Ότι δε ο τόπος του «Κρανίου» έχει στηθεί εις το μέσον της γης, ας μην αμφιβάλλη κανείς. Διότι έπρεπε, όπως ακριβώς κάνωμε ένα κύκλο εις το έδαφος, έτσι εις το μέσον όλης της γης να τοποθετηθή το σωτήριο Ξύλο του Σταυρού· ώστε, σαν άλλος ήλιος που φέγγει εις τον ουρανό, ο μεσουρανών εις το νοητό στερέωμα της Εκκλησίας Ήλιος της δικαιοσύνης Χριστός, από το ύψος του Σταυρού, να καταλάμψη τις θεϊκές Του ακτίνες, και προς τους κεκοιμημένους, προς τους οποίους κατήλθε με την εις Άδου κάθοδον.
Ο Σταυρός αυτός είναι και ξύλον ορατόν, και πολλές φορές ονομάζεται εις την Αγίαν Γραφήν «σημείον». Διότι τι είναι αυτό που λέγει ο Δαυΐδ: «Ποίησον μετ’ εμού σημείον εις αγαθόν»· και· «Σημειωθήτω εφ’ ημάς το φως του προσώπου Σου, Κύριε»· και· «Έδωκας σημείωσιν τοις φοβουμένοις Σε, του φυγείν από προσώπου τόξου», ει μη εκείνο που λέγει και ο ίδιος ο Κύριος εις τα Ευαγγέλια: «Και τότε όψονται το σημείον του Υιού του ανθρώπου»· και πριν από αυτό: «Σημείον επιζητεί η γενεά αύτη, και σημείον ου δοθήσεται αυτή, ει μη το σημείον Ιωνά του προφήτου»; Το οποίον και αυτό φανερώνεται και αποδεικνύεται δια του Σταυρού.
Αλλά και ο Άγιος Συμεών ο Θεοδόχος ευλογών την Παρθένον, όταν υπεδέχθη τον Κύριον ως νήπιον, τι θέλει να ειπή λέγοντας: «Ούτος κείται εις πτώσιν και ανάστασιν πολλών εν τω Ισραήλ, και εις σημείον αντιλεγόμενον»; Δεν φανερώνει καθαρά τον Σταυρόν με την λέξιν «σημείον»;
Ο Σταυρός επίσης ονομάζεται και «δύναμις». Διότι τι λέγει ο Δαυΐδ; «Εγνώρισας εν τοις λαοίς την δύναμίν Σου». Επίσης ονομάζεται και «βραχίων». «Ελυτρώσω εν τω βραχίονί Σου τον λαόν Σου».
Ότι δε ο Σταυρός ονομάζεται και δύναμις Χριστού, άκουε τον Παύλο να το λέγη: «Ο λόγος ο του Σταυρού, τοις μεν απολλυμένοις μωρία εστί· τοις δε σωζομένοις ημίν, δύναμις Θεού εστιν».
Άκουσε επίσης και αυτόν τον Χριστόν να λέγη προς τον Μωϋσή: «Σκληρύνων σκληρυνώ την καρδίαν Φαραώ, ίνα ενδείξωμαι εν αυτώ πάσαν την δύναμίν μου». «Δύναμιν» εδώ εννοεί τον πανίσχυρον Σταυρόν που προτύπωνε η ράβδος του Μωϋσέως, δια της οποίας έκαμε τα υπερφυή εκείνα θαύματα.
Έτσι εδιδάχθημεν να σκεπτώμεθα και να φρονώμεν δια τον Σταυρόν. Έτσι προτρέπομε και παρακινούμε τον πιστόν λαόν να τιμά και να σέβεται με κάθε ευλάβεια τον Σταυρόν. Διότι δι’ αυτού εσαγηνεύθησαν και επίστευσαν τα ειδωλολατρικά έθνη και η Πίστις απλώθηκε παντού.
Δια τούτου επίσης οι Μαθηταί του Χριστού ωσάν με άλλο αλέτρι, εκαλλιέργησαν το άγονον της ανθρωπίνης φύσεως· και αφού έκαμαν πλούσιο και ακμαίο τον αγρό της Εκκλησίας, απήλαυσαν πλούσιο τον θερισμό, με το να πιστεύσουν πολλοί εις τον Χριστόν.
Με αυτόν οι Μάρτυρες λαμβάνοντες δύναμιν και θυσιαζόμενοι, αντιμετώπιζαν νικηφόρως τους τυράννους εχθρούς των.
Δι’ αυτού εγνωρίσθη και επιστεύθη ο Χριστός, και η Εκκλησία των πιστών Χριστιανών συνεχώς αποκαλύπτουσα και φανερώνουσα τα νοήματα της Γραφής, διδάσκει τον Χριστόν, Υιόν του Θεού, τέλειον Θεόν και Κύριον, να μας λέγη με την θεϊκήν Του φωνήν: «Ει τις θέλει οπίσω μου ελθείν, απαρνησάσθω εαυτόν, και αράτω τον σταυρόν αυτού, και ακολουθείτω μοι».
Με αυτόν η πίστις των Χριστιανών ανθεί και ακμάζει, και επεκτείνεται παντού. Με αυτόν ενισχύεται η βασιλεία· η πολιτεία στηρίζεται· οι εχθροί φεύγουν νικημένοι· η υπερηφάνεια των βαρβάρων ταπεινούται· ο «Ισμαήλ», (δηλαδή η πνευματική δουλεία), εξαφανίζεται, συντρίβονται οι δαίμονες· εν αυτώ επίσης και δι’ αυτού πιστεύομε ότι θα σωθούμε, και αυτός είναι το «σημείον του Υιού του ανθρώπου», και «εν αυτώ πάσα σαρξ», σύμφωνα με αυτό που έχει γραφή, «όψεται το σωτήριον του Θεού ημών»· και «όψονται οι Ιουδαίοι εις ον εξεκέντησαν».
Εμείς δε, όσοι βαδίσαμε μέσα εις το φως του Σταυρού, θα δοξασθούμε μαζί του, και θα συμβασιλεύσουμε με τον Χριστόν, υμνούντες μαζί με τους Αγγέλους την Αγίαν Τριάδα, η Οποία προσκυνείται εν Πατρί και Υιώ και Αγίω Πνεύματι, τώρα και πάντοτε, και εις τους αιώνας των αιώνων· Αμήν.
Από το βιβλίο: «ΕΟΡΤΟΔΡΟΜΙΟΝ. Πατερικοί Λόγοι σε Δεσποτικές και Θεομητορικές εορτές». Ενωμένη Ρωμηοσύνη. Σειρά: Πατερικός άμβων 1, Θεσσαλονίκη 2020, σελ. 777.