Ο Πατροκοσμάς
Του Αρχιμ. Νεκτάριου Πόκκια,
Ηγούμενου της Ι. Μονής Θάρρι Ρόδου
Πριν λίγες μέρες εορτάσαμε τον μεγάλο διδάσκαλο του Γένους, τον φλογερό εθναπόστολο και εθνομάρτυρα Κοσμά τον Αιτωλό.
Υπήρξε μία πολυεδρική προσωπικότητα που ενίσχυσε σε δύσκολα χρόνια τον καταδυναστευόμενο λαό δίνοντας του παρηγοριά, ελπίδα και όραμα.
Γεννήθηκε κοντά στο χωριό Μέγα Δένδρο της Ναυπακτίας, το 1714 μ.Χ. από ευσεβείς γονείς, οι οποίοι τον ανέθρεψαν εν παιδεία και νουθεσία Κυρίου. Στην ηλικία των 20 ετών πήγε να σπουδάσει στο νεοσύστατο σχολείο της Μονής Βατοπεδίου του Αγίου Όρους.
Στη Μονή Φιλοθέου έγινε Ιερομόναχος και πήρε το όνομα Κοσμάς. Με θεία αποκάλυψη πήγε στην Κων/πολη και αφού πήρε την άδεια από τον Πατριάρχη άρχισε τις περιοδείες σε όλη την Ελλάδα προσπαθώντας να αφυπνίσει τους σκλάβους Έλληνες. Η Αιτωλοακαρνανία, τα Δωδεκάνησα, η Θεσσαλονίκη, η Βέροια, η Μακεδονία, η Χειμάρρα, η Λευκάδα, η Κεφαλληνία, η Ζάκυνθος είναι κάποια μέρη από τα οποία πέρασε και κήρυξε. Πλήθος κόσμου συνέρρεε για να τον ακούσει ρουφώντας το νέκταρ της θείας διδασκαλίας του.
Ο φθόνος όμως των Εβραίων σε συνεργασία με τους Τούρκους είχε ως αποτέλεσμα τον απαγχονισμό του, στα χώματα της Βορείου Ηπείρου, στο Κολικόντασι το έτος 1779 μ.Χ.
Τα λόγια του και οι διδαχές του έμειναν διαχρονικά και μας θυμίζουν το χρέος που έχουμε να τα ενστερνισθούμε. Είπε κάποτε στους κατοίκους ενός χωριού που πήγε να κηρύξει: Ήλθα στο χωριό σας κάνοντας αυτό τον κόπο να σας μιλήσω, γι’ αυτό και θέλω πληρωμή. Να με πληρώσετε. Με χρήματα μήπως; Όχι! Τί να τα κάνω. Η δική μου πληρωμή είναι να βάλετε τα λόγια του Θεού στην καρδιά σας για να κερδίσετε την αιώνια ζωή.
Με αυτή την πολύτιμη πνευματική παρακαταθήκη μεγάλωσαν γενιές και γενιές. Τα λόγια του προετοίμαζαν για την ακλόνητη βεβαιότητα της ελευθερίας που συνθηματικά την ονόμαζε ποθούμενο.
Η εθνικοθρησκευτική προσφορά του Πατροκοσμά ήταν ξεχωριστή και στα ακόλουθα: Έκτισε 210 ελληνικά σχολεία και επαναλειτούργησε άλλα 1.100 κατώτερα. Έφτιαξε με χρήματα πλουσίων κολυμβήθρες για να μπορούν να βαπτίζονται τα πτωχά ελληνόπουλα. Ελευθέρωσε από τα παλάτια των μπέηδων μητέρες που υπέφεραν. Έδινε σταυρουδάκια και κομποσκοίνια στους χριστιανούς για να τους στερεώσει στην πίστη και να τους ενισχύσει πνευματικά. Οδήγησε στο μυστήριο της εξομολογήσεως χιλιάδες ψυχές μπολιάζοντάς τους την αγάπη στο Θεό και στην πατρίδα. Σταμάτησε τα παζάρια της Κυριακής που ευνοούσαν τα εβραϊκά συμφέροντα, προτρέποντας τον λαό να εκκλησιάζεται εκείνη την ώρα, για να λαμβάνει την ευλογία και την προστασία του Θεού.
Από όλα όμως τα φλογερά του κηρύγματα εντύπωση έκανε αυτό το οποίο πάντα τόνιζε: Ψυχή και Χριστός σας χρειάζονται. Αυτά τα δύο όλος ο κόσμος να πέσει, δεν ημπορεί να σας τα πάρει, εκτός και τα δώσετε με το θέλημα σας. Αυτά τα δύο να τα φυλάγετε, να μην τα χάσετε. Τώρα αδελφοί μου δεν καρτερούμεν άλλο παρά ποτέ να λάμψει ο Πανάγιος Σταυρός εις τον Ουρανόν περισσότερον από τον ήλιον και να λάμψει ο γλυκύτατος μας Ιησούς Χριστός και Θεός…
Πόσο επίκαιρα ακούγονται όλα αυτά σήμερα, σε ένα κόσμο που παραπαίει και σε μια κοινωνία που ξεδιπλώνει καθημερινά το υποκριτικό της πρόσωπο! Ας κρατήσουμε αυτό το πολύτιμο ιερό δίπτυχο ο καθένας μας βαθιά μέσα του, κάνοντας τον προσωπικό πνευματικό αγώνα πιο έντονο. Ψυχή και Χριστός μας χρειάζονται και σήμερα. Είναι οι αποσκευές μας για το ουράνιο ταξίδι.
Πηγή: Κιβωτός της Ορθοδοξίας (12-9-2024)
