Όσο περισσότερο πλούτο συλλέγετε, τόσο πιο θλιμμένοι γίνεστε. Όσο περισσότερη γνώση σωρεύετε μέσα σας, τόσο λιγότερο ευτυχείς γίνεστε. Όλα είναι λόγια επιφανειακά, όμως το νόημά τους είναι βαθύ.
Ο πλούτος δεν είναι ζωή, είναι μονάχα ένα υποστήριγμα αυτού του ολιγόχρονου, επίγειου βίου.
Πολλοί, οι οποίοι κυνηγούν τον πλουτισμό, εκφράζουν την ακόλουθη δικαιολογία: «Αφού πλουτίσεις, θα μπορείς τότε να κάνεις έργα αγαθά». Μην τους πιστέψεις γιατί εξαπατούν και τον εαυτό τους αλλά και σένα.
Ο πλούτος είναι ένα μεγάλο αγαθό και ισχυρό όπλο κατά του κακού. Όμως εκείνος ο πλούτος, που είναι πιο ανίσχυρος και από τον σκώρο, δεν αξίζει τίποτα.
Ο πλούτος είναι καλός, όταν μπορεί να μεταβληθεί σε έργο αγαθό.
Ο πλούτος είναι κακό όταν, αντί να προσφέρει ελευθερία στον άνθρωπο, κάνει τον κάτοχό του δούλο.
Ότι είναι δύσκολο για τον πλούσιο να μπει στη Βασιλεία του Θεού, το είπε και ο ίδιος ο Κύριος. Δύσκολο ναι, αλλά όχι και αδύνατο.
Το δόσιμο εκφράζει αυτό που είμαστε.
Τόσο ο φτωχός που επαιτεί όσο και ο πλούσιος που δίδει, αμφότεροι δανείζουν στον Θεό με μόνη την προϋπόθεση, ο φτωχός να επαιτεί στο όνομα του Κυρίου με ταπείνωση και ο πλούσιος να δίδει στο όνομα του Κυρίου και με ευσπλαχνία. Όποιος λαμβάνει, οφείλει να γνωρίζει ότι λαμβάνει εκείνο που είναι του Θεού, και όποιος δίδει, οφείλει να γνωρίζει ότι δίδει εκείνο που είναι του Θεού. Ένα τέτοιο δόσιμο έχει αξία και μία τέτοια λήψη έχει αξία.
Και σε τούτη τη ζωή δεν είναι σπάνιο το να παίρνει κανείς από αυτόν που έχει ελάχιστα και να τα δίδει σε εκείνον που έχει άφθονα. Αυτό είναι μονάχα μια απεικόνιση των όσων συμβαίνουν και στην πνευματική Βασιλεία. Μήπως δεν παίρνει ο πατέρας από τον σπάταλο γιό του τα χρήματα για να τα δώσει στον συνετότερο, ο οποίος γνωρίζει να τα χρησιμοποιεί προς όφελ;oς του; Μήπως από τον μη έμπιστο στρατιώτη δεν αφαιρεί ο διοικητής του τις σφαίρες για να τις δώσει στον καλό και έμπιστο στρατιώτη του;
Ο Θεός δίδει στον καθένα κατά το μέτρο της δυνάμεώς του, σύμφωνα δηλαδή με το πόσο μπορεί ο καθένας να σηκώσει και να χρησιμοποιήσει. Βεβαίως, ο Θεός μοιράζει τις δωρεές Του στους ανθρώπους και κατά το σχέδιο της Οικονομίας Του.
Ακόμα και στις συνήθεις ανθρώπινες περιστάσεις, χαρούμενος είναι εκείνος ο οποίος δίδει το δώρο αλλά και εκείνος που το λαμβάνει. Η δωρεά είναι αγαλλίαση αμφοτέρων των πλευρών. Όσο μεγαλύτερο το δώρο, τόσο πιο μεγάλη και η χαρά. Χαίρεται και ο Θεός όταν δίδει τη χάρη του Αγίου Πνεύματος, και πώς να μη χαρούν οι άνθρωποι που λαμβάνουν; Ο φτωχός που λαμβάνει είναι αυτός που συνήθως χαίρεται περισσότερο από τον πλούσιο που δίδει, και πώς λοιπόν να μη χαίρονται οι πάμφτωχοι άνθρωποι όταν λαμβάνουν τις τεράστιες δωρεές από τον πλούσιο Θεό;
Στους πλούσιους υπενθυμίζουμε το καθήκον τους και τους παρακαλούμε να παράσχουν τη βοήθειά τους σε όσους την αναμένουν. Οι γονείς που έχουν τα παιδιά τους χορτασμένα και καλοντυμένα και μέσα σε δωμάτια ζεστά, ας έχουν υπόψιν πως υπάρχουν παιδιά, των οποίων οι γονείς δεν είναι σε θέση να τους εξασφαλίσουν ούτε την κόρα του ψωμιού, ούτε τα ζεστά ρούχα, ούτε τα στεγνά υποδήματα, ούτε και το άνετο στρώμα, ούτε και το ζεστό δωμάτιο, και ας πράξουν ό,τι μπορούν γι’ αυτά τα παιδιά.
Η ηθική του καθήκοντος είναι η ηθική του δούλου και του σκλάβου.
Η ηθική τής αγάπης είναι η ηθική του ανθρώπου.
Άγνοια καθήκοντος είναι πολύ απλά άγνοια αγάπης.
Η αγάπη χαρίζει, το καθήκον δανείζει.
Η αγάπη ίσταται υπεράνω της διάκρισης καλού και κακού. Το καθήκον είναι η ακούραστη διάκριση του κακού από το καλό.
Από το βιβλίο: Αγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς, Αγιοπνευματικές διδαχές για τον Θεό και τους ανθρώπους. Εκδόσεις “Ορθόδοξος Κυψέλη” 2017, σελ. 60, 63, 64.