώσει ἡ ἀκολουθία, ὅσες ὧρες κι ἄν διαρκεῖ, γιατί δέν ἔχουν νά κάνουν κάτι καλύτερο ἀπό τό νά εἶναι σέ κοινωνία μέ τό Λυτρωτή, τή Μητέρα τοῦ Λυτρωτοῦ καί τούς Φίλους του Λυτρωτοῦ. Ἔτσι ἡ λατρεία εἶναι χαρά καί πανηγύρι, ἄνοιξη τῆς ψυχῆς καί πρόγευση τοῦ παραδείσου… Ἡ προτεραιότητα, πού δίνει ὁ μοναχισμός στή λατρεία τοῦ Θεοῦ ὑπενθυμίζει στήν Ἐκκλησία καί τόν κόσμο, ὅτι ἄν ἡ θεία λειτουργία καί ἡ λατρεία δέν ξαναγίνουν τό κέντρο τῆς ζωῆς μας, ὁ κόσμος μας δέν ἔχει τή δυνατότητα νά ἑνοποιηθεῖ καί νά μεταμορφωθεῖ, νά ξεπεράσει τή διάσπαση, τήν ἀνισορροπία, τό κενό καί τό θάνατο, παρά τά φιλότιμα ἀνθρωπιστικά συστήματα καί προγράμματα βελτιώσεως τοῦ κόσμου»[3].
Αυτή η λατρευτική προσευχητική διάσταση εδράζεται στο φωτισμό, τη δύναμη, την επενέργεια και υπερμεσιτεία του Αγίου Πνεύματος[4]. Το Άγιο Πνεύμα είναι η δραστική αρχή κάθε ενέργειας και επιπρόσθετα η ενεργητική δύναμη όλων των λατρευτικών μυστηρίων και όλων των λατρευτικών πράξεων της Εκκλησίας. Γι’ αυτό κάθε προσευχητική αναγωγή στο Θεό έχει παγκόσμια διάδραση, γιατί το ίδιο το σύμπαν περιλαμβάνεται στα δημιουργήματα της αγάπης Του[5].
Παραπομπές:
[1] Μπέγζου Μάριου, Διόνυσος και Διονύσιος, Ελληνισμός και Χριστιανισμός στη Συγκριτική Φιλοσοφία της Θρησκείας, εκδ. Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα 2000, σελ 15.
[2] Μεταλληνού Γεωργίου, πρωτοπρεσβυτέρου, Η θεολογική μαρτυρία της εκκλησιαστικής λατρείας, εκδ. Αρμός, Αθήνα 1996, σελ. 189-190.
[3] Καψάνη Γεωργίου, Αρχιμανδρίτου, Ευαγγελικός μοναχισμός, περιοδ. Όσιος Γρηγόριος, τεύχος 1, 1976, σελ. 68 και 70.
[4] Καρδαμάκη Μιχαήλ, πρωτοπρεσβυτέρου, Ορθόδοξη Πνευματικότητα, η αυθεντικότητα του ανθρώπινου ήθους, εκδ. Ακρίτας, Αθήνα 1980, σελ. 112-113.
[5] Καλλιακμάνη Βασιλείου, πρωτοπρεσβυτέρου, Μεθοδολογικά πρότερα της ποιμαντικής, Λεντίω ζωννυμένοι, εκδ. Μυγδονία, Θεσσαλονίκη 2000, σελ. 226-230.
